چهارده توصیه متخصصان پوست به ورزشکاران

دکتر محمد علی نیلفروش زاده [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drnilforoushzadeh.ir
آدرس مطب : تهران ، بلوار آفریقا ، نرسیده به تقاطع میرداماد ، پلاک 67 ، کلینیک جردن تلفن مطب : 88886501 - 021

ورزش و فعالیت بدنی ارتباط نزدیکی با زندگی سالم و سلامت افراد دارد ولی ورزشکاران با مشکلاتی هم روبرو هستند. گاهی ورزش، تکنیکهای نادرست و رعایت نکردن نکات بهداشتی میتواند برای سلامت ورزشکار مضر باشد. این مطلب در مورد ورزشکارانی است که دچار مشکلات پوستی مرتبط با ورزش و محیط ورزشی میشوند. مشکلات پوستیای که با کمی دقت و رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی میتوان از بروز آنها جلوگیری کرد.

1. نکته مهمی که ابتدا باید به آن اشاره کنیم، وجود تعریق در ورزشکار است. میزان آبی که از پوست تبخیر میشود زیاد است و فرد آب زیادی را حین ورزش از دست میدهد. عرق انسان حاوی سدیم است و تجمع نمک روی پوست باعث قرمزی و سوختگی و حساسیت میشود. به همین دلیل است که ورزشکاران باید بعد از هر بار فعالیت بدنی استحمام کنند.

2. ورزشکارانی که در محیط پررطوبت هوا فعالیت میکنند، این شرایط محیطی به نفع رشد میکروارگانیسمهاست و احتمال بروز بیماریهای قارچی و تشدید سایر بیماریهای پوستی در آنها زیاد میشود. همچنین باید به این نکته توجه داشت که پاهای ورزشکار ساعتها داخل کفش میماند که محیطی مرطوب و بدون جریان هواست که این مساله نیز به رشد باکتریها و قارچها کمک زیادی میکند بنابراین یک ورزشکار همواره باید به بهداشت پاهای خود، پوشیدن جوراب نخی و شستن مدام آن با آب و صابون و شستن مرتب پاها دقت داشته باشد.

3. بعضی از ورزشکاران رشتههای ورزشیای مانند فوتبال، دوندگی، دوچرخهسواری و... را انتخاب میکنند که فرد باید در فضای باز و زیر نور آفتاب ورزش کنند. این ورزشکاران در معرض مستقیم اشعه آفتاب و تاثیر سوء آن روی پوست هستند. همچنین ورزشهای کوهستانی مانند اسکی، کوهنوردی و... نیز ورزشکار را در معرض سرمازدگی قرار میدهد. البته سرما و گرمای زیاد میتواند باعث خشکی و تاول در پوست هم شود. حفاظت از پوست با کلاه، ضدآفتاب و پوشیدن دستکش هنگام سرما برای جلوگیری از عوارض سرما و گرما کمککننده است.

4. هرچقدر لباس کمتر شسته شود، احتمال بروز عفونتهای پوستی بیشتر میشود. لباس کثیف محل تجمع باکتری و آلودگی است و در این افراد ممکن است بیماریهای پوستی عفونی دیده شود.

5. همچنین در ورزش کشتی که تماس بدن دو فرد با هم زیاد است، بیماریهای مختلف قارچی، تبخال پوستی، کورک، زردزخم و... دیده میشود. بعضی از بیماریهای پوستی از طریق تماس پوست با پوست قابلانتقال هستند. کورک نباید ترکانده شود چون عفونت به اطراف پوست گسترش پیدا خواهد کرد. بهترین راه این است که منطقه به خوبی با آب و صوبون شستشو داده شود.

6.گاهی هم بدلیل اصطکاک بین لباس و پوست ناشی از فشار حریف ورزشی یا سطح جسم سخت ایجاد میشود. اصطکاک میتواند موجب قرمزی و از بین رفتن سطح پوست، تاول و... شود. در این مواقع ناحیه باید تمیز نگه داشته شود و تا بهبود آن ورزش انجام نشود. همچنین این ورزشکاران باید از لباسهای نخی با بافت محکم و نرم استفاده کنند تا احتمال سایش کمتر شود.

