آمادگی برای انجام نمونه برداری از کلیه

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

کلیه ها اندام های لوبیایی شکل هستند که در قسمت فوقانی شکم و جلوی عضلات پشت، در سمت چپ و راست بدن قرار دارند. کلیه ی راست برای تطبیق با اندازه ی کبد، کمی پایین تر از کلیه ی چپ قرار دارد. عملکرد اصلی کلیه ها دفع مواد زائد و مایع اضافی از بدن هنگام تولید و دفع ادرار است. همچنین تولید هورمون هایی که مسئول تنظیم فشار خون، تولید گلبول های قرمز، تنظیم اسید و تأثیر بر روی کلسیم، سدیم، پتاسیم و دیگر الکترولیت های دخیل در سوخت و ساز بدن هستند، بر عهده کلیه ها است. نمونه برداری از کلیه یا بیوپسی کلیه روشی است که در آن از استخراج بافت کلیه برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی استفاده می شود. این آزمایش به پزشک کمک می کند نوع بیماری کلیوی، شدت آن و بهترین روش درمانی را تشخیص دهد. از بیوپسی کلیه می توان برای نظارت بر اثربخشی درمان و بررسی وجود عوارض ناشی از پیوند کلیه استفاده کرد.

بیوپسی کلیه چه چیزی نشان می دهد؟

• تشخیص یک مشکل کلیه که در غیر این صورت نمی تواند شناسایی شود.
• کمک به توسعه برنامه های درمان بر اساس وضعیت کلیه
• تعیین سرعت پیشرفت بیماری کلیه
• بررسی میزان آسیب ناشی از بیماری کلیوی یا بیماری دیگری
• ارزیابی چگونگی درمان بیماری کلیه
• نظارت بر سلامت یک کلیه پیوند خورده یا پیدا کردن دلیل اینکه کلیه پیوند شده به درستی کار نمی کند

پزشک شما ممکن است بر اساس نتایج آزمایش خون یا ادرار بیوپسی کلیه انجام دهد تا نشان دهد:

• خون در ادرار (هماچوری) ناشی از کلیه است.
• پروتئین در ادرار (پروتئینوری) همراه با علائم دیگر بیماری کلیوی است
• مشکلات ناشی از عملکرد کلیه، منجر وجود بیش از حد مواد زائد در خون میشود
• همه افراد مبتلا به این مشکلات نیاز به بیوپسی کلیه ندارند. این تصمیم بر اساس علائم و نشانه های شما، نتایج آزمایش و سلامت کلی است.

نتایج بیوپسی کلیه

اگر بافت کلیه یک ساختار طبیعی را نشان دهد که فاقد رسوب و نقص دیگر باشد، نتایج طبیعی تلقی می شود. در صورت تغییر در بافت کلیه، نتایج بیوپسی کلیه غیر طبیعی تلقی می شود. دلایل زیادی برای این نتیجه وجود دارد. بعضی اوقات، بیماری هایی که از قسمت های دیگر بدن ناشی می شوند می توانند به کلیه ها آسیب برسانند.

1. نتایج غیرطبیعی، می تواند نشانگر موارد زیر باشد:
2. عفونت کلیه
3. سرطان کلیه
4. رد پیوند کلیه
5. عفونت ادراری پیچیده
6. بیماری های بافت همبند
7. محدودیت ها یا ضعف ها در جریان خون به کلیه ها
8. بسیاری از بیماری های دیگر که تأثیر منفی بر عملکرد کلیه دارند.

آمادگی قبل از بیوپسی کلیه

بعد از مشورت با پزشک، لیستی از تمام داروهای مصرفی از جمله داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و مکمل های گیاهی را تهیه کنید. از شما خواسته می شود که قبل از بیوپسی کلیه، از مصرف داروها و مکمل هایی که می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند، خودداری کنید. این شامل:

• داروهای رقیق کننده خون (ضد انعقادها)، مانند وارفارین (Coumadin, Jantoven)، ریواروکسابان (زارلتو)، دابیگاتران (پراداکسا) یا آنوکساپارین (Lovenox)
• آسپرین
• ایبوپروفن (Advil، Motrin IB،…) و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
• برخی مکمل های غذایی مانند اسیدهای چرب امگا ۳
• به طور کلی مصرف این داروها ۷ روز قبل از نمونه برداری باید متوقف شوند و ۷ روز پس از نمونه برداری از سر گرفته شوند. پزشک به شما اطلاع می دهد که چه زمانی مصرف این داروها و مکمل ها را متوقف کنید و مجدد شروع کنید.

انواع نمونه برداری کلیه

در واقع دو نوع نمونه برداری از راه پوست وجود دارد. ابزاری که برای برداشتن بافت استفاده می شود، به روش انتخابی پزشک شما بستگی دارد.

