آرتروز گردن چیست؟ راه های تشخیص آرتروز گردن در کلینیک دکتر فلاح

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

آرتروز گردن در هفت مهره اول در قاعده جمجمه، ستون فقرات گردنی رخ می دهد. بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز گردن ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. شایعترین علائم آتروز گردن پیشرفته، سردرد و دست درد است و زمانی بروز می‌کند که مهره‌های بالایی ساییده شده باشند. در این شرایط، خارهای استخوانی ایجاد شده به عصب‌های اطراف نخاع و گردن فشار می‌آورند.
درمان سریع آرتروز گردن با روشهای طب فیزیکی، جهت کمک به تسکین درد، بهبود انعطاف پذیری و قدرت عضلات گردن و تضمین نتایج بهینه از درمان بیمار اهمیت زیادی دارد.

آرتروز گردن چیست؟

آرتروز گردن یا اسپوندیلوز گردنی (Cervical Spondylosis) نوعی بیماری تخریبی در مهره‌ها و دیسک‌های گردن است که به علت فرسایش مفاصل گردنی ایجاد می‌شود. این وضعیت باعث از بین رفتن خاصیت انعطاف پذیری و بافت‌های محافظ بین مهره‌ها می‌شود. در نتیجه، تماس مهره‌ها با یکدیگر افزایش می‌یابد و می‌تواند منجر به درد، سفتی گردن، محدودیت دامنه حرکتی و گاهی اوقات فشار بر روی عصب‌های نخاعی شود.

علت آرتروز گردن

علت‌های متعددی در بروز آرتروز گردن نقش دارند. این عوامل می‌توانند به‌صورت ترکیبی باعث تخریب تدریجی مفاصل شوند و مشابه آرتروز ستون فقرات در سایر نواحی بدن عمل می‌کنند.

• افزایش سن: فرسودگی بافت‌ها و کاهش انعطاف غضروف‌ها با افزایش سن یکی از اصلی‌ترین عوامل است.
• وضعیت نادرست بدن: نشستن طولانی‌مدت پشت میز یا استفاده نادرست از موبایل و لپ‌تاپ، فشار مداوم بر مهره‌های گردنی ایجاد می‌کند.
• آسیب‌های قبلی: ضربه به گردن در اثر تصادف یا سقوط، احتمال آرتروز را افزایش می‌دهد.
• ژنتیک: برخی افراد به‌صورت ارثی استعداد بیشتری برای تخریب مفاصل گردن دارند.
• مشاغل تکراری: فعالیت‌هایی مانند رانندگی طولانی‌مدت یا کارهای سنگین می‌توانند باعث سایش مهره‌ها شوند.
• کم‌تحرکی و ضعف عضلات گردن: نداشتن فعالیت بدنی کافی موجب افزایش فشار روی آرتروز مفاصل و کاهش پایداری ستون فقرات می‌شود.

علائم آرتروز گردن

مهم‌ترین علائم آرتروز گردن شامل موارد زیر می‌باشد:

• دردی که از گردن به سمت شانه یا بین تیغه شانه‌ها (دنده‌ها) در کمر کشیده می‌شود.
• درد و گرفتگی گردن که هنگام بیدار شدن در اول صبح شدیدتر است و پس از برخاستن و حرکت کردن بهبود پیدا می‌کند.
• درد گردن که در اواخر شب شدت آن بیشتر می‌شود.
• درد گردن همراه با سر درد به ویژه درد در قسمت پشت سر.
• صدا دادن گردن در هنگام چرخاندن آن.

