تزریقات مفصلی و تاندونی به چه علت انجام می شوند؟

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

التهاب یکی از واکنش های اصلی بدن نسبت به آسیب دیدگی می باشد و هنگامی که یک آسیب دیدگی ایجاد می گردد سلول های آسیب دیده و زائده های بافتی آزاد می شوند. این زائده ها همانند آنتی ژن عمل می کنند و باعث تحریک واکنش ایمنی و ویژه بدن می شوند که منجر به ازدیاد تعداد گلبول های سفید خواهد شد. در صورت بروز آسیب دیدگی علاوه بر افزایش تعداد گلبول های سفید گردش خون نیز در ناحیه آسیب دیده افزایش پیدا می کند و ماکروفاژها همراه با گلبول های سفید و پروتئین پلاسما به این ناحیه منتقل می گردند. هجوم ماکروفاژها، گلبول های سفید و پروتئین های پلاسما و تجمع مایع باعث به وجود آمدن قرمزی، درد و التهاب خواهد شد که همه این موارد علامت بروز التهاب هستند. در بیمارانی که مصرف داروی مسکن و داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب تأثیری در بهبود آنها نداشته باشد پزشک، تزریق درون مفصلی را به منظور کنترل درد توصیه می کند. تزریقات داخل مفصلی و تاندونی جهت درمان مشکلات مفصل روش درمانی است که برای وارد کردن مستقیم یک دارو توسط سرنگ به مفصل با انگیزه کاهش درد و التهاب استفاده می شود.

کاربرد تزریقات مفصلی و تاندونی

در حال حاضرتزریقات مفصلی و تاندونیف به صورت تزریق آمپول های حاوی هیالورونیک اسید مانند هیالورون هگزال کمک زیادی به بهبود حرکت و کنترل درد بیماران مبتلا به آرتروز نموده و انقلابی در درمان آرتروز بوجود آورده که در آرتروز شانه نیز قابل استفاده است. خوشبختانه امروزه درمان مناسب این بیماری بوجود آمده درحالیکه در گذشته و حتی چند سال قبل هم برای بیماران مبتلا به آرتروز زانو نه تنها معالجه ای وجود نداشت بلکه به ناچار منجر به راه نرفتن و عدم تحرک هرچه بیشتر بیمار می شد و این خود عوارض بیشماری را بهمراه داشت و در نتیجه توانبخشی بیمار روز به روز پیچیده تر و سخت تر می شد.

بر اساس اصول ثابت شده علم پزشکی در بسیاری از موارد تزریق مفصلی یا بافت نرم، پله اول درمان بیمار نیست، بلکه ابتدا روشهای غیر تهاجمی و ساده تر استفاده می شود و درصورت عدم موفقیت در درمان از تزریق استفاده می شود. تزریقات تخصصی مفاصل می تواند بسیاری از مناطق و شرایط را درمان کند. این ماده به تسریع روند بهبودی رباط ها ، تاندون ها، عضلات و مفاصل آسیب دیده کمک می کند. سایر موارد درمان از طریق تزریقات موضعی در مرکز جامع توانبخشی دکتر فرخانی شامل التهاب تاندونی، بورسیت، نقاط میوفاشیال و سندرم کانال مچ دستی (CTS) می باشد.

مزایای تزریقات مفصلی و تاندونی

تزریق داخل مفصلی روشی کم خطر با مزایای متعددی است که برای بیماران با شرایط مختلف انجام می شود، مزاياي تزریق داخل مفصلی شامل موارد زیر است:

• با استفاده از تزریق داخل مفصلی پزشکان مطمئن می شوند که آیا درد ناشی از التهاب در مفصل مورد نظر است یا علت دیگری دارد.
• پس از انجام تزریق داخل مفصلی با کاهش التهاب سینوویال، درد نیز کاهش می یابد و پس از آن انجام فیزیوتراپی یا نرمش در منزل جهت تقویت عضلات ممکن می شود.
• هرچند تزریق مفصلی تسکین طولانی مدتی را برای درد ارائه نمی دهند و روند بیماری های زمینه ای مفصل مانند آرتروز را تغییر نمی دهند؛ اما به طور کلی، به نظر می رسد این روش درمانی باعث تسکین درد در مدت ۳ تا ۶ ماه می شود.
• به عبارت دیگر تزریق داخل مفصلی یک روش برای درمان قطعی آرتروز و روماتیسم نیست، بلکه روشی برای کاهش درد و التهاب و مدیریت علائم ناشی از این بیماری هاو کمک به ترمیم مفاصل است.

