مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر نقش بسیار مهمی در روند بهبودی و کاهش احتمال بروز عوارض دارند. پس از انجام این نوع جراحی، که به صورت حداقل تهاجمی و با استفاده از لیزر برای درمان مشکلات دیسک های بین فقراتی انجام می شود، بیمار باید اقدامات خاصی را برای تسریع بهبودی و جلوگیری از مشکلات بیشتر رعایت کند. این مراقبت ها شامل استراحت کافی، استفاده از داروهای تجویزی، مراقبت از محل جراحی، انجام تمرینات خاص تحت نظر پزشک، و رعایت محدودیت هایی در فعالیت های روزمره است. علاوه بر این، پیگیری منظم وضعیت و مراجعه به پزشک برای بررسی پیشرفت درمان از دیگر بخش های مهم مراقبت های بعد از عمل است. این مقاله به تفصیل به نکات کلیدی در مورد مراقبت های بعد از عمل جراحی دیسک با لیزر پرداخته و توصیه های ضروری برای دوران نقاهت را ارائه خواهد داد.

مهمترین نکات و مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر که باید بدانید

رعایت مراقبت های بعد از جراحی لیزری دیسک کمر به شما کمک می کند تا فرآیند بهبودی سریع تر و بدون عوارض پیش برود. در اینجا مهم ترین نکات و مراقبت هایی که باید بعد از عمل لیزری دیسک کمر رعایت کنید، آورده شده است:

زخم و پانسمان (Wound and dressing)

در این روش زخم یا محل بخیه، وجود ندارد و فقط در محل ورود سوزن چسب ساده چسبانده می­شود که روز بعد از عمل بیمار آن را در آورده و دیگر نیاز به چسب زدن یا پانسمان خاصی نیست.

مدت زمان استراحت بعد از عمل دیسک کمر با لیزر

بیمار باید بداند که مدت زمان استراحت بعد از عمل دیسک کمر حداقل ۴ هفته طول می کشد تا کلیه قسمت هایی که در حین عمل در مسیر عبور سوزن قرار گرفتند (از جمله عضله، لیگامان، استخوان، پوست، عروق و اعصاب) به طور کامل ترمیم شوند. اگرچه این نوع اعمال بدون برش جراحی انجام می شود و دوره نقاهت کوتاه تری دارد، اما مانند عمل باز، بیمار باید مراقب باشد و از انجام حرکات آسیب زا و بلند کردن اجسام تا مدتی خودداری کند.

سه روز اول جهت ترمیم و جلوگیری از گرفتگی و اسپاسم های عضلانی مفید است؛ بنابراین، بیمار باید سه روز استراحت نسبی در منزل داشته باشد. به این معنی که فقط برای دفع ادرار یا مدفوع از جای خود برخیزد و به دستشویی برود. در غیر این صورت، باید استراحت کند و از انجام حرکات چرخشی، خم و راست شدن تا سه ماه خودداری نماید. نشستن، دراز کشیدن، ایستادن و راه رفتن بعد از روز سوم عمل بلامانع هستند. بالا رفتن از پله به صورت یکی یکی ممکن است، ولی بهتر است ابتدا با نظارت پزشک یا همراه بیمار باشد.

حرکت (Movement)

از انجام حرکات تکراری و ناگهانی مانند خم شدن و راست شدن،حرکات چرخشی،بالارفتن از نردبان وبشین پا شوتا سه ماه جدا بپرهیزند.

از بلند کردن اجسام سنگین تر از۳/۵ کیلوگرم تا۱/۵ ماه جدا اجتناب کنند. بلند کردن اجسام از روی زمین بدون خم کردن کمر و فقط با خم کردن زانو بوده و اجسام را نزدیک تنه خود قرار دهید.

استحمام (Bathing)

روز بعد از لیزربیمار می تواند به حمام برود، در یک ماه اول نباید ازوان استفاده کنید. در فیلم جراحی دیسک کمر با لیزر به طور دقیق و تصویری نشان می دهد که با استفاده از لیزر میتوان به کاهش درد و بهبود عملکرد دیسک های کمر کمک کرد. برای مشاهده این فیلم کلیک کنید.

بریس یا ارتوز(Brace)

استفاده از کمربند، گردنبند و یا پشت بند(بسته به محل عمل) معمولا سه روز تا یک هفته بطور شبانه روزی توصیه می شود. سپس آنرا در هنگام خواب و یا استراحت بردارید. و فقط در هنگام رانندگی یا فعالیت ببندید.

