دلایل ایجاد کننده دیسک گردن و پیشگیری از آن

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

ستون فقرات شامل هفت مهره از c1 تا c7 است که دیسک بین مهره ها در آن نقش ضربه گیر دارد و از ساییده شدن مهره ها به هم جلوگیری می کند. درصورتی که بر اثر حادثه یا آسیب ماده ی ژله ای که در مرکز دیسک قرار دارد، از فضای دیسک بیرون بریزد، با عارضه ی فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن مواجه خواهیم بود که البته با عنوان دیسک گردن مصطلح است. دردهای دیسک گردن از گردن شروع می شود، بین کتف ها پخش می شود و در بازوها و دست ها منتشر می شود و در مواردی تا انگشتان دست هم گسترش پیدا می کند. علاوه بر درد، بی حس شدن و کرخی نیز بروز می کند. اولین نکته در درمان دیسک گردن، مراجعه به یک متخصص است. تمامی درمان ها با توجه به وضعیت سلامتی و شرایط شما و پس از بررسی های لازم توسط وی انجام می شود.

دلایل ایجاد کننده دیسک گردن

عوامل خطرزایی که منجر به دیسک گردن می شوند عبارتند از:

• ژنتیک
• آسیب هایی مانند آسیب ناشی از حوادث یا شرایط شغلی
• سر و گردن به جلو
• سایر مشکلات مربوط به دیسک ازجمله: دیسک کمر ، آرتروز گردن

علائم دیسک گردن

• درد و سوزش گردن
• گرفتگی عضلات یا گرفتگی عضلات گردن
• انتشار درد از بازو(ها) به طرف انگشتان، این نوع درد را درد ارجاعی یا رادیکولوپاتی گردن نیز می نامند.
• درد انتشاری از گردن به شانه و دست
• گز گز و بی حسی دست
• بیحسی انگشتان
• احساس ضعف در بازو (ها) یا دست (ها)
• آکنه یا جوش اگزمایی
• آبریزش بینی، گلو درد
• عارضه تیروئید
• سرفه مزمن
• سر درد ، بی خوابی، فشار خون بالا، سر گیجه
• مشکل سینوسی و آلرژی، گوش درد

انواع دیسک گردن

۶ دیسک بین مهره ای در ستون فقرات گردنی وجود دارد که هرکدام از آنها ممکن است دچار پارگی و بیرون زدگی شوند. با این حال این اتفاق در دیسک بین مهره ای ۵ و ۶ و دیسک بین مهره ای ۶ و ۷ شایع تر است.
دیسک گردن مهره ۵ و ۶: این دیسک بین مهره ای به علت نقش خود در پشتیبانی از دو مهره اصلی حمایت کننده و تحمل کننده وزن سر، بیشتر از سایر مهره ها در معرض آسیب ها و صدمات قرار دارد. درگیری این دیسک بین مهره ای می تواند درد، ضعف عضله دوسر بازویی، عضلات اکستانسور مچ و همچنین بی حسی و سوزن سوزن شدن در انگشت شست و نوک انگشتان را در پی داشته باشد.
دیسک گردن مهره ۶ و ۷: این دیسک بین مهره ای نیز در اثر آسیب و صدمات و همچنین با افزایش سن در معرض ریسک بیرون زدگی و پارگی قرار دارد. درگیری این دیسک بین مهره ای، علاوه بر درد در ناحیه گردن و شانه ها، ممکن است درد در قفسه سینه، تعریق غیرطبیعی و ضعف در دست ها را نیز به دنبال داشته باشد.

تشخیص دیسک گردن

پزشک معمولاً می تواند فتق دیسک را از علائمی که در پرونده پزشکی بیمار است و معاینه فیزیکی تشخیص دهد. پزشک در مورد درد و بی حسی که ممکن است در اثر تحریک یک یا چند عصب در ستون فقرات گردنی ایجاد شود، سؤال می کند. اگر علائم شما حاکی از فتق دیسک گردنی است، اغلب قبل از انجام آزمایشات بیشتر، استراحت و توانبخشی توصیه می شود. در صورت مشکوک بودن به شرایط دیگر، یا عدم بهبود علائم پس از یک دوره استراحت و توانبخشی، ممکن است آزمایشات تصویربرداری یا توموگرافی رایانه ای (سی تی اسکن)، ام آر آی و رادیولوژی انجام شود.

