پاركینسون بعد از بیماری آلزایمر معمول ترین بیماری مخرب اعصاب به حساب می آید كه فرد مبتلا به آن به تدریج توانایی جسمانی خود را از دست داده و در صورت عدم مراقبت و انتخاب راهكار مناسب، هر لحظه بر شدت آن افزوده می گردد . متأسفانه علیرغم تحقیقات و پژوهش های علمی، بیمار ی پاركینسون در حال حاضر درمان قطعی ندارد ولی فعالیت های روزانه و تمرینات ورزشی از عواملی هستند كه می توانند مشكلات ناشی از وجود این بیماری را تا حد امكان كاهش داده و قوای جسمانی فرد مبتلا را به طور نسبی متعادل سازد. ورزش علاوه بر تامین سلامت جسم در ایجا د بهداشت روانی نیز بسیار مؤثر است.
ورزش در افراد مبتلا به پاركینسون به عنوان یكی از ضروریات محسوب می گردد . تحقیقات انجام شده بیان گر این موضوع است كه تمرینات منطم در افراد مبتلا به بیماری پاركینسون همراه با دارو درمانی ، موجب انعطاف پذیری بیشتر عضلات، مفاصل و بهبود وضعیت تعادل گردیده به طوری كه تحرك قسمت های مختلف بدن را تسهیل می دهد
نكته بسیار مهمی كه لازم است مجددا به آن اشاره گردد آن است كه ورزش كرد ن فعالیتی است تقریبا بدون هزینه كه گرچه نمی تواند در درمان قطعی بیماری پاركینسون نقش داشته باشد ولی مطمئنا قادر خوا هد بود از اتفاقات پیچیده ناشی از عوارض این بیماری تا حد زیادی پیشگیری نماید.
علائم بیماری پاركینسون چست؟
الف: علائم اولیه
علائم پاركینسون ابتدا به صورت غیرمحسوس و تدریجی خود را نشان می دهد . فرد امكان دارد علائم زیر را داشته باشد:
ـ احساس خستگی و كسالت
ـ لرزش خفیف در اندام های حركتی
ـ وجود مشكل در هنگام برخاستن از روی صندلی
ـ مشكل در تكلم به صورت سلیس و روان
ـ تغییرات در نوشتن (دست خط ریزتر و به صورت ناخوانا)
ـ افسردگی، زودرنجی، تندمزاجی و تحریك پذیری
ـ ثابت قرارگرفتن در یك وضیعت خاص برای مدت زمان نسبتاً طولانی
ـ ثابت ماندن اندام های صورت به حالت م اسك و بدون حركت ،چهره بیمار بی روح بوده و گوئی نقاب به صورت زده است (ظاهراً احساسات كمی بر چهره نمایان می شود).
ـ حالت خیرگی چشم (به دلیل كاهش پلك زدن)
ـ دشواری در حركت اندام ها "خشكی در ناحیه شانه ها و یا پا در قسمتی كه تحت تأثیر بیماری قرار دارد".
ب: علائم اصلی
علائم اصلی بیماری پاركینسون در همه افراد به صورت یكسان نبوده و به صورت های زیرخود را نشان می دهد:
در بعضی افراد ، بیماری به سرعت پیشرفت می كند و در بعضی روند پیشرفت با كندی مواجه است.
ناتوانی در گروهی از مبتلایان سریع و شدید بوده ولی در گروه دیگر خفیف و به آهستگی صورت می پذیرد.
در تعدادی از بیماران لرزش اندام ها شدید و كاملاً محسوس است ولی در تعدادی دیگر این لرزش خفیف و غیرمحسوس می باشد.
به طور كل می توان گفت این بیماری بر اساس چهار علامت اصلی آن مشخص می شود:
1- ترمور (لرزش یا لرزه)
2- رژیدیته (سفتی و خشك شدن دست، پا، صورت وگردن)
3- برادی كنیزی (كندی حركات)
4-اختلال تعادل
ج: علائم فرعی
موارد دیگری نیز در بیماران پاركینسون مشاهده می گردد كه گرچه خطر ناك نیست ولی می تواند فرد را با مشكل مواجه سازد . برخی از این علائم با استفاده از دارو قابلیت درمان داشته و گروهی دیگر از طریق تحرك و انجام تمرینات ورزشی قابلیت اصلاح دارند. این علائم عبارتند از:
افسردگی
تغییرات احساسی (هیجانی)
اختلال بلع
مشكلات ادراری
یبوست
مشكلات پوستی
مشكلات خواب
مشكلات جنسی
اختلال در حس بینایی و بویایی
اقداماتی جهت كاهش عوارض جانبی
عمده تغییرات ظاهری مشخص و قابل تشخیص دربیماران پاركینسونی، عبارتند از:
دارای شانه های خمیده هستند.
چانه آنها به طرف جلو )خارج( تمایل دارد.
آرنج و زانوی آنها كمی خمیده است.
بدن آنان به صورت خشك(مجسمه گونه) و به طرف جلو خم شده است.
بازوهای آنها نزدیك به بدن نگه داشته می شود.
در هنگام راه رفتن قدم های كوچك برداشته و پاهایشان به زمین كشیده می شود.
علائم فوق الذكر، مشكلات زیر را در این بیماران بوجود می آورد:
- نفس كشیدن آنها به صورت عمیق است.
- وجود مشكلات در بلعیدن دارند.
- در تكلم مشكل دارند(عدم توانایی صحبت كردن به صورت واضح و رسا)
- درحركت كردن، تعادل و گام برداشتن با اختلال مواجه هستند.
استفاده از تمرینات ورزشی و انجام فعالیت های مناسب و برنامه ریزی شده یكی از روش های درمانی مفید است كه هیچ گونه عوارض جانبی ندار د و ما را در دستیابی به اهداف مورد نظر یاری خواهد داد . گرچه حركات ورزشی نمی تواند موجب توقف و یا درمان قطعی پاركینسون و عوارض جانبی آن گردد ولی قادر است تا حد زیادی روند پیشرفت بیماری را كند نموده و عوارض ناشی از آن را كاهش دهد .
موارد احتیاط در انجام تمرینات ورزشی
ـ از انجام تمرینات، بلافاصله بعد از خوردن غذا اجتناب كنید.
ـ خوردن مایعات را در طول روز هیچگاه فراموش ننمایید.
ـ در هنگام انجام تمرینات سعی كنید از تشكچه استفاده نمایید.
ـ قبل از انجام تمرین بدن خود را گرم(آماده)كنید.
ـ در هنگام ورزش چنانچه با اختلالات زیر روبرو شدید تمرین را قطع كرده و مراتب را با پزشك معالج در میان بگذارید:
+ احساس درد در قفسه سینه
+ تنگی نفس
+ درد شدید عضلانی و یا مفاصل كه هنگام ورزش تشدید می شود.
ـ تمرینات ورزشی را تا جایی ادامه دهید كه منجر به ایجاد درد نگردد.
ـ در صورتی كه به هر دلیل مدتی تمرین ورزشی را انجام نداده اید، هنگام شروع مجدد تمرینات، آن را به صورت تدریجی آغاز كنید.