سونوگرافی آنومالی اسکن چیست و چه کاربردی دارد؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافی آنومالی یکی از سونوگرافی های بسیار مهم در طول بارداری می باشد که رشد جنین را بررسی می کند و به تشخیص زودهنگام ناهنجاری ها کمک می کند. این سونوگرافی معمولا دقیق است و تصاویر صحیحی را از جنین نمایان می سازد.سونوگرافی آنومالی، نوعی اسکن سه بعدی است که در اواسط بارداری انجام شده و پزشک ، سلامت کودک و رحم را بررسی می کند. سونوگرافی آنومالی که به اسکن سه ماهه دوم بارداری نیز معروف است، نمای نزدیکی از رحم و جنین داخل آن ایجاد می نماید.

رادیولوژیستی که این اسکن را انجام می‎‏دهد رشد طبیعی جنین شما را چک می کند و مکان جفت را ارزیابی می‎نماید. با اینکه سونوگرافی آنومالی معمولا به عنوان سونوگرافی در هفته 20 بارداری شناخته می‎شود؛ اما می‎توانید بین هفته 18 و هفته 20 به اضافه 6 روز پس از آن جهت انجام این تست به رادیولوژیست مراجعه کنید.در صورتی که مادر دردوران بارداری خود سونوگرافی انجام نداده باشد، این اسکن بررسی می کند که آیا فقط یک نوزاد وجود دارد یا بیشتر و تاریخ تولد نوزاد را نیز تعیین می کند.

موارد قابل بررسی در سونوگرافی آنومالی

تشخیص بارداری چند قلویی. گاهی دوقلوها تا هفته 20 بارداری قابل تشخیص نمی باشند.

شکل و ساختار سر جنین و مشکلات مغزی نادر که قابل مشاهده باشند مورد بررسی قرار می گیرد.

صورت جنین و لب شکری بودن آن بررسی می گردد.

ستون فقرات از لحاظ طولی و هم مقطع عرضی بررسی می شود تا پزشک مطمئن گردد همه استخوان ها در یک ردیف قرار دارند.

سلامت کلیه های جنین بررسی می شود. پزشک ارزیابی می کند که آیا گردش ادرار به طور آزاد در مثانه جریان می یابد.

• بررسی رشد دیواره شکمی
• بررسی رشد دست و پا
• بررسی سندرم ادوارد و سندرم پاتوا (ناهنجاری کروموزومی)
• بررسی مشکلات قلبی شامل نقص رشد در دهلیزها و بطن، دریچه های قلب و عروق قلبی

در طول سونوگرافی آنومالی، متخصص اعضای بدن جنین را اندازه گیری می کند تا از طبیعی بودن رشد او مطمئن شود. مواردی که در این اسکن اندازه گیری خواهد شد در قسمت زیر آمده است:

• دور شکم
• دور سر
• استخوان ران

خیلی از خانم های باردار دوست دارند قبل از زایمان جنسیت فرزند خود را بدانند. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی این کار را در ابتدای سه ماهه دوم با استفاده ازسونوگرافی شکمی بر اساس تشخیص نوع آلت تناسلی تشکیل شده در جنین انجام می دهند.

نحوه انجام سونوگرافی آنومالی

این سونوگرافی بسیار ساده و راحت است و مدت زمان آن نیز کوتاه می باشد. برای انجام این کار نیازی به ناشتا بودن یا پر بودن مثانه نیست. در این سونوگرافی بعد از زدن ژل مخصوص روی پوست شکم، یک پروب (دسته مخصوص سونوگرافی برای تصویر برداری ) روی شکم حرکت می کند تا بدن کودک را به طور کامل بررسی نماید.بعد از انجام این کار یک تصویر سیاه و سفید بزرگ از جنین روی مانیتور متصل به دستگاه نمایش داده می شود. این سونوگرافی شما را اذیت نمی کند و تنها ممکن است حین انجام سونو برای نمایش بهتر از تصویر جنین کمی فشار روی شکم ایجاد نماید.

بهترین زمان انجام سونوگرافی آنومالی اسکن

سه ماهه دوم بارداری از هفته 14 بارداری آغاز می شود و تا هفته 28 ادامه می یابد.از آنجا که بر اساس قوانین سقط درمانی با محاسبۀ تاریخ اولین روز قاعدگی فقط تا هفته ی ۱۹ امکان پذیر است، سونوگرافی آنومالی بین هفته های 16 تا 18 بارداری انجام می شود تا در صورت وجود مشکلی که نیاز به ختم بارداری دارد، این امکان برای والدین وجود داشته باشد تا قانونی اقدام کنند .

تعداد دفعات سونوگرافی آنومالی

این مسئله کاملاً بستگی به نتیجه معاینات پزشک دارد که با در نظر گرفتن به عوامل مختلفی مثل نتیجه آزمایش ها و شرایط بدنی مادر مشخص می شود. اگر پزشکی تشخیص دهد که شرایط مادر حساس است امکان دارد ماهی یک بار دستور سونوگرافی دهد.

در صورت طبیعی بودن شرایط، یک بار در همان هفته 8 جنین، بار دوم از هفته 11 تا 14 جهت تست سونوگرافی غربالگری سه ماهه اول، بار سوم بین هفته 15 تا 22 برای تست غربالگری خون که البته یک بار هم همزمان با بار دوم سونوگرافی صورت می گیرد و بار چهارم در آخرین ماه بارداری برای تعیین موقعیت قرارگیری جنین در بدن صورت می گیرد. جنین معمولاً می بایست سر به سمت پایین در رحم قرار گرفته باشد.

عوارض سونوگرافی آنومالی

انجام سونوگرافی آنومالینه تنها برای مادر و جنین هیچ ضرری ندارد بلکه در یافتن مشکلات جنین نقش بسزایی دارد.