7. در ورزشکاران نوعی آکنه دیده میشود که به نام «آکنه مکانیکال» معروف است. این نوع آکنه نیز در اثر اصطکاک در ورزشکارانی که ورزش هاکی یا فوتبال انجام میدهند، دیده میشود. افرادی که ورزش اصطکاکی دارند باید پوست بدن را نرم نگه دارند و از مرطوبکنندههای قوی استفاده کنند تا لایه محافظی روی پوست تشکیل شود. برای پاها نیز میتوان از ضدعرق حاوی کلرایدآلومینیوم استفاده کرد که باعث کاهش عرق و رطوبت میشود.

8. ورزشکاران باید کفشهای مخصوص همان ورزش را تهیه کنند و در اندازه آن دقت کنند. کفشهای کوچک و نامناسب باعث تاول در پا میشود. وقتی تاول ایجاد میشود به هیچوجه نباید تاول بترکد و پوست تاول نیز باید باقی بماند. پوست روی تاول بهترین و استریلترین پانسمان است.

9. در ورزشهایی مانند بدنسازی و وزنهبرداری احتمال انتقال بیماریهای پوستی زیاد است چون همه ورزشکاران باید از یک وسیله مشترک استفاده کنند. به همین دلیل توصیه میشود ورزشکار هنگام حضور در باشگاه از یک حوله تمیز شخصی استفاده کند که مدام همراه خودش است. در واقع سطح تمیز حوله باید در تماس با بدن و سطح دیگر حوله باید در تماس با وسایل بدنسازی باشد. همچنین سایش در اثر تماس میله وزنهها نیز ممکن است دیده شود که با پوشیدن جورابهای ضخیم و وسایل محافظتی میتوان سایش را به حداقل رساند.

10. زخمها و بریدگیهای که روی بدن وجود دارد باید هنگام ورزش کاملا پوشانده شوند. زخم باز میتواند محل تجمع باکتری و آلودگی باشد که این شرایط وضعیت زخم را بدتر خواهد کرد.

11. بعد از ورزش پوست باید بررسی شود تا هرگونه تورم، تغییر رنگ و ساییدگی درمان شود.

12. قبل از ورود به استخر فرد باید به خوبی بدن را با آب و صابون و موها را با شامپو بشوید. این کار احتمال انتقال بیماریهای پوستی را از طریق استخر کاهش خواهد داد. گرچه آب حاوی کلر است ولی تعداد افراد داخل استخر زیاد است و احتمال بیماری وجود دارد.

13. اگر حوله یا لباس روی زمین افتاد، از استفاده مجدد آن خودداری کنید. به هیچوجه از حوله دیگران استفاده نکنید.

14. افرادی که ورزش سوارکاری انتخاب کردهاند، دقت کنند سایش بیشتر در ناحیه داخلی رانها اتفاق میافتد. همچنین رطوبت در این محل بهدلیل تماس مداوم با زین اسب زیاد است پس احتمال عفونتهای قارچی بالاست. برای جلوگیری از این بیماری سوارکار باید از پودرهای جاذب عرق استفاده کند و شلوار نخی مناسب داشته باشد. همچنین ورزشکاران بهتر است به محض اینکه احساس کردند لباسشان خیس شده لباس دیگری بپوشند.

15. بعضی از بیماریهای پوستی ممکن است با ورزش تشدید شوند. بیماری اگزما جزو این بیماریهاست. آب استخر حاوی کلر است و در اثر تماس با پوست دارای اگزما باعث تشدید التهاب اگزما خواهد شد. البته این مساله به این معنا نیست که افراد مبتلا به اگزما اصلا نمیتوانند شنا کنند. این افراد بهتر است قبل از ورود به استخر از کرم مرطوبکننده قوی استفاده کنند. مرطوبکننده سطح پوست را از خشک شدن محافظت میکند. بهتر است زمانی وارد آب شوید که چند ساعتی از کلر زدن آب گذشته است زیرا غلظت کلر با گذشت زمان کمتر میشود.
نقل از هفته نامه سلامت شماره 645