انواع تزریقات مفصلی و تاندونی

• تزریقات داخل مفصلی علاوه بر درمان درد اهداف دیگری نیز دارد. از داروهای تزریقی برای اهداف مختلف استفاده می شود.
• این تزریقات همچنین ممکن است برای رساندن داروهای شیمی درمانی مانند دوکسوروبیسین مستقیماً به مفصل مبتلا به سرطان استفاده شود.

این نوع تزریقات اهداف مختلفی دارند که عبارتند از:

کورتیکواستروئیدها: با کاهش التهاب موضعی کار می کنند. با این وجود شناخته شده است که استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها به طور تدریجی به مفاصل آسیب می رساند.

اسید هیالورونیک: ماده ای طبیعی است که در مایعات سینوویال وجود دارد و مفاصل را چرب می کند. با آرتروز، این ماده ممکن است به سرعت تجزیه و منجر به بدتر شدن وضعیت شود. از تزریقات داخل مفصلی باید برای افزایش روغن کاری بدن، کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی مفصل استفاده کرد.

بی حسی های موضعی: گاهی تزریقات داخل مفصلی به عنوان نوعی تسکین درد بعد از جراحی آرتروسکوپی انجام می شود.

بوتاکس: تحقیقات نشان داده است که تزریق بوتاکس باعث تسکین درد قابل توجه در افراد مبتلا به آرتروز زانو خواهد شد.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) از خون کامل گرفته خواهد شد که حاوی پلاکت است. قسمت مایع خون به پلاسما معروف شده است. تزریق داخل مفصلی PRP در کاهش درد و بهبود عملکرد جسمی در افرادی که مبتلا به آرتروز هستند، بسیار مفید است.

کاندید مناسب تزریقات مفصلی و تاندونی

اگر جزء افراد با شرایط زیر هستید، تزریق داخل مفصلی می تواند روش مناسبی برای شما باشد:

• اگر درد مفاصل شما با درمان های محافظه کارانه مانند مسکن ها، داروهای ضدالتهاب خوراکی و فیزیوتراپی بهبود نیافته باشد، ممکن است پزشک تزریق داخل مفصلی را به شما پیشنهاد کند.
• پزشک برای اطمینان از تشخیص منبع دردی که در ناحیه مفصل وجود دارد، ممکن است انجام این روش را تجویز کند.
• داروها یا درمان های خاصی مدنظر پزشک هستند که باید مستقیماً به مفصل تزریق شوند و با بافت های نرم اطراف مفصل تماس نداشته باشد.

موارد منع تزریقات مفصلی و تاندونی

• اگر شما به هرکدام از داروهای تزریقی حساسیت دارید و دارای عفونت فعال هستید، تزریق برای شما مناسب نیست.
• همچنین این نوع تزریقات مفصلی به افرادی که دارای بیماری دیابتی هستند یا از بیماری قلبی رنج می برند، پیشنهاد نمی شود.

نحوه انجام تزریقات مفصلی و تاندونی

1. انجام فرآیند تزریق داخل مفصل می تواند بین سی دقیقه تا یک ساعت طول میکشد، از جمله زمان ریکاوری و معاینه.
2. تزریق مفصل معمولاً با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس هدایت می شود.
3. قبل از عمل، برای کمک به آرامش بیمار از طریق IV به او دارو می دهند.
4. سپس بیمار روی میز اشعه ایکس دراز می کشد و پزشک بی حسی موضعی روی پوست ناحیه تزریق قرار می دهد.
5. برای کمک و هدایت دقیق پزشک هنگام تزریق، تزریق ماده حاجب انجام می شود.

