رحم هتروژن چیست و چه علت و علائمی دارد؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

سونوگرافی رحم یکی از شیوه های تصویربرداری است که امروزه کاربرد گسترده ای در تشخیص بیماری های مختلف به ویژه بیماری های زنان به دست آورده است. در این شیوه تصویربرداری از امواج صوتی اولتراسوند برای دیدن احشای داخلی بدن استفاده می شود. هتروژن به معنی دیدن بافتی متفاوت در سونوگرافی است که این نواحی ممکن است روشن تر دیده شوند. توده های هتروژن در سونوگرافی رحم توده هایی هستند که هر دو توده های هیپواکو و هایپواکو را در خود دارند و به اصطلاح به صورت کاملاً غیر یکنواخت به نظر می آیند. این توده ها در رحم معمولاً میوم یا لیومیوم نامیده می شوند و اکثراً خوش خیم هستند. از شایع ترین انواع خوشخیم آن رحم میوماتوز و آدنومیوزیس رحمی است رحم های هتروژن معمولاً نرمال هستند و مشکلی را برای شخص ایجاد نمی کنند؛ اما در بعضی موارد می توانند خونریزی های سنگین ماهیانه، دردناک و نازایی را به همراه بیاورند. این توده های خوش خیم اغلب به درمان دارویی پاسخ می دهند و نیازی به جراحی ندارند. در مواردی هم ممکن است علامتی برای فرد ایجاد نکنند و تنها به صورت یک یافته اتفاقی در سونوگرافی دیده شوند. با این حال درمواردی رحم هتروژن می تواند علامتی از یک یافته خطرناک بوده و نیاز به بررسی های بیشتر داشته باشد.

اگر ساکن اصفهان هستید می توانید برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان جهت تشخیص بیماریهای زنان، به رادیولوژی مرکزی اصفهان مراجعه نمایید و از خدمات تخصصی و ریپورت های دقیق این مرکز برخوردار شوید. لطفا جهت هماهنگی و روزرو نوبت با شماره تلفن 32202762-031 تماس حاصل فرمایید.

علل رحم هتروژن

علت دقیق نتیجه رحم هتروژن مشخص نیست؛ اما تحقیقات نشان داده اند که رخ دادن دلایل زیر در آن نقش دارند:

هورمون ها

هورمون های زنانه از جمله پروژسترون و استر وژن در طول هر ماه باعث ضخیم شدن دیواره رحم و جمع شدن خون در آن می شوند و بدن زن را برای بارداری احتمالی آماده می کنند. تحقیقات نشان داده اند که این هورمون ها علاوه بر ضخیم شدن دیواره رحم، در رشد توده های فیبروزی نیز مؤثر هستند. میوم ها گیرنده های هورمون های زنانه فراوانی در سطح خود دارند و علت تأثیرگذاری بالای هورمون ها بر آ نها نیز همین است.

ماتریس خارج سلولی (ECM)

ماتریس خارج سلولی موادی هستند که سلول های بافت ها را مانند سیمان کنار هم نگه می دارند. به دلایلی نامشخص این مواد در فیبروم ها افزایش پیدا می کنند و همچنین فاکتورهای رشد را نیز در خود ذخیره می کنند.

تغییرات ژنتیکی

گاهی در سلول های پارانشیمی تغییرات ژنتیکی تحت جهش یا دیگر عوامل تغییر پیدا می کنند و باعث ایجاد میوما می شوند.

دیگر عوامل

فیبروم های رحمی تحت تأثیر عوامل محیطی یا ژنتیکی از تقسیم و تکثیر سلول های بنیادی موجود در رحم تشکیل می شوند. عوامل شناخته شده دیگری علاوه بر موارد ذکر شده می توانند تشکیل این تومورها را تحریک کنند که عبارت هستند از:

شروع قاعدگی در سنین پایین
چاقی
کمبود ویتامین
رژیم غذایی غنی از گوشت قرمز و فقیر از سبزیجات برگی، میوه و لبنیات
نوشیدن مشروبات الکلی از جمله آبجو

رحم هتروژن

علائم رحم هتروژن

معمولاً این عارضه علامتی به همراه ندارد. در صورتی که توده های فیبروز رشد کنند یا تعدادشان زیاد شود، می توانند علائمی داشته باشند مانند:

