آپراکسی

لیلا رستم شیرازی [ آسیب شناسی گفتار و زبان ]آدرس وب سایت : www.leilarostamshirazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان رحیم ارباب ، ساختمان کاملیا ، طبقه سوم تلفن مطب : 36643711 - 031

آپراکسی چیست؟

در آپراکسی مغز آسیب می بیند وفرد توانایی برنامه ریزی و هماهنگی برای حرکت عضله را ندارند و افراد مبتلا نمی توانند حرکات ارادی و خاص را انجام دهند حتی با وجود این که ماهیچه ها یا عضلاتشان سالم باشد .

آپراکسی گفتار:

آپراکسی گفتار نوعی اختلال در گفتار است به گونه ای که شخص توان صحیح و محکم صحبت کردن را ندارد که این اختلال ناشی از ضعف یا ناتوانی ماهیچه های گفتاری نمی شود ( ماهیچه های صورت ، زبان و لب ها ) شدت این اختلال می تواند در محدوده ملایم تا شدید باشد .

انواع آپراکسی های گفتاری:

آپراکسی دوران کودکی (آپراکسی رشدی ):

نوعی اختلال حرکتی گفتار است که کودک در برنامه ریزی حرکات گفتار مشکل دارد ودر ابتدا در کودک در حال یادگیری گفتار آشکار می شود. لازم به ذکر است در پسرها بیشتر از دختران است.

آپراکسی اکتسابی:

بیشتر در بزرگسالان مشاهده می شود و ناشی از صدمه به مغز توسط مواردی مانند سکته مغزی آسیب دیدگی مغری یا تومور مغزی است.
افرادی که می دانند چه می خواهند بگویند اما در برنامه ریزی حرکات خوب و سریع برای تولید گفتار دقیق مشکل دارند.

نشانه های بیماری آپراکسی گفتاری در کودک چیست؟

همه ی کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری علائم مشابهی از خود نشان نمی دهند. این علائم ممکن است با توجه به افزایش سن و همچنین، شدت بیماری هر کودک متفاوت باشد. در اینجا برخی از رایج ترین علائم گفتاری که در کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری وجود دارد، بررسی خواهند شد:

نشانه های آپراکسی گفتاری در کودکان بسیار کوچک:

کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری قادر نخواهند بود که هر سوالی را به راحتی پاسخ دهند، و اگر هم بتوانند پاسخ دهند، با کلماتی نامفهوم جواب خواهند داد.
کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری دیرتر نسبت به دیگر کودکان هم سن و سال خود زبان باز می کنند، حتی زمانی که آن ها شروع به حرف زدن کردند، برخی کلمات را برای اولین بار نمی توانند درست تلفظ نمایند، و حتی در برخی موارد درجواب دادن به برخی از سوالات بسیار مهم و یا عمومی هم ممکن است خود را گم کنند.
این گونه کودکان تنها قادر به پاسخ دادن تعداد بسیار کمی از سوالات بوده و تلفظ حروف صدادار و صامت در آن ها متفاوت خواهد بود.
این کودکان ممکن است در هنگام حرف زدن، بین کلمات مختلف یک فاصله طولانی به وجود آورند، در حالی که کودک تلاش خود را برای گفتن تمام کلمات می کند. کودک شما در این شرایط ممکن است تمام سعی خود را بکند تا به نحوه احسن همان گونه که فکر می کند، حرف بزند، اما در نهایت او قادر به انجام آن نخواهد بود. برای چنین کودکانی ترکیب صداهای مختلف و تبدیل آن ها به یک کلمه مناسب بسیار دشوار خواهد بود.
برای جبران این مشکل که او نمی تواند کلمات را پشت سر هم ادا کند، احتمالا کودک شما با سعی زیاد بخواهد این شکاف های ایجاد شده را پر کند. برای همین از خود صداهای زیاد و بی مفهومی را در می آورد. معمولا اکثر نوزادان ممکن است این کارها را زمانی که آن ها در حال یادگیری صحبت کردن هستند انجام دهند. با این حال، کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری کمی بیشتر از حد معمول، سر و صدا ایجاد می کنند که بسیار آشکار است. همچنین، این کودکان از هیچ تلاشی برای سعی در یادگیری و استفاده ی درست از صداها و کلمات دریغ نمی کنند. بنابراین، اگر شما به عنوان یک پدر و مادر، چنین نشانه هایی را در فرزند خود مشاهده کردید، در این صورت مشورت با متخصص گفتاردرمانی و استفاده از راهکارها و توصیه های او، طی کردن راه درمان این مشکل،آسان خواهد بود.
لازم است بدانید که یک کودک مبتلا به بیماری آپراکسی دوران کودکی ممکن است مشکلاتی هم در غذا خوردن داشته باشد.

