چرا زانو دچار سوزش میشود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

قبل از اینکه به دلایل رایج ایجاد سوزش در زانو بپردازیم بهتر است سوزش زانو را تعریف کنیم. سوزش زانو با درد رایج در زانو متفاوت است و به معنی دردی است که بصورت سوزدار خود را نشان می دهد و افراد آن را بصورت تیز یا شارپ توصیف می کنند. سوزش زانو ممکن است در هر سمتی از زانو ایجاد شود. سوزش زانو می تواند در هنگام فعالیت، خم کردن زانو، ایستادن یا حتی خواب ایجاد شود. در این مطلب به معرفی شایع ترین دلایل ایجاد سوزش زانو خواهیم پرداخت.

دلایل ایجاد سوزش زانو چیست؟

سوزش زانو در موقعیت های مختلفی مانند زانوزدن، راه رفتن و ... ایجاد می شود که هر کدام ممکن است نشانگر مشکلی ویژه باشند.

• سوزش زانو به علت پارگی غضروف زانو: غضروف ها و منیسک زانو ساختارهایی سفت اما منعطف هستند که باعث حرکت راحت تر استخوان ها روی هم می شوند. زمانی که نیرویی بیش از اندازه یا با جهت نامناسب به زانو وارد شود ممکن است منجر به پارگی آنها گردد. در این حالت درد و سوزش زانو از علائم اولیه و اصلی خواهندبود. پارگی بیش از حد غضروف زانو آرتروز نام دارد که یک مشکل شایع بین انسان ها از جمله در سنین بالاتر از 55 سالگی است.
• سوزش زانو در هنگام زانوزدن: تصور عمومی افراد این است که سوزش زانو اگر در هنگام زانوزدن ایجاد شود به معنی وجود آرتروز زانو است اما این تصور همواره درست نیست. در صورتی که سوزش زانو در هنگام زانوزدن ایجاد شود می تواند نشانگر آسیب در عضلات زانو و پارگی آنها باشد. زمانی که فردی پس از فعالیت فیزیکی و ورزش کردن زانوی خود را خم می کند و بصورت زانوزده می نشیند عضلات متصل به کشکک زانو دچار کشیدگی می شوند و پر از لاکتیک اسید می گردند. این پدیده می تواند سبب ایجاد حس سوزش در زانو شود.