طرز صحیح نشستن برای دیسک گردن

بهترین حالت نشستن به قد فرد، صندلی که از آن استفاده می کند و نیز فعالیتی که در حالت نشسته انجام می دهد بستگی دارد. شما می توانید با رعایت موارد زیر، وضعیت بدنی خود را بهبود بخشیده و به یک روش نشستن مناسب نیز برسید:

• پاها را صاف نگه داشته یا آنها را روی زمین یا تکیه گاه قرار دهید.
• از انداختن زانو ها یا مچ پاهای خود بر روی یکدیگر خودداری کنید.
• رعایت حفظ کمی فاصله بین پشت زانوها و صندلی
• قرار دادن زانوها همسو و یا کمی پایین تر از استخوان لگن
• قرار دادن مچ پا در جلوی زانوها
• شل کردن شانه ها
• در صورت امکان بازوها و زانوها را موازی زمین نگه دارید.
• نگه داشتن آرنج در پهلوها که باعث ایجاد شکل L در بازوها می شود.
• صاف و عمودی بنشینید و بدون فشار آوردن به گردن به جلو نگاه کنید.
• پشت خود را کاملاً به صندلی تکیه داده و یا از تکیه گاه (پشتی) یا کوسن در صورت وجود قسمت هایی از صندلی که پشت به راحتی با آن مطابقت ندارد، خصوصاً در ناحیه کمر، استفاده کنید.
• اجتناب از نشستن به صورت طولانی مدت برای ساعت های متمادی. در حالت ایده آل حداقل 10 دقیقه استراحت را به ازای هر 1 ساعت نشستن، برای خود در نظر بگیرید.

پیشگیری از دیسک گردن با ورزش

• چرخش گردن به راست و چپ

روی صندلی بنشینید، گردن، شانه و تنه در یک امتداد باشد. اول سر را به طرف راست بچرخانید. استراحت کنید. حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.

• خم کردن سر به راست و چپ

روی صندلی بنشینید، سر، شانه و تن مستقیم و صاف باشد. سر را به طرف راست خم کرده و گوش راست با شانه راست، تماس یابد. حرکات ۱۰ بار تکرار گردد.

• خم کردن گردن به جلو

روی صندلی صاف بنشینید، گردن شانه ها و تنه در یک امتداد قرار گیرد. سر را به طرف جلو خم کرده و چانه را به قفسه سینه چسبانده ۱۰ بار تکرار شود.

• حرکت اکستنشن یا بردن سر به عقب

روی صندلی بنشینید و سر را به عقب ببرید تا صورت به سمت سقف باشد. سقف را نگاه کنید. حرکت ۱۰ بار تکرار شود.

• بالا بردن چانه

نوک انگشت را روی چانه قرار دهید و به چانه فشار وارد کنید تا سر به عقب برود. ۵ ثانیه نگه داشته و این کار ۵ بار تکرار شود.

• کشش اسکالن

از دیگر روش ورزش برای دیسک گردن، می توانید روی صندلی بنشینید و دست خود را پشت تنه بچسبانید. شانه چپ را به پایین بیاورید و سر را به طرف راست خم کنید. طرز صحیح نشستن برای دیسک گردن در بهبود علائم لازم و ضروری است.

درمان دیسک گردن

برای درمان دیسک گردن، در مراحل اولیه از فیزیوتراپی، روش های کنترل درد و مصرف داروهای خوراکی تحت نظر پزشک استفاده می شود که اگر مؤثر واقع نشدند احتمالاً برای تزریق داروهای ضدالتهاب استروئیدی در مفاصل ستون فقرات توسط متخصص بیهوشی اقدام می شود. جراحی گزینه آخر است که زمانی انجام می شود که درد ناشی از دیسک گردن باعث ایجاد اختلال شدید در زندگی بیمار شده باشد.