آکنه چیست و چگونه درمان میشود؟

دکتر لادن ناظمی [ پوست ، مو و زیبایی ، لیزر درمانی ]آدرس وب سایت : www.doctornazemi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند ، بلوک ب ، طبقه اول ، واحد 111 تلفن مطب : 32240913 - 031

آکنه یا جوش صورت از مشکلات رایج پوستی می باشد که به صورت لکه های قرمز،سفید یا سیاه رنگ در پوست ظاهر می شود؛ البته در برخی از موارد هم به شکل دانه های زیر پوستی ایجاد خواهند شد. اغلب افراد در دوره ای از زندگی خود با جوش در صورت و بدن خود مواجه خواهند شد. درمان جوش صورت به ویژه در جوانان و نوجوانان، به دلیل نگرانی ها و اضطرابی که در مورد ظاهر ایجاد می کند؛ بسیار اهمیت دارد. برخی از نوجوانان به دلیل این برجستگی های ناخوش آیند، حتی حضور در اجتماع را محدود کرده و از شرکت در محافل اجتماعی پرهیز می نمایند. به همین دلیل بر آن شدیم؛ در این مطلب انواع آکنه و درمان آنها را به طور مفصل بررسی می نماییم. در ادامه با ما باشید.

آکنه چیست؟

آکنه یکی از شایع ترین بیماریهای پوستی و اصلی ترین علت مراجعه افراد به پزشکان پوست است. این بیماری اغلب در سنین نوجوانی و همزمان با بلوغ شروع می شود. حدود ۸۰ درصد از نوجوانان و جوانان به آکنه مبتلا هستند. ایجاد آکنه به دلیل رشد ریشه مو در فضای کانال مانندی به اسم فولیکول است. از طرف دیگر، غدد چربی به عنوان زوائد پوستی، ترشحات خود را داخل فولیکول مو تخلیه می کنند که به سمت بالا حرکت کرده و روی سطح پوست پخش می شود. اصلی ترین دلیل ایجاد آکنه، اختلال در ترکیب و شدت چربی ترشح شده از غدد چربی است.

انواع آکنه

آکنه به 5 گونه مختلف تقسیم می شود که عبارتند از: جوش های سرسفید، جوش های سرسیاه، جوش های چرکی که با عنوان جوشدانه شناخته می شوند، سفت دانه یا پاپول و نودول، که هر نوع از این ضایعات آکنه ای نیاز به درمان متفاوتی دارند. درمان سریع و مناسب این آکنه ها می تواند خطر عوارض پوستی طولانی مدت مانند لکه های تیره و اسکار آکنه را کاهش دهد. در ادامه هر کدام از انواع آکنه را با جزئیات بیشتر بررسی می کنیم.

1- جوش سر سفید

در این جوشها منافذ پوستی به طور کامل بسته می شود؛ و چربی پوست به همراه باکتری ها و سلول های مرده به صورت یک برآمدگی سفید رنگ درون این منافذ محبوس می گردند. جوش های سر سفید اغلب کوچک هستند و زیر پوست باقی میمانند .

درمان جوش سر سفید

برای درمان جوشهای سر سفید مصرف برخی داروها و محصولات موضعی می توانند کمک کننده باشند. البته اغلب این محصولات باید تحت نظر پزشک پوست مورد استفاده قرار گیرند. روشهای مراقبت از پوست نیز می توانند در درمان این ضایعات موثر باشند.

2- جوش سر سیاه

جوش های سر سیاه یکی از شایع ترین انواع آکنه هستند. این جوش ها زمانی ظاهر می شوند که منافذ باز پوست با ترکیبی از سلول های مرده پوست و چربی اضافه ای که توسط غده های چربی ترشح می شود (سبوم)، مسدود شوند. افرادی که پوست چرب دارند، بیشتر در معرض جوش های سر سیاه هستند؛ با این وجود این جوش ها ممکن است در هر پوستی ایجاد شوند. برخلاف جوش های سرسفید که منافذ بسته در پوست ایجاد می کنند، جوش های سر سیاه منافذ باز دارند؛ و اکسید شدن در سطح این منافذ، موجب رنگ تیره این جوش ها می شود.