• سوزش زانو در ناحیه ی کشکک یا کاسه ی زانو: این نوع سوزش در زانو ممکن است این تصور را در فرد ایجاد کند که منیسک زانوی وی پاره شده و یا ساختارهای مختلف زانو دچار شکستگی یا آسیب شده اند. دردهای ناحیه ی اطراف و زیر کشکک زانو معمولا به دلیل استفاده ی بیش از حد از زانو ایجاد می شوند و به اسم زانوی دوندگان (runner's knee) یا کندرومالاشیا (chondromalacia) نیز شناخته می شوند. علت ایجاد این مشکل این است که زمانی که فرد می دود، فشار فیزیکی و استرس زیادی بر روی کشکک زانو و تاندون های مرتبط با آن وارد می شود بنابراین افرادی که عادت به دویدن مسافت های طولانی ندارند زمانی که شروع به دویدن مسافتی طولانی می کنند دچار چنین دردها و سوزشهایی در ناحیه ی کشکک زانو می شوند. این سوزش های زانو زمانی که فرد تلاش می کند تا میزان دوی خود در زمان کوتاه و بصورت ناگهانی افزایش دهد نیز مشاهده می شوند. علت این مسئله مرتبط با تاندون های زانو است. هنگام ایجاد فشار ناگهانی بر تاندون ها این ساختارها دچار التهاب شده و به اصطلاح تاندونیتیس ایجاد می شود. برای کاهش این سوزش ها بهتر است فعالیت های شدید کنار گذاشته شوند. استفاده از یخ و داروهای ضدالتهاب نیز روند بهبودی را تسریع می کند.
• سندروم درد پاتلوفمورال نیز ممکن است منجر به درد در ناحیه ی پشت کشکک زانو شود.
• احساس سوزش در پشت زانو: این نوع سوزش ها ممکن است به علت چند مشکل متفاوت ایجاد شوند. یکی از این دلایل، زانوی دوندگان است که توضیح آن ارائه گردید.
• در موارد شدیدتری، سوزش در پشت زانو ممکن است به علت آسیب و پارگی رباط های زانو باشد.
• در صورتی که فرد دچار پارگی غضروف شده باشد ممکن است این نوع دردها و سوزش زانو بدون توجه به نوع فعالیتی که فرد انجام می دهد وجود داشته باشند. در این حالت ورم زانو نیز قابل انتظار است.
• یکی دیگر از دلایل چنین سوزش هایی در زانو، کیست بیکر (Baker's cyst) است. کیست بیکر به نوعی بیماری گفته می شود که در آن مایعات در کیسه های بورسیت جمع شده و موجب ایجاد درد، سوزش و ورم زانو می شوند. گاهی نیز سوزش زانو تنها عارضه ی این بیماری است. کیست بیکر به سادگی و با خالی کردن کیست ها بهبود می یابد.
• برای کاهش سوزش ایجادشده در پشت زانو می توان از یخ استفاده کرد.
• احساس سوزش در کناره های زانو: معمولا دردهایی که در کناره ی زانو ایجاد می شوند به علت آسیب ساختارهای اصلی زانو نیستند. زانو یک ساختار بسیار پیچیده است که از چندین جزء مختلف تشکیل شده است. عضلاتی نیز از بیرون زانو به آن وصل می شوند و نقش پایدارکردن زانو را بر عهده دارند. زمانی که هر یک از این ساختارهای بیرونی دچار آسیب شوند ممکن است دردی در زانو ایجاد کنند.

• ساختاری از جنس بافت همبند در پا وجود دارد که از لگن تا زانو و ساق پا کشیده شده وباند IT یا باند ایلیوتیبیال (iliotibial band) نام دارد. فعالیت فیزیکی می تواند موجب سفتی این بافت شود که در نتیجه ی آن این بافت به استخوان ران ساییده می شود و درد ایجاد می شود. این درد ممکن است در زانو نیز خود را بصورت سوزش نشان دهد. گاهی نیز درد ناشی از این باند ایلیوتیبیال از لگن تا زانو بروز می کند. سندورم باند IT معمولا در افرادی ایجاد می شود که قبل از فعالیت فیزیکی بدن خود را گرم نمی کنند یا بصورت ناگهانی شروع به فعالیت های سنگین می کنند.
• احساس سوزش زانو در هنگام نشستن و بدون حرکت بودن بدن: برخی افراد درد بیشتری را در شب نسبت به روز تجربه می کنند. این افراد زمانی که بصورت ثابت نشسته اند احساس درد و سوزش در زانو دارند. معمولا علت این مسئله این است که درد در هنگام فعالیت وجود دارد اما به دلیل فعالیت بدنی و عدم تمرکز ذهن بر درد زانو حس نمی شود و زمانی که فرد در حالت نشسته و ساکن قرار می گیرد بر روی درد تمرکز کرده و آن را حس می کند. در هنگام خواب نیز به دلیل کاهش ترشح برخی هورمون ها درد و سوزش زانو بیشتر حس می شود.
• گاهی علت سوزش زانو در شب این است که رگ های خونی به اعصاب زانو فشار وارد می کنند. زمانی که فرد در حال استراحت است رگ های خونی منبسط می شوند تا خون بیشتری به عضلات جریان یابد و این ساختارها بتوانند خود را ترمیم کنند. با این حال افزایش قطر رگ های خونی ممکن است منجر به ایجاد فشار فیزیکی بر اعصاب و درد زانو شوند.

بنابراین احساس سوزش در زانو به موارد مختلفی وابسته است. تشخیص دقیق علت ایجاد سوزش زانو نیاز به بررسی زانو توسط پزشک متخصص و در صورت نیاز تست های تکمیلی دارد.