نشانه های آپراکسی گفتاری در کودکان بزرگتر:

کودکان مبتلا به بیماری آپراکسی گفتاری اشتباهات آوایی را از خود نشان می دهند، که با توجه به سن و سال آن ها ناسازگار است.
اگر فرزند شما از بیماری آپراکسی گفتاری رنج می برد، بدانید که توانایی سخن گفتن و درک بالایی دارد، اما زبان و مغز او باهم مطابقت ندارد.
اگر فرزند شما مبتلا به این بیماری باشد در سخن گفتن، تقلید صدا و همچنین در پاسخ دادن به سوالات دچار مشکل خواهد شد، اما هنگامی که او از طریق گوش دادن به دیگران، برخی صداها را از خود در می آورد، این صداها بسیار واضح تر از آنچه که او خود به خود و بدون تقلید از دیگران تولید می کند، خواهد بود.
کودک شما می تواند با سعی و تلاش، لب ها، فک، و زبان خود با هم برای هماهنگ کرده و در تولید صداهای مورد نظرش موفق باشد.
ممکن است امتحان کردن و گفتن کلمات کوتاه تر و یاعبارت هایی که خیلی طولانی نیستند، برای این گونه کودکان راحت تر باشد.
به یاد داشته باشید، هر بارکه فرزند بیمار شما مضطرب یا ناراحت باشد، مشکلات بیشتری برای تولید صداها یا گفتن تعداد زیادی از کلمات پیدا خواهد کرد.
ممکن است بعضی از کسانی که کودکشان با این بیماری دست و پنجه نرم می کند، با توانایی های کودک خود آشنا نباشند و ندانند که او قادر به درک و گفتن بعضی سخنان در همه جا نیست، و یا ممکن است فقط بخشی از آن سخنان را درک کند.
همچنین کودکان مبتلا به آپراکسی گفتاری ممکن است در تلاش برای صحبت کردن در حد یک جمله، صداهای یکنواختی از خود در بیاورند، و یا ممکن است تنش و استرس بیشتری برای هجی کردن اشتباه کلمات داشته باشند، نتیجه همه ی این عوامل باعث می شود که او تلفظ کلمات را اشتباه بیان نمایند.
آیا به عنوان یک پدر و مادر می دانید که چه مشکلات بالقوه ی دیگری در ارتباط با بیماری آپراکسی گفتاری در کودکان وجود دارد؟
اگر فرزند شما از بیماری آپراکسی گفتاری در رنج و عذاب است، به احتمال زیاد شما علائم زیر را در او مشاهده خواهید کرد:
کودک شما در یادگیری مهارت های گفتاری و زبانی تاخیر نشان خواهد داد.
برای فرزند شما به یاد داشتن بعضی کلمات خاص دشوار خواهد بود. همچنین، بیشتر سفارش های شما را از یاد خواهد برد. به ویژه هنگامی که او تلاش می کند تا یک عبارت یا یک جمله را بیان کند، مشکلش زیاد خواهد شد. علاوه بر این ها، کودک شما همیشه در ابراز کردن جملات متوالی با چالش روبه رو خواهد شد.
همچنین کودک بیمار شما برای همیشه در یادگیرهای حرکتی و هماهنگی اعضای بدن خود با همدیگر دچار مشکل خواهد شد.
شما ممکن است متوجه علائم حساسیت که به عنوان یک بیماری شناخته می شود و یا حساسیت زیر پوستی در دهان کودک مبتلا به آپراکسی گفتاری خود شوید. در بیشتر موارد ممکن است این حساسیت ها، عوارض زیادی نداشته باشند، ولی این بچه ها برای انجام فعالیت های روزانه خود، مانند مسواک زدن دهان خود به طور منظم، مشکل پیدا کرده و انجام این کار برای آن ها دردناک خواهد بود، زیرا در این شرایط دهان کودک بسیار تحریک پذیر است. از سوی دیگر، اگر فرزند شما حساسیت هایی در دهان خود داشته باشد، ممکن است تمایل به خوردن غذاهای ترد و نرم از خود نشان دهد و متوجه طعم و مزه ی آنچه که می خورد، نشود.
اگر فرزند شما بیماری آپراکسی گفتاری دارد، در یادگیری خواندن و نوشتن حتما دچار مشکلاتی خواهد بود و یا شاید حتی اصلا توانایی انجام این کارها را نداشته باشد.

مراجعه زودهنگام و به محض تشخیص مشکل به گفتاردرمانی و استفاده از خدمات توانبخشی،در درمان این اختلال و جلوگیری از مشکلات آتی بسیار مهم است.