توصیه هایی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

سرطان نوعی بیماری است که از تکثیربی رویه سلولهای بدن ایجاد میشد و روشهای درمان آن مشکل و طولانی است. همه ما می دانیم تشخیص زودرس باعث افزایش نتایج درمان و کاهش هزینه ها می شود و همه ما می دانیم که پیشگیری برتر از درمان است و همه ما از هزاران مزیت پیشگیری و تشخیص زودرس بر درمان آگاهی داریم.ولی چند نفر از ما به پزشک مراجعه کرده ایم و از وی پرسیده ایم که چه روشهایی برای تشخیص زودرس سرطان در ما وجود دارد؟ ما از پزشک این سوال را نمی پرسیم چون نگرانیم که متوجه شویم که به سرطان مبتلا هستیم! البته این نگرانی اهمیت زیادی دارد ولی روش رفع این نگرانی پاک کردن صورت مساله نیست.

بسیاری از ما نیز این سوال را نمیپرسیم زیرا اساسا تصور نمیکنیم که ممکن است به این بیماری مبتلا باشیم یا در آینده مبتلا شویم. بعضی نیز این سوال را نمیپرسند زیرا مشکلات زندگی و گاهی دلخوشیهای زندگی بقدری آنها را مشغول کرده است که فرصتی برای پرداختن به این موضوعات ندارند.علاوه بر آن بسیاری از ما از روشهای جلوگیری از سرطان یا روشهای تشخیص زودرس آن اطلاع داریم ولی اقدامی در این زمینه انجام نمی دهیم. همه اینها ناشی از تفاوتی است که بین علم و عمل وجود دارد و همه میدانیم که عالم بی عمل به چه ماند...!

منظور از بیان مطالب فوق اشاره به وجود نوعی نقص فرهنگی در زمینه تامین سلامت جسمانی است . این نقص فرهنگی در واقع عملی نکردن آگاهیها است و تا زمان وجود این نقص فرهنگی هرگونه تلاش و برنامه ریزی برای تشخیص زودرس بیماری سرطان به سد بزرگی برخورد میکند که باعث ناکارامدی برنامه ریزیها میگردد. نکته مهمی که لازم است بدانیم این است که اغلب افرادی که امور اجرایی را به دست میگیرند نسبت به متخصصین آن رشته در سطح پایینتری از آگاهی قرار دارند. مثلا مدیر یک دبیرستان نسبت به دبیر ادبیات اطلاعات کمتری در زمینه ادبیات دارد.

همین امر مثلا درمورد واحد سلامت تغذیه وزارت بهداشت در مقایسه با یک مهندس صنایع غذایی کارکشته وجود دارد. بنابراین ضمن اینکه لازم است مسئولین اجرایی از مشاوره و اخذ راهنمایی از این افراد غافل نشوند لازم است متخصصین هر رشته هم با تشکیل انجمنهای مردم نهاد و غیر دولتی با استفاده از امکانات محلی در اقصی نقاط کشور ، ناکارامدیهای سیستمهای دولتی را جبران نمایند. این امر در بسیاری از کشورهای دنیا رایج است و بخش بزرگی از خدمات توسط انجمنهای مردم نهاد و خیرین ارائه میشود.

مشکل بزرگ دیگری که وجود دارد این است که ما تصور میکنیم مسئول برنامه ریزی برای سلامت ما ، فقط دولتمردان هستند و خود ما برای تامین سلامت خود هیچ مسئولیتی نداریم! مثلا سالها در مورد اینکه لازم است آلودگی هوا توسط دولت رفع شود تا خطر سرطان کاهش یابد انتقاد میکنیم و در انتظار به سر میبریم ولی برای کاهش وزن خود و انجام فعالیت بدنی و ورزش اهمیتی قائل نیستیم و به کاهلی خود انتقادی نمیکنیم. غافل از اینکه کاهش وزن ممکن است نسبت به کاهش آلودگی هوا تاثیر بیشتری در جلوگیری از سرطان داشته باشد.

ضمن آرزوی رفع مشکلات مذکور برای روشن شدن عمق این نقایص فرهنگی به پرسشهای زیر پاسخ دهیم :

- سیگار حاوی مواد بسیار سمی است که تاثیر آنها در افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه کاملا اثبات شده است. آیا در زمینه تعطیلی کارخانه های دخانیات و ممنوع کردن واردات سیگار اقدامی انجام داده ایم؟

- لامپهای کم مصرف حاوی جیوه هستند که عنصری بسیار سمی و خطرناک است و بسته به درجه کیفیت لامپ لازم است که لامپها حدود سه تا پنج سال پس از استفاده حتی اگر در ظاهر سالم باشند تعویض شوند تا از نشت نا محسوس این عنصر سمی جلوگیری شود و پس از تعویض به روش استاندارد دفع بهداشتی شوند. چرا در هیچکدام از تبلیغات فروش این لامپها به این نکات اشاره نمیشود؟ و اگر اشاره شود آیا ما این لامپها را هر سه سال عوض خواهیم کرد؟ و آیا روشی برای دفع بهداشتی این عنصر سمی وجود دارد؟ لازم است بدانید دفع این نوع ضایعات سمی باید از دفع زباله های خانگی کاملا مجزا باشد. طبیعی است که عدم رعایت این استانداردها باعث میشود که این عنصر سمی به تدریج در تمامی زوایای زندگی از اتاق نوزاد گرفته تا دفتر کار و ... تجمع تدریجی و نامحسوس پیدا کند و زمینه ساز بسیاری از بیماریهای صعب العلاج گردد.

به نظر میرسد عوارض استفاده اشتباه از این محصول هزینه های بسیار بیشتری نسبت به صرفه جویی ظاهری داشته باشد و لازم است بدانیم استفاده از این محصول در بعضی کشورهای پیشرفته ممنوع شده است.

- مواد موبر حاوی عنصر سمی آرسنیک هستند . آرسنیک پس از استفاده از این مواد تدریجا از راه فاضلاب دفع میشود و به شبکه آبهای زیر زمینی در محل تجمع جوامع انسانی راه می یابد و وارد چرخه غذایی گیاهان و حیوانات و انسان خواهد شد. ایا در جلوگیری از تولید این مواد یا عدم مصرف آنها در تامین سلامت همنوعان خود همکاری می کنیم؟

- سرطانهای پستان و روده بزرگ جزء انواع شایع سرطان در ایران هستند. برای تشخیص زودرس سرطان پستان لازم است که هر خانم در چهل سالگی ماموگرافی انجام دهد و حداقل هر یک تا سه سال این کار را تکرار کند و برای تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ لازم است که هر فردی که حتی هیچگونه علامتی از بیماری گوارشی ندارد در پنجاه سالگی یک مرتبه کولونوسکوپی( دیدن داخل روده بزرگ با دستگاه مخصوص ) انجام دهد و این کار را هر ده سال تکرار کند. از دوستان و همکاران و اقوام خود و حتی از پزشکان سوال کنید که چند نفر بررسیهای مذکور را انجام داده اند.
ادامه دارد ...