ورزش و تمرین (Exercise)

بهترین نوع ورزش، ورزش های ترکیبی هستند یعنی ترکیبی از چند حرکت و ورزش مختلف و نه انجام حرکات تکراری و ناگهانی به طوریکه در ۳ ماه اول بسته به نظر پزشک و نوع عمل باید فقط ورزشهای سبک انجام دهید (البته قبل از انجام ورزشها با پزشک خود هماهنگ کنید).در کل ورزش­های تقویتی و کششی اندام ها، و نیز ورزش­هایی مانند پیاده روی(از پایان هفته اول افزایش تدریجی زمان پیاده روی تا سی دقیقه در روز ( شروع از ۱۵ دقیقه در روز )) روی سطح صاف وغیرشیبداروآب درمانی( استخر )بسیار مفید و بی خطر هستند.( کلیه ورزش ها باید با نظر پزشک متخصص انجام شود تا از میزان تاثیر پذیری لیزر درمانی دیسک کمر کاسته نشود).

ورزشهای یا حرکات ممنوع

دراز نشست، پریدن، شیرجه زدن، لگد زدن و حرکات چرخشی، خم و راست شدن، دوچرخه متحرک و ثابت، تردمیل(مخصوصا تردمیلهای غیر استاندارد) و دریک تا سه ماه اول بسیار مضر هستند و باید از انجام آنهااجتناب کرد، مگر با اجازه پزشک متخصص.

بروزدرد به دنبال ورزش، نشانه تحریک پذیری عضلات و اعصاب کمر بوده و یا تمرینات ورزشی با تکنیک اشتباهی انجام میشود، در اینصورت از انجام ورزشها و تمرینات خودداری کرده و با پزشکتان در تماس باشید.در صورت رعایت موارد فوق در سه ماهه اول، انتظار داریم بیمار، بعد از این مدت(بعد از سه ماه) فعالیت های روزمره خود را بدون درد انجام داده، و توانایی این را داشته باشد که بدون درد۹ کیلوگرم را به آسانی بردارد و۳مسافت کیلومتررا در عرض۳۰ دقیقه پیاده روی کند.

تغذیه (Nutrition)

چون در این عمل آسیب بافتی حداقل است، نیازی به رژیم غذایی خاصی نیست. اما دوران نقاهت بعد از عمل لیزری دیسک کمر نیاز به تغذیه مناسب برای تسریع روند بهبودی دارد. دریافت غذاهای سرشار از پروتئین و ویتامین ها (مخصوصاً ویتامین دی) و املاح (کلسیم) در کنار اصلاح کم خونی و فقر آهن مفید است. رعایت رژیم غذایی سالم و متنوع به تقویت سیستم ایمنی و کمک به بهبودی سریع تر در دوران نقاهت بعد از عمل لیزری دیسک کمر کمک می کند.

رانندگی (Driving)

رانندگی از هفته چهارم بعد از عمل لیزری دیسک کمر مانعی ندارد مگر اینکه در زمان استفاده از پدال گاز و یا کلاژ دچار درد شود. اصولاً در حین رانندگی به ستون فقرات و دیسک های شما ضربات ریز اما نامحسوسی وارد می شود که بسیار مضر است. متأسفانه اکثر خودروهای وطنی صندلی استانداردی ندارند، بنابراین بیمار باید توجه داشته باشد تا از نشستن طولانی مدت در ماشین خودداری ورزد و در هنگام رانندگی حتماً به پشتی صندلی اتومبیل تکیه دهد. توصیه می شود هر نیم تا یک ساعت رانندگی یا سوارشدن در اتومبیل به عنوان مسافر، از ماشین بیرون بیاید و چند دقیقه ای پیاده راه برود. حتی اگر خود بیمار رانندگی نمی کند و به عنوان مسافر در اتومبیل می نشیند، باید شرایط گفته شده را به دقت رعایت کند. در دوران نقاهت بعد از عمل لیزری دیسک کمر، این مراقبت ها ضروری است تا از بروز درد یا آسیب های اضافی جلوگیری شود.

خوابیدن (Lying in bed)

در یک مطالعه­ اسپانیایی افرادی با کمردرد که روی تشک با سفتی متوسط خوابیدند، نسبت به کسانی که بر روی تشک سفت می خوابیدند، کمتر به کمرشان صدمه وارد شده و بهتر قادر به حرکت بوده­ اند. بنابراین تجویز تشک با درجه­ سفتی یکسان برای همه صحیح نیست. انتخاب سفتی تشک بستگی به عادات خواب شما دارد. تشک نامناسب موجب ایجاد درد کمر می­ شود. بهترین تشک، تشکی است که شما در آن راحت باشید.در مجموع اید گفت روی تشک خیلی نرم نخوابید. سعی کنید به پهلو بخوابید،بالشتکی بین زانوهایتان قرار دهید وستون فقراتتان را صاف و بدون هیچ چرخشی قرار دهید. اگر می خواهید به پشت بخوابید زیر زانوهایتان بالشت بگذارید. مطمئن شوید که بر روی تشک راحت می خوابید.

