عفونت ادراری چیست؟

دکتر امیر بهنام فر [ فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی ]آدرس وب سایت : www.doctorbehnamfar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شیخ مفید ، بین چهارراه دهش و رکن الملک تلفن مطب : 36631677 - 031

عفونت دستگاه ادراری یا عفونت ادراری، عفونت در هر بخشی از سیستم ادراری است که شامل کلیه ها، مثانه، حالب ها و مجرای ادرار می شود. احتمال ابتلا به عفونت ادراری در زنان زیاد است. برخی از متخصصان خطر ابتلا به یک مورد عفونت ادراری در زنان 50 درصد می دانند. از هر 10 مرد، یک نفر در طول زندگی خود به عفونت ادراری مبتلا می شود.

علائم عفونت ادراری:

علائم عفونت ادراری می تواند شامل موارد زیر باشد:

• احساس سوزش هنگام ادرار کردن
• میل مکرر یا شدید برای ادرار کردن، حتی اگر مقدار کمی از ادرار ظاهر شود
• ادرار خونی، کدر، تیرهیا همراه با بوی عجیب
• احساس خستگی یا لرزش
• تب و لرز (نشانه ای مبنی بر اینکه عفونت ممکن است به کلیه ها رسیده باشد)
• درد یا فشار در پشت یا پایین شکم

انواع عفونت ادراری:

عفونت می تواند در قسمت های مختلف دستگاه ادراری اتفاق بیفتد. هر نوع بر اساس جایی که قرار دارد، نام متفاوتی دارد.

• سیستیت (مثانه): ممکن است احساس کنید که نیاز زیادی به ادرار کردن دارید یا ممکن است هنگام ادرار کردن درد داشته باشید. همچنین ممکن است درد زیر شکم و ادرار کدر یا خونی داشته باشید.
• پیلونفریت (کلیه): این می تواند باعث تب، لرز، حالت تهوع، استفراغ و درد در قسمت فوقانی پشت یا پهلو شود.
• اورتریت (مثل مجرای ادرار): این می تواند باعث ترشح و سوزش در هنگام ادرار شود.

علل عفونت ادراری:

عفونت ادراری دلیلی کلیدی است که چرا پزشکان به زنان می گویند پس از اجابت مزاج از جلو به عقب پاک کنند. مجرای ادرار، لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج از بدن می رساند، نزدیک به مقعد است. باکتری های روده بزرگ، مانند E. coli، گاهی اوقات می توانند از مقعد خارج شده و وارد مجرای ادرار شوند. از آن جا می توانند تا مثانه حرکت کرده و اگر عفونت درمان نشود، می توانند باعث عفونت کلیه ها شوند. زنان مجرای ادرار کوتاه تری نسبت به مردان دارند. این امر باعث می شود که باکتری ها راحت تر به مثانه برسند. داشتن رابطه جنسی نیز می تواند باکتری هایی را وارد دستگاه ادراری کند.

برخی از زنان به دلیل ژن هایشان بیشتر در معرض ابتلا به UTI هستند. زنان مبتلا به دیابت ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار داشته باشند، زیرا سیستم ایمنی ضعیف آن ها باعث می شود کمتر بتوانند با عفونت ها مبارزه کنند. سایر شرایطی که می تواند خطر ابتلا را افزایش دهد، عبارتند از:

• تغییرات هورمونی
• مولتیپل اسکلروزیس
• هر چیزی که بر جریان ادرار تأثیر می گذارد، مانند سنگ کلیه، سکته مغزی و آسیب نخاعی.

آزمایشات و تشخیص عفونت ادراری:

اگر مشکوک به عفونت ادراری هستید، به پزشک مراجعه کنید. یک نمونه ادرار برای آزمایش باکتری های عامل UTI می دهید.

