کلاژن و اهمیت آن برای پوست

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drgitafaghihi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند،بلوک آ،طبقه سوم،کلینیک صدف تلفن مطب : 32240828 - 031

میتوان گفت که کلاژن چسب طبیعی است که چفت و بست بدن را حفظ میکند. خاصیت ارتجاعی پوست ناشی از این ترکیب است و به کمک همین پروتئین است که سلولهای پوست جایگزین شده و جوانیاش حفظ میشود. بدن ما به طور طبیعی کلاژن تولید میکند اما با گذر عمر تولید این ترکیب کاهش پیدا میکند. علاوه بر این عوامل دیگری مانند مصرف زیاد قند، مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث تشدید کاهش آن میشود. اگر خودمان اقدام به حفظ کلاژن و جایگزینی آن نکنیم علاوه بر پوستمان، ناخنها، دندانها، غضروفها و حتی روده ها نیز ضعیف و آسیب پذیر میشوند.

کلاژن چیست ؟
در زبان یونانی کلاژن به معنای «تولیدکننده چسب» است. این چسب طبیعی در واقع پروتئینی است که فیبرهای سفید پوست، تاندونها، استخوانها، غـــــضروفها و تمام بافتهای رابط را تشکیل میدهد. این ترکیب همچنین در مواد ژلاتینی بدن مانند زجاجیه چشم (همان مایع ژلهای مانند و بدون عروق و شفاف کره چشم) نیز وجود دارد. کلاژن ۵ نوع دارد و حــــدود ۸۰ درصد وزن بافتهای رابط را در بــرمیگیرد. بنابراین چیزی بیش از یک ماده ساده در ترکیب کرمهای زیبایی است.

میوه های کلاژن ساز
در بین مواد غذایی متنوعی که باعث تولید کلاژن بیشتر میشوند میوه ها جایگاه بالایی دارند. میوههایی مانند پرتقال، نارنگی، لیموترش، گریپ فروت، کیوی، پاپایا، انگور سفید، بلوبری، توت فرنگی و تمشک جزو میوه های سرشار از ویتامین C هستند و افزایش میزان کلاژن نقش مهمی دارند. این ویتامین یک آنتی اکسیدان قوی محسوب میشود که اثرات مخرب رادیکالهای آزاد را خنثی میکند. به همین دلیل نیز باعث حفظ جوانی و شادابی پوست شده و از افتادگی زودهنگام و بروز چین و چروک جلوگیری میکند. علاوه بر این ویتامین C در تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود زخمها و جراحات پوستی ایجاد شده نقش مهمی دارد. علاوه بر این میتوانید از خواص موجود در این میوه ها برای افزایش کلاژن موجود در اندامهای دیگر مانند چشمها و غضروفها نیز بهره مند شوید.

سویا
برخی از محصولات تهیه شده از سویا مانند شیر یا پنیر سویا حاوی «جنیستئین» هستند. این ترکیب شیمیایی قدرت بدن برای ترشح هر چه بیشتر کلاژن را بالا میبرد و با آنزیمهایی که خاصیت ارتجاعی و انعطاف پذیری بافتهای بدن را به خطر می اندازند، مقابله میکند.

چگونه کلاژن بدن را افزایش دهیم ؟
همانطور که گفته شد کلاژن در سرتاسر بدن ما وجود دارد بنابراین لازم است که برای جذب و تولید هر چه بیشتر آن تلاش کنیم. شما میتوانید با گنجاندن مواد غذایی زیر میزان این پروتئین ضروری را در بدنتان افزایش دهید.

سبزیجات مفید و لازم
برای کلاژنسازی هر چه بیشتر با سبزیجات باید به سراغ آنهایی بروید که حاوی میزان زیادی ویتامین C، ویتامین K و آنتی اکسیدانها هستند. برای اینکه پوست بدنتان سالم بماند باید سبزیجاتی مانند بروکلی، کلم ها، اسفناج، چغندر، بادمجان و گل کلم در برنامهٔ غذاییتان باشد. این مواد غذایی با تولید ویتامینها و مواد معدنی متعدد و به ویژه ویتامین C به ساخت کلاژن کمک میکنند و مفاصل و پوست را در سلامت بهتری قرار میدهند. یادتان باشد که گوجه فرنگی بیشتری نیز مصرف کنید. چون میزان بالای لیکوپن آن باعث تولید هر چه بیشتر کلاژن میشود.

گوگرد
گوگرد یک ماده معدنی مفید و ضروری برای سنتز کلاژن و کرتین بدن است. کمبود این ماده معدنی باعث بروز ضعف در پوست، موها و ناخنها میشود. در واقع مواد غذایی حاوی گوگرد جایگاه مهمی در لیست مواد غذایی تولیدکننده کلاژن دارند. برای جذب گوگرد بیشتر میتوانید به موز، مــرغ، گوشــــت اردک، توفو یا همان پنیر سویا، میوه نارگیل، پاپایا و سیر و پیاز اعتماد کنید.

اسیدهای چرب امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ دوستدار کلاژن هستند و تأثیر زیادی در افزایش میزان آن دارند. ماهی هایی مانند ماهی آزاد، ماهی تن، ماهی خال مخالی، روغنهای گیاهی، گردو، بادام هندی، بادام یا حتی خیار جزو منابع غذایی حاوی امگا ۳ هستند. این مواد غذایی باعث نرمی مفاصل، بهبود وضعیت رودهها و شفافیت هر چه بیشتر پوست میشوند. توجه داشته باشید که مصرف این مواد غذایی باعث کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی شده و میزان کلسترول بد را نیز کاهش میدهند.

مصرف مکمل
یکی دیگر از روشهای رایج جذب کلاژن بیشتر مصرف مکمل است که با انواع مختلف تولید شده و در بازار وجود دارند. میتوانید از کپسول، پودر یا قرصهای کلاژن استفاده کنید. البته بهتر است قبل از مصرف هر نوع مکمل یا دارویی با پزشک مشورت کنید. چون لازم است که دوز مصرف این مکملها بر حسب نیاز بدنتان باشد. برای افزایش تأثیر هر چه بیشتر مکمل کلاژن در بدن توصیه های زیر را در نظر داشته باشید:
* از مکمل هایی استفاده کنید که همچنین حاوی ویتامین C نیز باشند. چون این ویتامین باعث جذب هر چه بیشتر کلاژن میشود.
بهتر است مکملها را در وعده صبحانه مصرف کنید تا جذب آن بیشتر شده و بهتر اثر کند.