بهترین تشک برای بعد از عمل دیسک کمر

انتخاب تشک مناسب پس از عمل دیسک کمر می تواند تأثیر بسزایی در بهبود وضعیت بیمار و کاهش دردهای پس از جراحی داشته باشد. بهترین تشک برای این شرایط، مدلی است که ترکیبی از حمایت و راحتی را فراهم کند. تشک هایی با سفتی متوسط تا زیاد (medium-firm to firm) معمولاً گزینه بهتری هستند، زیرا ستون فقرات را در وضعیت طبیعی نگه می دارند و فشار را از روی نواحی حساس بدن کاهش می دهند. همچنین، تشک های مموری فوم به دلیل تطابق با انحنای بدن و توزیع یکنواخت وزن، انتخاب مناسبی برای بیمارانی هستند که تحت مراقبت های بعد از جراحی لیزری دیسک کمر قرار گرفته اند. توجه به این نکته که تشک باید از مواد باکیفیت ساخته شده و قابلیت تنفس داشته باشد، به بهبود کیفیت خواب و تسریع روند بهبود کمک می کند.

نشستن (Sitting)

تا یکماه پس از عمل باید از نشستن طولانی مدت بیشتر ازنیم ساعت خودداری کرد و بعد از این مدت چند دقیقه راه بروید یا بصورت طاق باز دراز بکشید. هنگام نشستن حتما باید تکیه دهید تا به ستون فقرات و دیسکهای بین مهره ای فشار مضاعف وارد نشود.

داروها (Medication)

شاید نیاز باشد تا سه ماه داروهای خاصی که توسط پزشکتان تجویز شده و خاصیت ترمیم کنندگی دارند استفاده نمایید. این داروها برای تسریع روند بهبودی و کاهش التهاب کمک می کنند. رعایت دستورالعمل های پزشک در خصوص داروها جزو مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر است و به بهبودی سریع تر و جلوگیری از عوارض کمک می کند.

ویزیت مجدد (Office visit)

بعد از عمل جراحی، بیمار باید دوهفته بعد توسط جراحویزیت شود، شاید نیاز به ویزیتهای مکرر تا ۳ ماه داشته باشند.

سیگار کشیدن (Smoking)

در ۶ ماه اول به علت اهمیت استخوان سازی و غضروف سازی در محل عمل، بیمار نباید در معرض دود سیگار قرار بگیرد (یعنی نه خودش سیگار بکشد و نه در معرض دود سیگار اطرافیان باشد). سیگار کشیدن یکی از علل مهم کاهش تراکم استخوان و تضعیف دیواره دیسک است. این موضوع به ویژه در مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر اهمیت زیادی دارد، زیرا می تواند روند بهبودی را به تأخیر بیندازد.

تغییرات وزن (Weight changes)

اکثر اوقات افزایش وزن به علت کم تحرکی و دریافت کالری بیش از حد ودریافت داروهای تجویزی رخ می دهند که با برنامه ریزی درست تغذیه ای و تحرک باید از آن اجتناب شود چون افزایش وزن موجب فشار بیشتر به دیسکها شده و نتیجه عمل را از حالت بهینه دور می سازد و نیز در روند ترمیم تاخیر ایجاد می کند. در بیماران چاق هستند، باید بعد از عمل برنامه ورزشی و غذایی مناسبی داشته باشند.

فعالیت های ورزشی حرفه ای

در صورت عدم وجود مشکل خاص، بیمار می تواند شش ماه بعد از عمل ورزش در سطح حرفه ای انجام دهد. ممکن است در روزهای بعد از عمل دیسک کمر، دردهایی مشابه با دردهای قبل از عمل حس کنید. اگر این دردها مداوم نباشند جای نگرانی نیست؛ بیشتر این دردهای گه گاهی تا سه ماه ممکن است به صورت گذرا ایجاد شوند که علل مختلفی مانند اسپاسم های عضلانی یا روند بهبودی ناشی از جمع شدن دیسک دارند. رعایت این نکات و توجه به محدودیت های توصیه شده بخشی از مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر است که به جلوگیری از بازگشت درد کمک می کند.

توصیه های پایانی در مورد مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر

رعایت مراقبت های دقیق بعد از عمل لیزر پرتوان برای دیسک کمر به شما کمک می کند تا بهبودی سریع تر و بدون عوارض داشته باشید. این نکات شامل استراحت کافی، مراقبت از محل عمل، رعایت رژیم غذایی مناسب و پرهیز از فعالیت های سنگین می شود. همچنین، پیگیری منظم با پزشک برای ارزیابی پیشرفت درمان و اطمینان از عدم بروز مشکلات ضروری است.

به یاد داشته باشید که انجام این مراقبت ها و رعایت دستورات پزشک می تواند به شما کمک کند تا نتایج درمان به بهترین نحو حاصل شود و از هرگونه عارضه جانبی جلوگیری شود.

نسخه اصلی مطلب مراقبت های بعد از عمل جراحی دیسک با لیزر را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---