نقش تغذیه در پیشگیری از سنگ کلیه

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

مواد معدني و اگزالات در لوله هاي ادراري موجود در كليه ها ته نشين شده و با گذر زمان سفت و كريستاليزه مي شود و اين توده هاي توليد شده تحت عنوان سنگ هاي كليوي ناميده مي شوند. سنگ هاي كليه در مجاري ادراري گير كرده و سبب بسته شدن راه طبيعي ادرار و در نهايت احتباس ادراري مي شوند. علائم سنگ هاي كليوي شامل درد پهلوها، درد كمر و نواحي لگن و همچنين ظاهر شدن خون در ادرار است. اين بيماري علل مختلفي دارد كه از جمله آنها مي توان به عفونت، داروها و عوامل ژنتيكي اشاره كرد. آزمايش بر روي سنگ دفع شده مشخص مي كند كه بيمار از چه غذاهايي بايستي پرهيز كند بسياري از سنگ هاي كليوي از كلسيم و اگزالات تشكيل شده اند.

اختلالات غدد پاراتيروئيد و يا مصرف بيش از حد پروتئين در رژيم غذايي باعث ترشح زياد كلسيم در ادرار شده و توصيه مي شود مصرف روزانه پروتئين هايي مثل گوشت قرمز ، مرغ و ماهي بيش از ۲۰۰ الي ۲۵۰ گرم در روز نباشد.اگزالات در بسياري از موادغذايي يافت مي شود.غير از پروتئين موادغذايي چون اسفناج، ريواس، چغندر، شكلات، چاي، سبوس، آجيل، بادام و توت فرنگي حاوي اگزالات فراوان هستند و مصرف آنها باعث تشديد بيماري مي شود.

كلسيم را نبايستي در رژيم غذايي محدود كرد چرا كه كاهش كلسيم در غذاهاي مصرف شده ممكن است سبب افزايش توليد سنگ هاي كليوي شود. كلسيم در روده با اگزالات تركيب شده و باعث جلوگيري از جذب آن در خون مي شود و بدين وسيله ميزان ورود اگزالات به سيستم ادراري كم مي شود. سديم موجود در نمك طعام و موادغذايي شور باعث افزايش ترشح كلسيم در ادرار شده و مصرف آن بايستي محدود شود.قهوه نيز از جمله موادي است كه باعث افزايش ترشح كلسيم در لوله هاي ادراري شده و زمينه را براي ايجاد سنگ مستعد مي كند. ذكر اين نكته لازم است كه شربت هاي شيرين و مركبات باعث افزايش احتمال تشكيل سنگ هاي كليوي مي شوند.

مصرف آب در طول روز حداقل به ميزان يك ليتر (چهار ليوان) در هر چهار ساعت باعث رقيق شدن املاح در ادرار و دفع سريع و راحت آنها شده و در اين بيماران بسيار مفيد است.مصرف سبزيجات و ساير موادغذايي پر فيبر باعث كاهش ترشح كلسيم در ادرار شده و غير از مواردي كه در بالا به عنوان سبزيجات حاوي اگزالات بالا عنوان شد در افراد مبتلا به اين بيماري بسيار مفيد است.

مواد مغذي در بيماران مبتلا به سنگ هاي كليوي

منيزي م: به شكل سيتراته در آرد گندم باعث كاهش تشكيل سنگ هاي كليوي مي شود.ويتامين B6، گلوكوزامين سولفات و كوندروتين سولفات نيز باعث كاهش سطح اگزالات در ادرار مي شود.

پيشگيري و درمان سنگ هاي كليوي

مصرف ميوه هاي تازه،آووكادو، موز،كيوي،گيلاس سياه، سبزيجات تازه، سيب زميني، مارچوبه،تربچه، حبوبات، برنج قهوه اي، جو، ذرت، كنجد، زيره، گشنيز، رازيانه، آب هويج، آب كيوي، خيار، هندوانه

درمان سنگ هاي كليوي با داروهاي گياهي

گزنه خاردار، چاي جاوا نوعي نعناع كه در هندوستان مي رويد و در دمان اين بيماري شكل دم كرده آن موثر است كه ادرارآور است و باعث افزايش حجم ادرار و دفع سنگ مي شود، ريشه گياهي به نام «خلا» كه شل كننده مجاري ادراري بوده و سنگ هاي بزرگ را راحت تر دفع مي كند.

درمان سنگ هاي كليوي با استفاده از هوموپاتي

تجويز نوعي بوته از خانواده زرشك به نام «بربريس»، تجويز جنسي از گياهان به نام «ليكوپوديوم» شامل گياه كبريت يا دم اسب، «سارسا پاريلا» از گياهان بياباني، برگ توتون خشك شده يا «تاباكوم».

درمان سنگ هاي كليوي با استفاده از علم

«بو درماني» يا آروماتراپي، بوي درخت اردج كه يك نوع سرو كوهي است به نام «جونيپر» ، بوي رازيانه، بوي برگ گل شمعداني، عطر ليمو كه به هنگام خواب بايستي بر بالش بيمار ريخته شود.

درمان سنگ هاي كليوي با استفاده از طب چيني

استفاده از درخت جنسه يا جنسان از خانواده «آراليا» يا «پاناكس» كه در چين شمالي يافت مي شود، آب بارهنگ، آب اسفرزه، برگ دارچين، «پوريا» كه نوعي قارچ است، افدرا، طب سوزني .
دکتر آمری نيا مشاور تغذيه و رژيم درمانی