علل ریزش ریش در اثر قارچ پوستی

دکتر فاطمه عندلیب [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drandalib.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، بن بست پارکینگ عمومی توحید ، مجتمع آسمان ، طبقه چهارم تلفن مطب : 36260819 - 031

پوست، حساس ترین عضو بدن است که ممکن است بسیار زودتر از سایر اجزای بدن مورد حمله ویروس ها و باکتری ها قرار بگیرد. یکی از جدی ترین بیماری های پوستی که امروزه گریبان گیر بسیاری از افراد شده است بیماری قارچ پوستی است. قارچ پوست نوعی بیماری عفونتی پوست می باشد که بسیار مسری است و به سرعت با تماس فرد دیگری منتقل می شود. کچلی ریش اصطلاحی پزشکی برای آلودگی قارچی مو و پوست در قسمت ریش‌دار صورت آقایان است. این قارچ پوستی قسمت پایین صورت را آلوده می‌کند و ممکن است تا گردن هم گسترش پیدا کند. با این‌حال کچلی ریش دقیقاً به آلودگی قارچی در قسمت ریش‌دار در مردها به‌ویژه افراد بزرگسال و بالغ اشاره می‌کند. اگرچه کچلی ریش در سرتاسر دنیا دیده شده اما با روش‌های بهداشتی مدرن به حداقل پراکندگی خود رسیده است.

علل ریزش ریش در اثر قارچ پوستی

قارچی که باعث این بیماری می‌شود درماتوفیت نام دارد. این قارچ‌ها رایج‌اند و در همه جای دنیا پیدا می‌شوند. درماتوفیت عامل بیماری قارچی به نام ژوک است که در بین ران‌ها ایجاد می‌شود، این باکتری بیماری قارچی دیگری به نام پای ورزشکار را نیز سبب می‌شود که اطراف پا را آلوده می‌کند. درماتوفیت ها آنزیم‌های ویژه‌ای دارند که قادر به هضم کراتین هستند، نوعی پروتئین که لایه‌ی سخت بیرونی پوست را می‌سازد. موها و ناخن‌ها هم ترکیبی از کراتین هستند؛ بنابراین آلودگی درماتوفیت در زیر لایه‌ی رویی پوست گسترش نخواهد یافت. بااین‌حال درصورتی‌که بدن به حضور قارچ واکنش نشان دهد وضع متفاوت می‌شود و ممکن عفونت باکتریایی دومی هم به وجود بیاید. گونه‌های مختلفی از درماتوفیت ها باعث به وجود آمدن کچلی ریش می‌شوند. برخی از آنها فقط به پوست انسان تمایل دارند و برخی دیگر به سراغ گونه‌های جانوری (حیوان‌دوست) می‌روند البته می‌توانند به انسان هم منتقل شوند. گونه‌های درماتوفیت زیر مسبب کچلی ریش هستند:

• تریکوفیتون روبروم
• تریکوفیتون منتاگروفیتس
• تریکوفیتون وروکوزوم
• میکروسپوروم کانیس
• تریکوفیتون ویولاسئوم
• تریکوفیتون مگنینی
• تریکوفیتون شوئن لاینی
• گونه های قارچی دیگر که باعث بیماری کچلی ریش می‌شوند بر اساس موقعیت جغرافیایی، تماس نزدیک با حیوانات و عوامل آب و هوایی و سبک زندگی تغییر می‌کنند.

علائم قارچ پوستی ریزش ریش

1. قارچ پوستی قرمزرنگ به‌صورت لکه‌های قرمز، خارش‌دار یا پوسته‌پوسته‌شده یا زوائد برجسته پوست به نام پلاک
2. لکه‌هایی که به تاول یا جوش تبدیل می‌شوند.
3. لکه‌هایی که لبه‌های آنها قرمزتر هستند و شبیه به حلقه‌اند.
4. لکه‌هایی که لبه‌های آنها مشخص و برجسته شده‌اند.
5. گاهی اوقات هم لکه های قهوه ای قارچی روی پوست بدن مشاهده می‌شوند.