طولانی شدن دوره قاعدگی تا بیش از یک هفته
فشار یا درد در ناحیه لگن
خونریزی شدید قاعدگی
تکرر ادرار
مشکل در تخلیه مثانه
یبوست
کمردرد یا پا درد
زمان مراجعه به پزشک
فیبروم های رحمی عارضه ای خطرناک نیستند؛ اما در مواردی ممکن است ناراحتی هایی ایجاد کنند. از مهم ترین عوارض آنها می توان کم خونی شدید و کمبود گلبول قرمز، خونریزی های شدید هنگام پریود ماهانه و مشکلات مشابه را نام برد. در صورت مشاهده موارد زیر سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
درد مستمر در ناحیه لگن
دوره های قاعدگی بسیار سنگین، طولانی و دردناک
لکه بینی یا خونریزی بین دوره ها
مشکل در تخلیه مثانه

آمادگی برای سونوگرافی رحم

در صورت انجام سونوگرافی شکمی ، لازم است مثانه شما پر باشد. زمانی که مثانه کاملاً پر باشد، باعث می شود که اندام شما در تصویر واضح تر دیده شود.
برای سونوگرافی از طریق واژن، باید مثانه خود را درست قبل از آزمایش خالی کنید.

نحوه انجام سونوگرافی رحم

سونوگرافی رحم با استفاده از دو روش انجام می شود. نوع روند سونوگرافی انجام شده به دلیل سونوگرافی، وابسته است. جهت فراهم آوردن اطلاعات مورد نیاز برای تشخیص یا درمان، تنها یک روش یا هر دو روش، موردنیاز می باشد.

سونوگرافی ابدومینال

ماده ای ژل مانند روی شکم شما زده می شود. مبدل یا پروب به پوست شما فشار داده می شود و در اطراف ناحیه مورد بررسی حرکت می کند. تصاویر ساختارها روی صفحه کامپیوتر نشان داده می شوند. این تصاویر برای استفاده پزشک با استفاده از ابزار مختلف ثبت می شود.

سونوگرافی واژینال

سونوگرافی واژن از طریق واژن با مثانه خالی انجام می شود. از یک مبدل واژینال که بلند و باریک است و پوششی از جنس پلاستیک یا لاتکس دارد استفاده می شود. مبدل وارد واژن شما می شود که ممکن است این کار کمی ناراحت کننده باشد. تصاویر ساختارها روی صفحه کامپیوتر نشان داده می شوند. این تصاویر برای استفاده پزشک با استفاده از ابزار مختلف ثبت می شود. پس از اتمام مراحل، مبدل برداشته خواهد شد.

تشخیص رحم هتروژن در سونوگرافی

این توده ها در تصویر سونوگرافی نشانه هایی دارند که چند مورد از آنها را نام می بریم.
توده هایی که به صورت پراکنده و نامنظم رشد کرده اند.
ممکن است تحت شرایطی سایز اندام تغییر کند.
رشته هایی که به شکل شاخه شاخه (ستاره ای شکل) پراکنده هستند.
این توده ها رشد سریعی دارند و حاوی رنگ های خونی هستند.
مرز بین سلول های خود بافت و توده به صورت سایه و هاله است و مرز مشخصی ندارد.

عوارض سونوگرافی رحم

از استفاده از مبدل سونوگرافی به پوست در هنگام سونوگرافی از طریق شکم، هیچ اشعه ای استفاده نمی شود و به طور کلی هیچگونه ناراحتی وجود ندارد. ممکن است با قرار دادن مبدل ترانس واژینال در واژن، احساس ناراحتی جزئی داشته باشید. سونوگرافی از طریق واژینال نیاز به پوشاندن مبدل سونوگرافی در یک غلاف پلاستیکی یا لاتکس دارد که ممکن است در بیماران با آلرژی به لاتکس، واکنش ایجاد کند.

برای انجام سونوگرافی بیضه در اصفهان می توانید به رادیولوژی مرکزی اصفهان مراجعه نمایید. لطفا جهت هماهنگی و تعیین نوبت این مرکز با شماره تلفن 32202762 - 031 تماس حاصل فرمایید.