علت در رفتگی استخوان دنبالچه

دکتر بیژن فروغ [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drforogh.ir
آدرس مطب : تهران ، بزرگراه چمران ، ابتدای باقرخان غربی ، پلاک 89 قدیم ، 26 جدید ، طبقه همکف تلفن مطب : 66576424 - 021

دنبالچه یک ساختار استخوانی مثلثی است که در پایین ستون مهره ها قرار دارد. از سه تا پنج بخش استخوانی تشکیل شده است که توسط مفاصل و رباط ها در جای خود نگه داشته می شوند. استخوان دنبالچه در لگن عملکردی دارد. به عنوان مثال، دنبالچه بخشی از یک تکیه گاه سه بخشی برای فردی است که در وضعیت نشسته قرار دارد. وزن بین قسمت های پایینی دو استخوان لگن و استخوان دنبالچه توزیع می شود و در هنگام نشستن فرد تعادل و ثبات را فراهم می کند.

دنبالچه نقطه اتصال بسیاری از عضلات کف لگن است. این ماهیچه ها به حمایت از مقعد و کمک به اجابت مزاج، حمایت از واژن در زنان و کمک به راه رفتن، دویدن و حرکت دادن پاها کمک می کنند.اکثر آسیب های دنبالچه در زنان رخ می دهد، زیرا لگن زنانه پهن تر است و دنبالچه بیشتر در معرض آسیب قرار دارد.

علت در رفتگی استخوان دنبالچه

• بیشتر در رفتگی های دنبالچه در اثر ضربه به ناحیه دنبالچه ایجاد می شود.
• افتادن روی استخوان دنبالچه در حالت نشسته، معمولاً روی سطح سخت، شایع ترین علت آسیب دنبالچه است.
• ضربه مستقیم به دنبالچه، مانند ضربه هایی که در حین ورزش های تماسی رخ می دهد، می تواند به دنبالچه صدمه بزند.
• دنبالچه ممکن است در هنگام زایمان در برود یا حتی شکسته شود.
• فشار یا اصطکاک مکرر روی دنبالچه (همانطور که در دوچرخه سواری یا قایق پارویی اتفاق می افتد) می تواند باعث آسیب دیدن دنبالچه شود.
• اضافه وزن؛ در حالت نشسته وزن اندام فوقانی به استخوان دنبالچه وارد می شود که با اضافه وزن این استخوان فشار بیشتری را متحمل می شود.
• مشکلاتی از قبیل پوکی استخوان نیز احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد.

علائم در رفتگی استخوان دنبالچه

• در در رفتگی استخوان دنبالچه این استخوان به طور کامل از جا در نمی آید بلکه ممکن است فقط مقداری به جلو و یا عقب خم شده و موجب بروز درد و دیگر مشکلات ناشی از آسیب استخوان دنبالچه در فرد شود.
• صدای در رفتگی استخوان را به راحتی احساس خواهد کرد. این صدا شبیه صدای برخورد دو سنگ به یکدیگر است.
• درد و حساسیت موضعی شدید ممکن است در ناحیه دنبالچه احساس شود.
• اگر آسیب ضربه ای باشد، ممکن است کبودی در این ناحیه قابل مشاهده باشد.
• درد به طور کلی هنگام نشستن برای مدت طولانی یا با فشار مستقیم به ناحیه دنبالچه بدتر می شود.
• حرکات روده و زور زدن اغلب دردناک است.
• برخی از زنان ممکن است در حین مقاربت دچار درد شوند.

تشخیص در رفتگی استخوان دنبالچه

• علت در رفتگی دنبالچه تا حد زیادی بر اساس سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی مشخص می شود.
• کل ستون مهره (ستون فقرات) ممکن است مورد بررسی قرار گیرد. ممکن است معاینه عصبی انجام شود. معاینه رکتوم نیز ممکن است انجام شود. برای این معاینه، پزشک انگشتی را وارد راست روده شما می کند تا ناحیه دنبالچه را احساس کند و تشخیص دهد که آیا دررفتگی یا شکستگی قابل احساس است یا خیر و آیا فشار مستقیم به دنبالچه باعث بازتولید درد شما می شود.
• به ندرت، اگر علت ناراحتی ناشناخته باشد، ممکن است یک بی حس کننده موضعی به ناحیه دنبالچه تزریق شود تا مشخص شود که منشاء درد از دنبالچه یا قسمت دیگری از ستون مهره است یا خیر.
• ممکن است برای تعیین اینکه آیا شکستگی یا دررفتگی وجود دارد عکسبرداری با اشعه ایکس انجام شود. با این حال، اشعه ایکس گاهی اوقات ممکن است این آسیب ها را آشکار نکند. برخی از پزشکان برای تشخیص بهتر وجود شکستگی یا دررفتگی، عکس برداری با اشعه ایکس را در هر دو حالت ایستاده و نشسته توصیه می کنند.

جااندازی دنبالچه چگونه انجام می شود؟

هدف جا انداختن یا درمان دستی استخوان دنبالچه، کاهش دررفتگی و کمک به تحرک مفاصل سفت یا شل کردن عضلات منقبض است. روش جااندازی دنبالچه به دو صورت زیر اتفاق می افتد:

1. دستکاری داخلی دنبالچه: این امر توسط درمانگر با قرار دادن انگشت دستکش در داخل مقعد بیمار و ماساژ دادن یا دستکاری آرام انجام می شود.
2. دستکاری خارجی دنبالچه: شامل کشیدن نوک دنبالچه به سمت عقب از طریق پوست درست بالای مقعد است. این فقط در صورتی باید اعمال شود که دنبالچه به سمت جلو جابجا شده باشد.

مراقبت بعد از جا انداختن دنبالچه

• در طول ورزش ها و فعالیت هایی که احتمال وقوع آسیب وجود دارد، از وسایل محافظتی صحیح استفاده کنید.
• از نشستن به مدت طولانی خودداری کنید. وقتی مجبور به نشستن روی یک سطح سفت هستید، بر روی یکی از طرفین باسن خود بنشینید. همچنین، به جلو خم شوید و وزن بدن خود را از روی دنبالچه بردارید.
• می توانید یک بالشت زیر باسنی خریداری کنید و بر روی آن بنشینید. این بالشت در قسمت میانی خود سوراخی دارد که از تماس استخوان دنبالچه با سطوح صاف و تشدید درد دنبالچه جلوگیری می کند.