درمان جوش سر سیاه

روشهای کلینیکال پاکسازی عمقی پوست و درمان جوش های سرسیاه عبارتند از: لیزر، پیل کربن، دستگاه فیس آپ، میکرونیدلینگ، میکرودرم ابریژن و کلیه روشهای لایه برداری و پاکسازی پوست این روشها با لایه برداری سطحی پوست سلول های مرده را از بین می برند و منافذ باز پوست پاکسازی می شوند. استفاده از محصولات حاوی رتینوئید و شستشوی پوست بخصوص قبل از خواب نیز می تواند در کاهش و رفع این ضایعات موثر باشد.

3- جوش های چرکی یا جوشدانه

جوش چرکی شکل جدی تری از آکنه است که سبب به وجود آمدن کیست ها و برآمدگی های بزرگ و ملتهب روی پوست می گردد. جوش چرکی بسیار دردناک است و زمانی ایجاد می شود که چربی و سلول های مرده پوست به طور عمیق در فولیکول مو یا منافذ پوست نفوذ می کنند. با پارگی منافذ زیر پوست، التهاب به سمت بافت اطراف کشیده می شود؛ و این جریان در پوست ادامه پیدا می کند و التهاب گسترش می یابد. در این شرایط باکتری های مولد جوش رشد می کنند و جوش در تمام ناحیه پخش می شود. پوست بدن برای جلوگیری از پخش شدن التهاب، یک کیست دور آن منطقه ایجاد می کند؛ که این کیسه همان جوش چرکی آست.

درمان جوش های چرکی یا جوش دانه

شاید جوش چرکی یا جوشدانه ها تنها با تجویز آنتی بیوتیک هایی مانند اریترومایسین، سولفاستامیدو اسید آزالائیک، کلیندامایسین یا ژل هایی از خانواده رتینوئیها درمان شوند. توجه کنید که مصرف داروهای پیشنهادی تنها با تجویز پزشک پوست امکان پذیر است و در غیر اینصورت عوارض استفاده از آنها میتواند خیلی بیشتر از عدم مصرفشان باشد. اگر با مصرف این داروها جوشهای چرکی درمان نشد یا درمان مداومی ایجاد نگردید؛ روشهایی مانند میکرودرم ابریژن، تزریق کورتیزون، لیزر، تخلیه آکنه و لایه برداری پوست می توانند درمانهای پایداری برای جوش چرکی محسوب شوند.

4- پاپول

پاپول به برجستگی های توپر، سفت و کوچکی گفته می شود که به صورت برآمدگی های همرنگ یا غیرهمرنگ در پوست ظاهر می شوند. وقتی چربی داخل فولیکول فوران کند، نتیجه آن آکنه التهابی است، این نوع آکنه برجسته تر و شدید تر از انواع دیگر است و در صورت عدم درمان مناسب، ممکن است عوارض گسترده اید داشته باشد. پاپول یکی از رایج ترین انواع آکنه التهابی است. این ضایعه پوستی زمانی ایجاد می شود که دیواره فولیکول در اثر افزایش باکتری های داخل آن بشکند، زمانی که این اتفاق رخ دهد، گلبول های سفید خون به منافذ پوست حمله کرده و آنها را ملتهب می گردانند.

5- نودول

نودول شدیدترین نوع آکنه التهابی است، این نوع آکنه به اندازه ای بزرگ می باشد که ممکن است تمام محیط منفذ و فولیکول را در برگیرد و سبب عفونت آن شود.نودول زمانی ایجاد می شوند که فشار عفونت سبب پارگی ریشه فولیکول شود، به این ترتیب فولیکول کاملا نابود خواهد شد و یک برآمدگی بزرگ و ملتهب روی پوست ایجاد می کند که هنگام لمس دردناک است. نودول در نتیجه واکنش به التهاب شدید گسترش می یابد و سبب ایجاد برآمدگی های دسته ای که خیلی بزرگ هستند و پر از عفونت می باشند؛ روی پوست صورت یا بدن می شود.

درمان پاپول و نودول

اگرچه پاپول و نودول انواع شدیدتر آکنه التهابی هستند؛ بهترین راه مراقبت و درمان آنها، فراهم کردن سلامت عمومی پوست و پیشگیری از رشد باکتری و بسته شدن منافذ پوست است. برخی از روشهای زیبایی پوست نیز ممکن است در ترکیب با داروهای نسخه ای برای درمان آکنه التهابی به کار برده شوند. این روشها تعداد باکتری ها و التهاب را در آکنه التهابی کاهش داده و در پیشگیری از اسکار کمک کننده می باشند که این روشها عبارتند از:

• تخلیه آکنه ندولار
• پیلینگ شیمیایی
• لیزر درمانی
• درمان با نور آبی
• تزریق داروها