مراقبت ها و اقدامات پس از تزریقات مفصلی و تاندونی

برای انجام مراقبت های بعد از تزریق داخل مفصلی موارد زیر را به یاد داشته باشید:

• در ابتدا ممکن است در نتیجه بی حسی موضعی پس از تزریق احساس بهتری داشته باشید؛ اما معمولاً داروی بی حسی پس از چند ساعت از بین می رود و ممکن است نسبت به قبل از تزریق، درد بیشتری در مفصل داشته باشید. این درد ممکن است ۲ تا ۳ روز پس از تزریق ادامه یابد. کاهش درد و التهاب مفصل معمولاً بین ۳ تا ۵ روز پس از تزریق شروع می شود.
• بیماران می توانند در همان روز درمان تزریق مفصلی به خانه بروند و یک روز پس از آن نیز می توانند به فعالیت های عادی خود بازگردند.
• برخی از پزشکان به بیماران پیشنهاد می دهند پس از کاهش درد به فیزیوتراپیست مراجعه کنند تا برنامه ای از حرکات کششی و تمرینی برای آنها در نظر گرفته شود. فیزیوتراپی می تواند به تسکین درد و التهاب و بازیابی دامنه حرکتی بیشتر کمک کند. مدت زمانی که برای تسکین درد نیاز است از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و حتی ممکن است چند ماه نیز طول بکشد.
• اگر درد در روزهای پس از تزریق بسیار بدتر شد، ممکن است نشان دهنده تشدید سینوویت در اثر تزریق یا عفونت مفصل باشد. در صورت بروز این علائم باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید.
• در مواردی که کورتیکواستروئید تزریق می شود، برخی افراد بعد از تزریق کورتیزون دچار قرمزی و احساس گرما در قفسه سینه و صورت می شوند. اگر بیمار دیابت داشته باشد، تزریق کورتیزون ممکن است به طور موقت سطح قند خون را افزایش دهد. پس از تزریق کورتیزون، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد برای یک یا دو روز فشاری به ناحیه تزریق وارد نکند. به عنوان مثال، از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید یا وزن خود را روی پاهایتان قرار ندهید.
• در صورت نیاز برای تسکین درد، از کمپرس یخ در محل تزریق استفاده کنید؛ اما پدهای گرمایشی را به کار نبرید.
• به مدت دو روز از وان یا جکوزی استفاده نکنید.
• مراقب علائم عفونت، از جمله افزایش درد، قرمزی و تورم که بیش از ۴۸ ساعت طول می کشد، باشید.

عوارض تزریقات مفصلی و تاندونی

تزریق داخل مفصلی روش بسیار ایمن با خطرات کمی است. با این حال هیچ روش درمانی کاملاً بدون عوارض نیست، عوارض تزریق داخل مفصلی شامل موارد زیر است:

با انجام تزریق داروهای مختلف به داخل مفصل، خطر بسیار کمی برای بروز عفونت وجود دارد. اگر از قبل عفونت در مفصل وجود داشته باشد، این روش نباید انجام شود. عوارض احتمالی دیگر تزریق داخل مفصلی شامل تشدید درد به دلیل تحریک پوشش مفصل توسط کریستال های موجود در محلول استروئید است.

اگر داروها مانند استروئید فقط به مفصل تزریق نشوند یا بعد از تزریق از مفصل نشت کنند، خطر آسیب جزئی به بافت های نرم در محل تزریق، از جمله آتروفی، ضعیف شدن پوست یا چربی زیر جلدی وجود دارد. گاهی اوقات، یک ناحیه موضعی از کم رنگ شدن پوست در محل تزریق ایجاد می شود. برخی از بیماران متوجه می شوند که این تزریق برای چند ماه باعث تسکین درد آنها می شود؛ اما پس از آن درد دوباره عود می کند. در این حالت معمولاً انجام دوباره تزریق تجویز می شود. اگرچه خطر دقیق تزریق چندگانه مشخص نیست؛ اما اکثر پزشکان توصیه می کنند برای جلوگیری از آسیب به مفصل، بیش از سه یا چهار بار در سال از این روش استفاده نشود.