تشخیص قارچ صورت

یک پزشک ممکن است بتواند با مشاهده راش قارچی و پرسش در مورد علائم شما، راش قارچی را تشخیص دهد. در بسیاری از مواقع، تشخیص را می‌توان با بررسی خراشیدن مقیاس زیر میکروسکوپ تأیید کرد. در برخی موارد، ممکن است برای شناسایی یک قارچ خاص و کمک به تعیین بهترین درمان برای شما به آزمایش کشت قارچ نیاز داشته باشید. در طول آزمایش کشت قارچ، پزشک شما ممکن است نمونه کوچکی از پوست (بیوپسی) یا مایع (آسپیراسیون) بگیرد. برای عفونت‌های شدید، ممکن است نیاز به آزمایش خون داشته باشید.

نحوه درمان کچلی ریش

کچلی ریش و کچلی سر هر دو به روشی شبیه به هم درمان می‌شوند. در این کار باید موهای محل موردنظر را تراشید و از ضد قارچ موضعی بر روی آن استفاده کرد. اگرچه عوامل موضعی برای اکثر عفونت‌های درماتوفیت از نوع خفیف تا متوسط کاربرد دارد؛ ولی برای مورد قارچ ریش عوامل ضد قارچی دهانی هم لازم است. داروهای ضد قارچ شامل این موارد هستند:

• فلوکونازول
• گریزئوفولوین
• ایتراکونازول
• تربینافین

این داروها باید به مدت ۴ تا ۶ هفته مورد استفاده قرار گیرند تا بیماری به‌طور کامل از بین برود. برای جلوگیری از بازگشت بیماری باید اقدامات پیشگیرانه‌ای را انجام داد. برخی اوقات قبل از درمان بیماری قارچ باید اقدامات ضد باکتریایی و آنتی‌بیوتیکی انجام داد. انجام این کار به‌ویژه قبل از اصلاح موهای باقی‌مانده مهم است.

پیشگیری از ابتلا به بیماری کچلی ریش

اگرچه این بیماری امروزه رایج نیست؛ اما هنوز در بخش‌هایی از دنیا بیماری شایعی محسوب می‌شود. برخی از اقدامات پیشگیرانه عبارت‌اند از:

1. برای اصلاح صورت همیشه از یک تیغ تمیز استفاده کنید. هرگز از تیغ مشترک استفاده نکنید و مطمئن شوید که آرایشگر هنگام اصلاح صورتتان از تیغ جدید استفاده می‌کند.
2. مراقب باشید وسایل شخصی خود مانند حوله را با فردی که مبتلا به کچلی ریش است به اشتراک نگذارید. این بیماری می‌تواند منتقل شود به‌ویژه پس از اصلاح صورت که برش‌های کوچک تیغ راه را برای ورود قارچ‌ها باز می‌کند.
3. موهای صورتتان را با تیغ تمیز کنید. به خاطر داشته باشید که از تیغ تمیز استفاده کنید. تمیز کردن صورت با هر روش دیگر احتمال ابتلا به کچلی ریش را افزایش می‌دهد.
4. پس از دست زدن به حیوانات دست‌های خود را به‌طور کامل بشویید. به‌ویژه آنهایی که مستعد به این بیماری هستند باید بیشتر مراقب باشند.
5. از درمان کامل عفونت‌های قارچی در قسمت‌های دیگر بدن مانند قارچ موی سر، کشاله‌ی ران و پاها اطمینان حاصل کنید تا از انتقال بیماری از این قسمت‌ها به‌صورت جلوگیری شود.
6. از یک روش ضد باکتریایی برای ضدعفونی کردن ناحیه‌ی موردنظر پس از اصلاح استفاده کنید. همچنین برای بهداشت مطلوب از مرطوب‌کننده برای مراقبت از پوست استفاده کنید.