رادیوگرافی سیستم دفع ادرار بدن(VCUG)

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

ادرار توسط کلیه ها تولید شده و سپس از راه میزنای وارد مثانه شده و در آن تجمع می یابد تا زمان تخلیه فرا رسد. در یک فرد سالم، مکانیسم بدن طوری است که ادرار نباید مسیر معکوس طی کرده و به داخل میزنای یا حالب برگشت کند. گاهی به علت اختلال محل اتصال حالب به مثانه برگشت ادرار ایجاد میشود که به آن رفلاکس ادراری می گویند. رفلاکس ادراری مستعد کننده ایجاد عفونت کلیه است و در صورتی که تشخیص و درمان نشود ممکن است صدمه قابل توجهی به کارکلیه ها وارد شود و فعالیت آنها را متوقف کند.برای تجسس برگشت ادرار از مثانه به حالب از روش رادیولوژی VCUG استفاده می شود. یکی از بررسی های رادیولوژیکی که برای تشخیص بیماری های مختلف استفاده می شود VCUG است.این اقدام با اشعه ایکس انجام می گیرد و می تواند عملکرد و همچنین شکل دستگاه کلیه و مجاری ادراری را در زمان ادرار کردن بیمار نشان دهد.

علائم رفلاکس ادراری

عفونت مجرای ادرار می تواند از علائم ابتلا به برگشت ادراری باشد. حدود یک سوم کودکانی که به عفونت ادراری مبتلا هستند به برگشت ادراری نیز دچار می شوند. علائم عفونت ادراری شامل تب، درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن، تکرر ادرار و احساس کامل تخلیه نشدن مثانه است. تب نیز ممکن است تنها علامت ابتلا به عفونت ادراری در کودکان باشد، بنابراین عفونت مجرای ادرار باید در تمامی کودکانی که تب بالای بدون دلیل مشخص دارند مورد توجه قرار گیرد.

علل رفلاکس ادراری

دو نوع برگشت ادراری وجود دارد:

برگشت ادراری اولیه: که مادرزادی است. این بیماری به دلیل نقص در تکامل دریچه های انتهایی لوله حمل کننده ادرار از کلیه به مثانه (لوله حالب) ایجاد می شود. این شایع ترین نوع برگشت ادراری است که معمولاً بلافاصله پس از تولد مشخص می شود.
برگشت ادراری ثانویه: زمانی اتفاق می افتد که مثانه یا مجرای ادرار مسدود شده باشد و در نتیجه ادرار به سمت کلیه ها بازمی گردد. برگشت ادراری ثانویه در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد و می تواند به دلیل انجام برخی عمل های جراحی، آسیب دیدگی ها، الگوی غیرطبیعی تخلیه مثانه یا عفونت های قبلی که باعث فشار بر مثانه شده است ایجاد شود. این بیماری در کودکانی که نقص های مادرزادی دیگری مانند اسپینابیفیدا دارند بیشتر دیده می شود.

کاربرد رادیوگرافی سیستم دفع ادرار بدن(VCUG)

یافتن علت عفونت های ادراری مکرر
بررسی آسیب های مثانه و مجرای ادراری
بررسی علت بی اختیاری ادراری
بررسی مشکلات ساختاری مثانه و مجرای ادراری
بررسی بزرگ شدگی پروستات (Hypertrophy) و تنگی مجرای ادرار (Stricture) در آقایان
بررسی برگشت ادرار از مثانه به کلیه (Vesico-Ureteral Reflux)
بررسی دقیق ناهنجاری های موجود در عکس برداری از کلیه

نحوه انجام vcug

پزشکان معمولا برای بررسی سیستم ادراری از دو روش رادیوگرافی رنگی استفاده می کنند:

1. تزریق ماده حاجب از طریق ورید

در این روش، ماده حاجب به صورت محلول در آب، مستقیما به رگ بیمار تزریق شده و از طریق رگ ها به کلیه ها راه پیدا می کند. ماده حاجب، کلیه ها، مثانه و مجاری ادرار را در تصویری که به وسیله اشعه ایکس گرفته می شود، روشن می کند و تشخیص مشکلات مجاری ادراری مانند هرگونه انسداد در مسیر ادرار را ممکن می کند.

2. انجام VCUG از طریق قرار دادن سوند

در روش VCUG ابتدا سوند استریل شده در داخل مجاری ادراری قرار داده شده و ماده حاجب مناسب به داخل آن تزریق می شود. ماده حاجب ابتدا مجرای ادراری را پر كرده و سپس وارد مثانه شده و مسیر و جهت حرکت مایع، مورد مشاهده و بررسی قرار می گیرد. از این شیوه برای اطمینان از عدم رفلاکس ادرار از مثانه به کلیه و یا بررسی تنگی مجرای ادرار استفاده می شود.

ملاحظات پیش از انجام رادیوگرافی سیستم دفع ادرار بدن(VCUG)

توصیه می شود در صورت داشتن هرکدام از موارد ذیل با پزشک خود مشورت کنید:

بارداری
علائم عفونت ادراری مانند درد و سوزش هنگام دفع ادرار
حساسیت به ید موجود در مواد حاجب
حساسیت به هرگونه دارو
استفاده از IUD
در صورت هرگونه عکس برداری توسط اشعه ایکس در ۴ روز گذشته؛ زیرا از آنجاییکه عکس برداری توسط اشعه ایکس و با کمک مواد حاجب مانند باریوم انما و مصرف داروهای دارای بیسموت انجام می شود، ممکن است نتایج آزمایش را مختل کند.

عوارض رادیوگرافی سیستم دفع ادرار بدن(VCUG)

این تست معمولاً مشکلات خاصی ایجاد نمی کند. گاهی این تست ممکن است عفونت دستگاه ادراری بدهد. اگر ماده ی حاجب با فشار زیاد تزریق شود، ممکن است کمی آسیب مثانه یا اورترا رخ دهد.
احتمال کمی برای آسیب سلول ها یا بافت ها در اثر رادیاسیون وجود دارد؛ ولی احتمال آسیب ناشی از اشعه ی ایکس معمولاً در مقایسه با مزایای این تست بسیار کم است.
برخی افراد ممکن است به ماده ی حاجب حساسیت داشته باشند.

شما می توانید برای بیشتر دیده شدن از بهترین فضای تبلیغات آنلاین استفاده نمایید. گروه نرم افزاری پزشک آنلاین با قرار دادن چنین فضایی در اختیار شما، این امکان را فراهم می سازد که به یکی از پر بازدید ترین سایتها نسبت به رقبای خود تبدیل شوید. لطفا جهت هماهنگی و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09128883465 تماس حاصل فرمایید.