شوره سر، پوسته های سفید رنگی است که در اثر تجمع سلول های مرده پوست در موها ایجاد می شود. در واقع سلول های مرده پوست شروع به ریزش کرده و در اثر این اتفاق، شوره سر ایجاد می شود. این وضعیت معمولاً بی ضرر است و با عوارضی همراه نیست؛ اما ممکن است گاهی با خارش همراه شود. در اکثر موارد، شوره سر مستقیماً باعث ریزش مو نمی شود با این حال، خارش ناشی از آن می تواند منجر به زخم شود. این عمل می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود. علاوه بر این، شوره سر می تواند ریزش مو در افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنیک شود. شناخت نوع شوره سر می تواند تأثیر زیادی در انتخاب شیوه درمان آن داشته باشد. برخی از انواع شوره را می توان به تغییر در برنامه های مراقبت از مو یا راهکارهای خانگی درمان کرد؛ اما برخی دیگر ممکن است به درمان های دارویی یا استفاده از شامپوهای قوی ضد شوره نیاز داشته باشد.

علت شوره سر

1 . بهداشت کم موها

اگر موهایتان را به طور مرتب نشویید، چربی و سلول های پوست سر تجمع پیدا می کنند و پوست سر شوره می زند.

2. مخمرهایی شبیه قارچ (مالاسه زیا)

مالاسه زیا روی کف سر بسیاری از افراد بزرگسال زندگی می کند؛ اما در برخی افراد موجب سوزش و خارش پوست سر می شود. همچنین رشد سلول های پوست را بیشتر می کند. در نتیجه، سلول های اضافی پوست می میرند، می ریزند و به صورت پوسته های سفید روی مو یا لباس دیده می شوند. هنوز مشخص نشده است که چرا مالاسه زیا موجب تحریک پوست کف سر در بعضی افراد می شود.

3. پوست خشک

بیشتر پوسته پوسته های ناشی از پوست خشک، نسبت به علل دیگر بروز شوره، کوچک تر هستند و چربی کمتری دارند. همچنین، قرمزی و التهاب پوست در این مورد کمتر است.

4. حساسیت به محصولات مراقبت از مو (درماتیت تماسی)

گاهی، حساسیت به مواد مشخصی در محصولات مراقبت از مو یا رنگ مو می تواند موجب قرمزی، پوسته پوسته شدن و خارش پوست سر شود.

5. پوست چرب و حساس (درماتیت سبوره ای)

این اختلال، یکی از رایج ترین علل بروز شوره سر بوده و نشانه ی آن، پوستی قرمز و چرب است که با پوسته های سفید یا زرد پوشیده شده است. درماتیت سبوره ای ممکن است بر پوست سر و نواحی که در آنها غدد چربی فراوان هستند، اثر بگذارد.

ریزش موقت مو از عوارض شوره سر

در بیشتر موارد، شوره سر مستقیماً باعث ریزش مو نمی شود. با این حال، خارش ناشی از آن می تواند منجر به خراش و پوسته شدن، شود. این می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود. شوره سر ریزش مو را در افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنیک افزایش میدهد.

انواع شوره سر

• شوره خشک

شوره خشک معمول ترین نوع شوره است. این شوره معمولاً در فصل زمستان تشدید می شود؛ چراکه سرد و گرم شدن محیط می تواند پوست سر شما را خشک کند. علاوه بر این شستن مداوم موها با آب داغ نیز می تواند از دلایل ایجاد شوره خشک باشد. پوسته های شوره خشک معمولاً سفید و ریز هستند و ممکن است باعث ایجاد خارش خفیف شوند. خارش شدید به همراه شوره های خشک می تواند نشانه ای از یک بیماری پوستی جدی تر باشد که باید توسط پزشک بررسی شود.

• شوره چرب

در زیر سطح پوست شما غدد تولیدکننده سبوم وجود دارند. سبوم ماده ای روغنی است که به مرطوب سازی و محافظت از پوست کمک می کند. زمانی که سبوم تولیدشده توسط این غدد چربی زیاد شود پوست سر شما چرب خواهد شد. این چربی اضافه می تواند باعث تحریک پوست سر و ایجاد شوره شود. پوسته های این شوره معمولاً بزرگ تر از شوره خشک است و ممکن است حالتی روغنی داشته باشد. همچنین این پوسته ها رنگ زردتری دارند. اگزمای سبورئیک نوع شدیدی از شوره چرب است.