تشخیص آرتروز گردن

تشخیص دقیق توسط متخصص طب فیزیکی انجام می‌شود و معمولاً شامل مراحل زیر است:

• معاینه فیزیکی: بررسی دامنه حرکتی، حساسیت عضلات و واکنش‌های عصبی.
• تست‌های عصبی و عضلانی: ارزیابی قدرت عضلات و عملکرد اعصاب گردنی.
• عکس رادیولوژی (X-Ray): برای مشاهده تغییرات استخوانی و فاصله بین مهره‌ها.
• MRI: نشان‌دهنده وضعیت دیسک‌ها و فشار بر عصب‌ها است.
• CT Scan: برای بررسی دقیق ساختار مهره‌ها.
• الکترومیوگرافی (EMG): ارزیابی انتقال پیام عصبی بین گردن و اندام‌ها.

به نقل از سایت my.clevelandclinic.org :
A healthcare provider will do a physical examination, including looking for bumps or knots in your neck. They may check your:

• Neck flexibility.
• Muscle strength and reflexes in your hands, arms or legs.
• Reflexes.
• Gait (how you walk).

ترجمه فارسی:
یک پزشک متخصص، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که شامل بررسی وجود برآمدگی‌ها یا گره‌های غیرطبیعی در ناحیه گردن است. او ممکن است موارد زیر را نیز ارزیابی کند:

• انعطاف‌پذیری گردن
• قدرت عضلات و رفلکس‌ها در دست‌ها، بازوها یا پاها
• واکنش‌های عصبی (رفلکس‌ها)
• الگوی راه رفتن (نحوه حرکت یا گام‌برداری)

روش های درمان آرتروز گردن

پزشک با معاینه فیزیکی بیمار، روش های درمانی مناسب را انتخاب می کند. روشهای درمان گردن درد ناشی از آرتروز گردن ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشند:

فیزیوتراپی برای آرتروز گردن

اولین درمان توصیه شده برای آرتروز گردن، معمولاً کشیدن و تقویت عضلات ضعیف شده و خسته، می باشد. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است از کشش گردن و یا وضعیت درمانی (posture therapy) استفاده کند. برنامه های فیزیوتراپی گردن متفاوت اند؛ ولی معمولاً بین 6 تا 8 هفته به طول می انجامند که در هر هفته 2 تا 3 جلسه برنامه ریزی شده است.

داروهای ضد التهاب

در طول اولین فاز درمان آرتروز گردن با دارو معمولاً چندین دارو به طور همزمان و به منظور برطرف کردن درد و التهاب استفاده می شوند.

شل کننده های عضلانی گردن

داروهایی از قبیل سیکلوبنزاپرین یا کاریزوپرودول نیز می توانند در موارد اسپاسم های دردناک عضلانی، استفاده شوند.

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

غالباً داروهای ایبوپروفن و ناپروکسن به همراه استامینوفن، اولین داروهایی هستند که برای درد مهره گردن تجویز می شوند. این داروها برای برطرف کردن درد و التهاب کاربرد داشته و بسته به نوع مشکل، ممکن است برای چند هفته تجویز شوند. اگر فرد موارد جدی منع مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را داشته و یا درد وی به خوبی کنترل نشود، می توان از انواع دیگر داروهای مسکن درد، کمک گرفت.

گردنبندهای طبی نرم

گردن بندهای طبی برای آرتروز گردن، حرکات گردن را محدود کرده و به عضلات آن اجازه استراحت می دهند. استفاده از گردن بندهای طبی باید کوتاه مدت باشد؛ چراکه استفاده طولانی مدت از آنها می تواند باعث تضعیف عضلات گردن شود.

گرما و سرما درمانی

استفاده محتاطانه از یخ، گرما، ماساژ و دیگر درمان های موضعی، می تواند علائم آرتروز گردن را بهبود بخشد.

روشهای تزریقی

بسیاری از بیماران با تزریق استروئید، به‌طور موقت از درد رهایی می‌یابند. ازجمله روش‌های رایج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بلوک اپیدورال گردنی: تزریق استروئید و داروی بی‌حسی در فضای اپیدورال برای کاهش درد گردن یا دست.
• بلوک مفاصل فاست گردنی: تزریق استروئید به مفاصل فاست که در پایداری و حرکت گردن نقش دارند.
• بلوک شاخه میانی عصب گردن: روشی برای تشخیص و درمان درد مزمن مفاصل فاست که در صورت تأیید منبع درد، به‌صورت دائمی با امواج رادیویی انجام می‌شود.

