بارداری و اختلالات خواب

دکتر ندا مقتدری اصفهانی [ متخصص زنان و زایمان ]آدرس وب سایت : www.dr-moghtaderi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، توحید میانی ، جنب پارکینگ طبقاتی تلفن مطب : 36288896 - 031

در سه ماه آخر بارداری ، مادر دچار کم خوابی وسایر مشکلات مربوط به آن می شود .خانمی که در اوایل بارداری شب ها به راحتی می خوابید ، در اواخر بارداری ممکن است بیشتر شب را بیدار بماند. البته این مشکلات ، مربوط به بسیاری از تغییرات هورمونی و روانی است که در طی بارداری رخ می دهد.

عواملی که باعث کم خوابی می شوند
- گرفتگی و درد عضلات در خواب شب
- افزایش ضربان قلب و تنفس کوتاه و سریع
- افزایش دفع ادرار
- جنین بسیار فعال در رحم که به مثانه و سایر نقاط حساس مادر محکم لگد می زند
- سختی تکان خوردن و جابجا شدن در رختخواب به دلیل بزرگی شکم مادر
- احساس درد در قسمت پشت بدن بخصوص کمر
- دیدن خواب بیشتر از حد معمول
- دیدن خواب های آشفته
- عصبی و نگران بودن مادر در مورد نحوه زایمان
- نگرانی مادر در مورد سلامتی نوزاد خود

چگونه می توانم خواب راحتی داشته باشم ؟
* اگر در خواب، دچار گرفتگی عضلات شدید، پاهای خود را محکم به دیوار فشار دهید یا اینکه روی آن پای خود که دچار گرفتگی عضلات شده، بایستید. انجام این کارها باعث کاهش درد عضلات پا می شود. کمبود کلسیم، گرفتگی عضلات را بدتر می کند. بنابراین بایستی با مصرف منابع غنی از کلسیم ، از کمبود آن در بدن جلوگیری کنید.ماساژ و کیف آبگرم هم موثر است.
* نبض تند و تنفس کوتاه و سریع به دلیل افزایش حجم خون مادر است. اگر دچار کم خونی باشید، قلب برای رساندن اکسیژن کافی به خون بیشتر کار می کند، بنابراین وضعیت بدتر می شود. با پزشک خود در مورد مصرف مکمل آهن مشورت کنید، زیرا مصرف مکمل آهن ممکن است تا حدودی این مشکل را بهبود بخشد.
* بهترین حالت خوابیدن در موقع بارداری این است که به پهلو دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. در این وضعیت، قلب راحت تر کار می کند، زیرا سنگینی بچه به سیاهرگ هایی که خون را به قلب برمی گردانند، فشاری وارد نمی کند. همچنین دراز کشیدن به پهلو باعث کاهش درد پشت و کمر می شود.
* اگر خوابتان نمی برد خود را به انجام کاری مشغول کنید.کتاب بخوانید، موسیقی گوش دهید، بافتنی ببافید، خیاطی کنید، با اینترنت خود را مشغول کنید، نامه بنویسید، تلویزیون مشاهده کنید، دوش بگیرید، بعضی کارهای سبک خانه را انجام دهید یا آرایش کنید.
* اگر هنگام استراحت کردن دچار درد کمر می شوید، از بالش های بزرگ استفاده کنید تا احساس راحتی بیشتری کنید. مثلاً یک بالش را زیر شکم، یکی را بین پاهایتان، یک بالش سفت را در پشت بدن و بالشی بزرگ را زیر سرتان قرار دهید.
* با بزرگ شدن تدریجی جنین، به مثانه مادر فشار بیشتری وارد می شود. بنابراین دفع ادرار حتی هنگام خواب شبانه نیز افزایش می یابد. برای کاهش دفع ادرار به شما مادر گرامی توصیه می کنیم:
- هنگام عصر و شب، آب و مایعات زیادی ننوشید .
- موقع خواب نوشیدنی های حاوی کافئین مثل چای ، قهوه ، نوشابه های سیاه را مصرف نکنید، زیرا کافئین با تاثیر بر کلیه ها دفع ادرار را افزایش می دهد و نیز اعصاب را تحریک می کنند.
- به جای خوابیدن به پشت، به پهلو بخوابید.
- اگر موقع دفع ادرار، احساس سوزش و درد کردید، ممکن است به عفونت مثانه مبتلا باشید، بنابراین با مراجعه به پزشک یک آزمایش ادرار بدهید.
* دیدن خواب های آشفته به وضعیت روحی مادر آسیب می رساند. بسیاری از زنان در هنگام بارداری، بیشتر از سایر مواقع کابوس می بینند.بارداری موقعیتی متفاوت با سایر مواقع است و باعث ایجاد موضوعات بیشتری برای ضمیر ناخود آگاه فرد می شود. اگر خانم باردار در چنین حالتی، خواب های خود را برای کسی تعریف کند، کمتر تحت تاثیر آن قرار می گیرد و کمتر خواهد ترسید.
* اگر از درد زایمان می ترسید، بهتر است با پزشک خود یا یک ماما در مورد نحوه زایمان مشورت کنید تا آنها با تشریح مراحل آن و ارائه ورزشی مناسب برای زایمان راحت تر، از نگرانی شما بکاهند.بیشتر خانم ها قبل از زایمان، خیلی نگران سلامتی خود و فرزندشان هستند، ولی بعد فارغ شدن متوجه خواهند شد که این نگرانی بی مورد بوده و نوزادشان کاملاً سالم و طبیعی است.انجام ورزش های آرامش بخش مثل یوگا یا گوش دادن به موسیقی در بسیاری از خانم ها اثرات خوبی داشته است.