بررسی تأثیر سلامت مثانه بر عملکرد جنسی زنان

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

سالم بودن مثانه جزء مهم ترین ارکان سلامتی فرد است و بیماری هایی که برای این عضو ممکن است اتفاق بیفتند قادر هستند پیامدهای بدی برای سلامت جنسی نیز داشته باشند. در این میان بیماری هایی هستند که ممکن است سلامت مثانه را تهدید کنند. این دسته از عفونت های حاد به معنای کوتاه مدت و اوضاع مزمن به معنای طولانی مدت را شامل می شود. با وجود اینکه این گونه شرایط احتمال دارد هم در زنان و هم در مردان اتفاق بیافتد؛ اما به دلیل آناتومی مجرای ادراری در زنان شیوع بیشتری دارد. بانوان به دلیل داشتن مجرای ادراری کوتاهتر و نزدیک تر بودن به مقعد، همچنین سایر عوامل خطرناک مانند حاملگی، زایمان و داشتن تغییرات هورمونی به دلیل یائسگی بیشتر مبتلا به این بیماری ها می شوند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، علم پزشکی نیز در زمینه تشخیص بیماری ها و درمان آن پیشرفت چشمگیر و موفقی داشته است. یکی از روش های رایج در تشخیص بیماری ها استفاده از روش سونوگرافی است. سونوگرافی به گونه ای از روش های تصویربرداری می گویند که با استفاده از امواج فراصوتی می تواند بیماریهای مثانه را تشخیص دهد.

بیماری های مثانه مؤثر بر عملکرد جنسی در زنان

عفونت دستگاه ادراری (UTI)

وقتی که عفونت دستگاه ادراری، مثانه را درگیر کرده و التهاب موضعی ایجاد می کند، به عنوان سیستیت شناخته می شود. ممکن است فرد به دلایل مختلفی دچار عفونت ادراری شود. یکی از این علل، بهداشت نامناسب است که به باکتری های دستگاه گوارش اجازه می دهد تا به سیستم ادراری وارد شده و آن را آلوده کنند. تغییرات هورمونی (یائسگی یا برخی روش های پیشگیری از بارداری) ممکن است با تغییر فلور واژن و pH، حرکت باکتری های مضر به دستگاه ادراری را آسان تر کند. در برخی از زنان، عفونت دستگاه ادراری با نزدیکی جنسی همراه است. این وضعیت ممکن است منجر به اضطراب در مورد فعالیت جنسی شده و احتمالاً حتی با اجتناب از رابطه جنسی همراه است.

مثانه بیش فعال

وضعیتی است که با فوریت ادراری (نیاز شدید و ناگهانی به ادرار کردن)، تکرر ادرار (افزایش دفعات دفع ادرار در طول روز) و شب ادراری (بیدار شدن از خواب برای دفع بیش از یک بار در شب) مشخص می شود. افراد مبتلا به مثانه بیش فعال نیز ممکن است بی اختیاری ادرار را تجربه کنند که به شکل نشت ادرار تظاهر می کند. این وضعیت می تواند از راه های مختلفی بر سلامت جنسی فرد تأثیر بگذارد. پژوهش ها نشان داده است که برخی از افراد مبتلا به مثانه بیش فعال، درد یا ناراحتی را در طول رابطه جنسی تجربه می کنند بعضی از افراد هم از تجربه بی اختیاری در حین رابطه جنسی می ترسند که می تواند منجر به دستپاچگی و اضطراب مرتبط با رابطه جنسی شود. افراد مبتلا به مثانه بیش فعال ممکن است نیازمند آن باشند که برای دفع ادرار، فعالیت جنسی را متوقف کنند، آنها ممکن است این وضعیت را خسته کننده و یا شرم آور بدانند.

سیستیت بینابینی (IC)

سیستیت بینابینی، یک وضعیت درد مزمن مثانه است که حداقل شش هفته طول می کشد و به دلیل عفونت یا سایر علل قابل شناسایی ایجاد نمی شود. علائم آن شامل درد مثانه، درد لگن، تکرر ادرار، کاهش ظرفیت مثانه و درد در هنگام مقاربت است. علت سیستیت بینابینی در حال حاضر ناشناخته است؛ اما یک نظریه رایج این است که سیستیت بینابینی، مربوط به مشکلی در پوشش مثانه است که آن را در برابر تحریک آسیب پذیر می کند. در حالی که سیستیت بینابینی در زنان شایع تر است، هم مردان و هم زنان ممکن است به سیستیت بینابینی مبتلا شوند و ممکن است مشکلات جنسی را به دلیل آن تجربه کنند. برای زنان، نزدیکی مثانه به واژن ممکن است رابطه جنسی را دردناک کند، به ویژه در هنگام دخول عمیق.

سونوگرافی مثانه برای چه زنانی تجویز میشود؟

زنان به دلایلی مانند زایمان، عفونت های ادراری و … مستعد مبتلا شدن به بیماری های مثانه هستند و به همین دلیل باید سونوگرافی را انجام دهند تا از سلامت خود آگاه شوند. سونوگرافی مثانه برای تشخیص میزان باقی مانده ادرار، وجود هر گونه توده یا سنگ در مثانه و یا هرگونه مشکل دیگری انجام می پذیرد. اندازه گیری حجم مثانه به صورت فیزیکی به علت های مختلفی مشکل است به همین دلیل این سونوگرافی می تواند حجم و اندازه مثانه را به طور دقیق تعیین نماید.

مزایای سونوگرافی مثانه

• سونوگرافی روشی غیر تهاجمی است (سوزن و تزریق ندارد).
• سونوگرافی نسبت به سایر روشهای تصویربرداری ارزانتر است.
• تصویربرداری با سونوگرافی بسیار ایمن است و در فرآیند آن از اشعه استفاده نمی شود.
• اسکن سونوگرافی تصویری واضح از بافتهای نرم ارائه می دهد که به خوبی در انواع دیگر تصویربرداری قابل دستیابی نیست.

نحوه انجام سونوگرافی مثانه

بعد از قرار گرفتن بیمار روی تخت، پزشک یک ژلی را روی منطقه مورد نظر بدن قرار می دهد. این ژل کمک می کند تا مبدل تماس خوبی با بدن برقرار کرده و هوای بین مبدل و پوست که توان مسدود کردن امواج صوتی را دارد از بین برود. این مبدل روی پوست حرکت داده می شود تا در نهایت تصویر دقیق و درستی از منطقه مورد نظر به دست بیاید. تصاویر سونوگرافی بلافاصله در صفحه نمایش ویدئویی که مشابه مانیتور کامپیوتر است، قابل نمایش خواهد بود. کامپیوتر بر اساس دامنه و فرکانس و زمانی که صرف بازگشت سیگنال های سونوگرافی به مبدل می شود، اقدام به تولید تصویر می کند.

آمادگی قبل از انجام سونوگرافی مثانه

برای بررسی سونوگرافی مثانه حتماً باید مثانه پر باشد تا تشخیص دقیق صورت پذیرد، پس سعی کنید چند ساعت قبل از انجام سونوگرافی مایعات و آب فراوان میل نمایید.

عوارض جانبی سونوگرافی

سونوگرافی مثانه روشی غیرتهاجمی برای تصویربرداری است. در فناوری سونوگرافی، برخلاف رادیوگرافی از اشعه استفاده نمی شود و به جای آن، امواج صوتی غیرقابل تشخیص برای گوش انسان به کار برده می شود.