اگر به طور مکرر به عفونت ادراری مبتلا می شوید و پزشک شما به مشکلی در دستگاه ادراری شما مشکوک است، ممکن است با سونوگرافی، سی تی اسکن یا اسکن MRI نگاه دقیق تری به شما بیندازد. آن ها همچنین ممکن است از یک لوله بلند و انعطاف پذیر به نام سیستوسکوپ برای مشاهده داخل مجرای ادرار و مثانه شما استفاده کنند.

درمان عفونت ادراری:

بسته به نتیجه آزمایش ادرار، آنتی بیوتیک ها رایج ترین درمان برای عفونت های دستگاه ادراری هستند. درمورد مصرف آنتی بیوتیک ها لازم است به این نکته توجه شود که مقدار داروی تجویزشده توسط پزشک به طور کامل مصرف شود، حتی پس از شروع حالت بهبودی. نوشیدن مقدار زیادی آب به دفع باکتری ها از بدن کمک می کند. پزشک شما همچنین ممکن است دارویی برای تسکین درد به شما بدهد.

آب زغال اخته اغلب برای پیشگیری یا درمان UTIها تبلیغ می شود. توت قرمز حاوی تانن است که ممکن است از چسبیدن باکتری E. coli - شایع ترین علت عفونت های دستگاه ادراری - به دیواره های مثانه جلوگیری کند، جایی که می تواند باعث عفونت شود. اما تحقیقات نشان نداده است که برای کاهش عفونت ها کار زیادی انجام می دهد.

عفونت ادراری مزمن:

اگر مردی به عفونت ادراری مبتلا شود، احتمالاً بار دیگر نیز مبتلا خواهد شد. از هر 5 زن، 1 نفر دچار عفونت ادراری ثانویه می شود و برخی نیز بارها و بارها به آن مبتلا می شوند. در بیشتر موارد، هر عفونت توسط نوع یا سویه متفاوتی از باکتری ایجاد می شود. اما برخی از باکتری ها می توانند به سلول های بدن حمله کنند و تکثیر شوند و کلونی از باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک ایجاد کنند. سپس از سلول ها خارج شده و مجدداً به دستگاه ادراری حمله کنند.

درمان عفونت ادراری مزمن:

اگر سه بار یا بیشتر در سال مبتلا به عفونت ادراری هستید، از پزشک خود بخواهید که یک برنامه درمانی را توصیه کند. برخی از گزینه های درمانی عبارتند از:

• دوز کم آنتی بیوتیک در مدت طولانی برای کمک به جلوگیری از تکرار عفونت
• یک دوز واحد از آنتی بیوتیک بعد از رابطه جنسی که یک محرک شایع عفونت است
• هر بار که علائم ظاهر می شوند به مدت 1 یا 2 روز آنتی بیوتیک مصرف کنید
• یک درمان پروفیلاکسی غیرآنتی بیوتیکی

جلوگیری از ابتلای مجدد به عفونت ادراری:

رعایت برخی نکات می تواند به شما در جلوگیری از ابتلا به عفونت ادراری مجدد کمک کند:

• خالی کردن مثانه اغلب به محض احساس نیاز به ادرار کردن. همچنین از خالی شدن مثانه اطمینان حاصل کنید.
• پاک کردن از جلو به عقب پس از اجابت مزاج
• نوشیدن زیاد آب
• استفاده از دوش به جای وان
• خودداری از استفاده از اسپری های بهداشتی زنانه، دوش های معطر و محصولات بهداشتی معطر
• تمیز کردن ناحیه تناسلی قبل از رابطه جنسی
• ادرار کردن بعد از رابطه جنسی جهت خارج نمودن باکتری هایی که ممکن است وارد مجرای ادرار شده باشند
• دیافراگم، کاندوم های بدون روغن یا ژله اسپرم کش می توانند دستگاه ادراری را تحریک کرده و باعث رشد باکتری شوند.
• پوشیدن لباس زیر نخی و لباس های گشاد، ناحیه تناسلی را خشک نگه می دارد. شلوار جین تنگ و لباس زیر نایلونی می توانند رطوبت را به دام بیندازند و محیط مناسبی را برای رشد باکتری ها ایجاد کنند.