پارگی دیسک کمر چه علائمی دارد؟

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

پارگی دیسک کمر که در اصطلاح عامیانه با عنوان فتق دیسک از آن یاد می شود ؛ یکی از رایج ترین بیماری های ستون فقرات و اختلالات اسکلتی و عضلانی است ، که بر اثر آن یکی از دیسک هایی که در میان مهره های کمر وجود دارد دچار شکاف و ترک خوردگی می شود و محتوای دیسک به داخل کانال نخاعی و به روی سطح مهره نشت می یابد .

در این شرایط اعصاب نخاعی تحت فشار قرار گرفته و ممکن است علائمی ایجاد کند . در این مقاله به بررسی علائم و عوارض پارگی دیسک کمر می پردازیم .

علائم پارگی دیسک کمر

در صورتی که پارگی دیسک منجر به وارد شدن فشار به یک عصب نشود ، فرد ممکن است یک درد محدود در ناحیه پایین کمر داشته باشد و یا اصلا عوارض دیسک کمر را در این رابطه احساس نکند . در حقیقت فقط برخی افراد مبتلا به فتق دیسک کمر با علائم شدید یا بسیار ناراحت کننده مواجه می شوند . هنگامی که فتق دیسک کمر باعث وارد شدن فشار به یک عصب شود ، علائمی شامل موارد زیر می توانند ایجاد شوند :

• شایعترین علائم دیسک کمر عبارت اند از کمر درد و دردی که از کمر به اندام های تحتانی کشیده می شود . این درد اصطلاحا درد سیاتیک نامیده می شود . این درد از داخل کمر به پشت باسن و سپس پشت ران تیر می کشد سپس از آنجا به پشت ساق پا می رود .درد ناشی از پارگی دیسک کمر به صورت دائمی نیست بلکه بیمار مدتی درد دارد و مدتی خوب است .
• اگر دیسک پاره شده باشد ، در صورت خم شدن با پاهای صاف یا نشستن ، ممکن است درد سیاتیک بدتر شود . این به این دلیل است که این حرکات عصب سیاتیک را فشرده می کنند . همچنین هنگام عطسه ، سرفه یا نشستن روی توالت ممکن است احساس درد شدیدی داشته باشید .

• درد های سیاتیکی عموما یک طرفه هستند اما در صورتی که پارگی از نوع خط وسط یا مرکزی باشد ، فرد به درد های سیاتیکی دو طرفه مبتلا می شود .
• پارگی دیسک کمر می تواند موجب بی حسی پا شود . علاوه بر آن پارگی دیسک کمر می تواند باعث اختلال در حرکت پا شود .
• هر عصب نخاعی از یک ریشه حسی و یک ریشه حرکتی تشکیل شده است . بسته به اینکه کدام ریشه عصب تحت فشار قرار گرفته باشد ممکن است حس یا حرکت در اندام ها دچار اختلال شوند . اگر فشار به قسمت حسی وارد شود باعث اختلال در حس پای انسان می شود و اگر فشار بر روی قسمت حرکتی باشد باعثضعف عضلانی می شود .
• افراد مبتلا به پارگی دیسک همچنین به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصب به خواب رفتگی مکرر در پاها دچار می شوند .

عوارض پارگی دیسک کمر

طناب نخاعی تا بخش های پایینی کانال نخاعی ادامه پیدا نکرده است ، بلکه در بخش های پایینی و انتهایی کمر ، طناب نخاعی به دسته ای از رشته های عصبی بلند (cauda equina) متصل می شود که شبیه به دم اسب است . فتق دیسک کمر گاهی ممکن است این رشته های عصبی (cauda equina) را فشرده کند . در این شرایط گفته می شود که فرد به سندرم cauda equina مبتلا شده است . از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع از علائم این سندرم می باشد . در این مواقع باید جراحی اورژانسی برای جلوگیری از ضعف یا فلج شدن دائمی ، صورت بگیرد .

درمان پارگی دیسک کمر

در ادامه به بررسی برخی از روش های درمانی غیر جراحی پارگی دیسک کمر می پردازیم :

• گرما و سرما درمانی : استفاده از بسته های سرد در ناحیه درد هنگام شروع درد می تواند به بی حس شدن اعصاب و کاهش ناراحتی شما کمک کند . حمام های گرم بعدا می توانند از گرفتگی و اسپاسم عضلات کمر بکاهند .
• فیزیوتراپی: برای کم کردن شدت درد فیزیوتراپی هم توصیه می شود . در فیزیوتراپی با کمک حرکات و ورزش هایی خاص درد ناشی از دیسک کمر کاهش پیدا می کند .
• درمان های دستی : درمان دستی که به وسیله متخصص طب فیزیکی و توانبخشی انجام می شود به کاهش درد و تسریع روند بهبودی کمک می کند .
• ماساژ درمانی :ماساژ درمانی یک روش اثبات شده برای درمان فتق دیسک نیست اما روشی ایمن و بدون عوارض جانبی است .
• لیزر درمانی : لیزر درمانی یک روش درمانی مؤثر و ایمن برای درمان دیسک کمر و کمر درد در سنین مختلف است .