درمان دارویی شوره سر

دو نوع محصولات درمان شوره سر وجود دارد: عوامل ضد میکروبی و تنظیم کننده های کراتینه سازی. داروهای ضد میکروبی قارچ ها را از پوست سر خارج می کنند در حالی که عوامل تنظیم کننده کراتین سازی از پوسته پوسته شدن پوست سر جلوگیری می کنند.

1. ترکیبات ضد میکروبی: سلنیوم سولفاید (Selenium disulfide)، كتوكونازول (Ketoconazole) و سیكلوپیروكس اولامین (Ciclopirox olamine) معروف ترین عوامل ضد میکروبی هستند.
2. ترکیبات تنظیم کننده کراتینه سازی: اسید سالیسیلیک، گوگرد، کل تار، روی پیریتیون، کلوبتازول معروف ترین عوامل تنظیم کننده کراتینه سازی هستند.

• شامپوهای ضد شوره برای درمان شوره سر

از مؤثرترین و رایج ترین راه های درمان شوره سر، استفاده از شامپوهای شوره سر است. شامپوهای حاوی مواد زیر ممکن است به جلوگیری و کاهش شوره سر شما کمک کند.

• شامپوهای پیریتیون زینک (روی)

پیریتیون زینک به از بین بردن باکتری ها و قارچ های روی پوست سر کمک می کند و در درمان شوره سر، التهاب پوستی و حتی بیماری های اگزما و پسوریازیس اثر دارد. شامپوهای حاوی پریتیون زینک برای اکثر انواع مو مناسب هستند. حساسیت پوست ممکن است از اثرات جانبی شامپوهای پیریتیون زینک باشد.

• شامپوهای حاوی قطران ذغال سنگ

قطران ذغال سنگ روند مرگ سلول های پوست سر را کند می کند و پوسته پوسته شدن پوست را کاهش می دهند؛ بنابراین شامپوهای حاوی قطران ذغال سنگ در درمان شوره و بیماری پسوریازیس مؤثر هستند. از عوارض این شامپوها می تواند تغییر رنگ در موهای رنگ روشن باشد.

• شامپوهای حاوی اسید سالیسیلیک

اسید سالیسیلیک چربی بیش از حد پوست سر را کنترل می کند و با نابود کردن سلول های پوستی مرده از ابتلا به شوره جلوگیری می کند. اسید سالیسیلیک دارای اثر ضد عفونی کننده خفیف است. زنان باردار باید با مشورت پزشک از این شامپوها استفاده کنند.

• شامپوهای حاوی سولفید سلنیوم

سولفید سلنیوم با قارچ هایی که باعث شوره سر می شوند مبارزه می کند، ضدعفونی کننده است، باعث کاهش چربی پوست سر شده و برای از بین بردن خارش و پوسته ریزی سر استفاده می شود. شامپوهای حاوی سولفید سلنیوم در درمان شوره سر بسیار مؤثر هستند؛ اما نباید بدون تجویز پزشک مصرف شوند.

• شامپوهای حاوی کتوکونازول

کتوکونازول یک ضد قارچ است که می تواند از رشد قارچ های ایجادکننده شوره سر جلوگیری کند. شامپوهای حاوی کتوکونازول معمولاً برای درمان عفونت های قارچی پوست کف سر مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین مشکلاتی نظیر شوره های بیش از حد سر و یا ابتلا به بیماری پسوریازیس را رفع می کنند.

شامپوی کتوکونازول در دو نوع ۱ درصد و ۲ درصد در بازار موجود هستند. نوع ۲ درصد این شامپو باید حتماً با تجویز پزشک استفاده شود. سوزش پوست کف سر، ایجاد برآمدگی های جوش مانند خشکی مو، چرب یا خشک شدن مو یا پوست سر، تغییر بافت طبیعی مو و تغییر رنگ می تواند از عوارض جانبی استفاده از شامپوی کتوکونازول باشد.

عوارض شوره سر

• شوره و خارش شدید و مداوم
• علائم عفونت نظیر قرمزی، تورم، التهاب یا حساسیت به لمس
• علائم اگزما ، پسوریازیس یا دیگر بیماری های پوستی

---