شایان ذکر است که در برخی بیماران، علائم آرتروز در نواحی دیگر بدن مانند درد آرتروز آرنج نیز می‌تواند هم‌زمان با مشکلات گردن بروز کند؛ به همین دلیل تشخیص دقیق و درمان چندوجهی اهمیت زیادی دارد.

روش های پیشگیری از آرتروز گردن

برای کاهش خطر ابتلا و کنترل علائم آرتروز گردن و سایر انواع آرتروز کمر ، رعایت موارد زیر ضروری است. این موارد بخشی از اصول کلی پیشگیری از آرتروز در بدن نیز محسوب می‌شوند:

• حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و ایستادن.
• انجام ورزش‌های منظم گردن زیر نظر فیزیوتراپیست.
• پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین.
• خوابیدن روی بالش استاندارد و مناسب قوس گردن.
• کنترل وزن و تغذیه سالم برای حفظ سلامت مفاصل.

ورزش برای آرتروز گردن

ورزش یکی از مؤثرترین روش‌های غیردارویی برای درمان آرتروز کمر و گردن است که علاوه‌ بر کاهش درد، موجب بهبود حرکات گردن و تقویت عضلات اطراف مفاصل می‌شود. نکته مهم این است که حرکات باید به‌صورت صحیح و اصولی انجام شوند تا از فشار بیش‌ از حد بر مفاصل جلوگیری شود. انجام تمرینات منظم باعث بهبود انعطاف‌پذیری، کاهش خشکی و تسکین درد می‌شود.

از تمرینات مفید برای آرتروز گردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمرین کششی عضلات پشت گردن
• حرکت نشسته روی زمین
• حرکت کششی کبری
• کج کردن گردن به طرفین
• چرخش گردن
• تمرینات مقاومتی سبک
• گرد کردن شانه‌ها

اجرای این حرکات زیر نظر متخصص فیزیوتراپی، در بهبود عملکرد مفاصل و کاهش علائم بیماری بسیار مؤثر است.

خطرات آرتروز گردن

در صورت عدم درمان به‌موقع، آرتروز گردن ممکن است منجر به موارد زیر شود:

• فشار بر ریشه‌های عصبی و بروز بی‌حسی در دست‌ها
• اختلال در تعادل یا حرکت در مراحل پیشرفته
• درد مزمن و محدودیت دائمی حرکت گردن

برای آرتروز گردن به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

در صورت بروز درد یا محدودیت حرکتی در ناحیه گردن، بهترین گزینه مراجعه به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی یا پزشک ارتوپد است. متخصص طب فیزیکی با بررسی دقیق مفاصل و عضلات گردن، از روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، لیزر درمانی و تکنیک‌های کاهش درد برای درمان آرتروز گردن استفاده می‌کند و به بهبود عملکرد و کاهش التهاب کمک می‌نماید. در موارد پیشرفته‌تر که علائم بیمار با درمان‌های غیرجراحی کنترل نشود، ممکن است نیاز به ارجاع به متخصص ارتوپدی برای بررسی‌های تکمیلی و درمان‌های پیشرفته‌تر وجود داشته باشد.
در مجموع، آرتروز گردن یکی از اختلالات شایع مرتبط با افزایش سن است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند منجر به درد مزمن و کاهش دامنه حرکتی شود. تشخیص و درمان به‌موقع توسط متخصص طب فیزیکی در اصفهان، نقش مهمی در کنترل علائم، پیشگیری از آرتروز ، بهبود انعطاف‌پذیری و در نهایت موجب ارتقای کیفیت زندگی بیمار می‌شود.