• بیوپسی آسپیراسیون با سوزن. در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن کوچک و نازک که به سرنگ متصل است، یک نمونه بافت کوچک از کلیه استخراج می کند.
• نمونه برداری از هسته سوزن. برای نمونه های بافتی بزرگتر، پزشک احتمال دارد از بیوپسی هسته سوزن استفاده کند. در این روش، با استفاده از یک سوزن فنر دار نمونه بزرگتری از بافت کلیه را خارج می کند. پس از بازیابی نمونه، تا زمانی که خونریزی متوقف نشود، به محل بیوپسی فشار وارد می شود. یک باند روی محل برش گذاشته می شود.
• نمونه برداری های باز

بسته به شرایط جسمی و سابقه پزشکی فرد، پزشک احتمال دارد بیوپسی باز را توصیه کند. معمولاً اگر سابقه خونریزی یا لخته شدن خون داشته اید یا فقط یک کلیه دارید، این نوع بیوپسی را انجام می شود. بیوپسی باز نیاز به بیهوشی کامل دارد. این بدان معنی است که در تمام مراحل بیهوش خواهید بود. در حالی که بیهوش هستید، پزشک یک برش ایجاد کرده و با جراحی، یک نمونه بافت را از کلیه ها خارج می کند. بعضی از بیوپسی های جراحی به برشی تا پنج اینچ طول نیاز دارند.

• این روش همچنین می تواند به روش لاپاراسکوپی انجام شود. برای این روش، پزشک یک برش کوچک ایجاد کرده و از لاپاراسکوپ، که یک لوله نازک و روشن است، برای انجام نمونه برداری استفاده می کند. در انتهای این لاپاراسکوپ یک دوربین فیلمبرداری وجود دارد که تصاویر کلیه را به یک مانیتور ویدئویی ارسال می کند. با استفاده از لاپاراسکوپ، پزشک می تواند کلیه را مشاهده کرده و نمونه بافت بزرگتر را از طریق یک برش کوچکتر استخراج کند.

نمونه برداری از کلیه چگونه انجام میشود؟

محل کلیه با سونوگرافی یا اشعه ایکس مشخص می شود. در برخی موارد به رگ های شما ممکن است یک نوع خاص رنگ تزریق کنند تا به پزشک در پیدا کردن کلیه و رگ های خونی کمک کند. هنگامی که مکان بیوپسی پیدا شد، آن را بر روی پوست شما مشخص می کنند و جایی که سوزن بیوپسی وارد می شود را ضد عفونی می کنند. محل مورد نظر بی حس می شود تا درد را کمتر حس کنید. از شما خواسته خواهد شد تا یک نفس عمیق بکشید و آن را نگه دارید تا سوزن وارد پوست شما شود. هنگامی که سوزن از طریق پوست به کلیه منتقل شد، ممکن است یک فشار احساس کنید. در جریان کار مهم است که نفس خود را نگه دارید و تکان نخورید.

بیوپسی کلیه برای چه کسانی تجویز میشود؟

پزشک ممکن است بیوپسی کلیه را برای تشخیص مشکلات مشکوک کلیه، شدت بیماری کلیه و نظارت بر درمان بیماری های کلیه توصیه کند. همچنین در صورتی که بیمار پیوند کلیوی داشته باشد که به درستی کار نمی کند ممکن است به بیوپسی کلیه احتیاج باشد.

هزینه بیوپسی کلیه

یک مرکز برای اینکه هزینه این آزمایش را برای شما محاسبه کنند به فاکتورهای زیر توجه خواهند کرد:

• هزینه تجهیزات مورد استفاده
• هزینه خدمات پاراکلینیکی
• بیمه تحت پوشش
• تست ها و آزمایش های جانبی

عوارض بیوپسی کلیه

به طور کلی، بیوپسی کلیوی از طریق پوست یک روش مطمئن است. خطرات احتمالی عبارتند از:

1. خونریزی. شایعترین عارضه بیوپسی کلیه خون در ادرار است. معمولاً خونریزی در عرض چند روز متوقف می شود. خونریزی که به اندازه کافی جدی برای نیاز به انتقال خون است در درصد بسیار کمی از افراد رخ میدهد. به ندرت، جراحی برای کنترل خونریزی مورد نیاز است.
2. درد. درد بعد از بیوپسی کلیوی در محل بیوپسی است و معمولاً چند ساعت طول می کشد.
3. فیستول شریانی- وریدی. اگر سوزن بیوپسی به طور تصادفی دیواره های یک مجرای شرایین و رگ های اطراف را آسیب رساند، اتصال غیر طبیعی (فیستول) بین دو عروق خونی ایجاد می شود. این نوع فیستول معمولاً علائم خاصی ایجاد نمیکند و به خودی خود بسته میشود.
4. خطرات دیگر. به ندرت مجموعه ای از خون (هماتوم) اطراف کلیه تجمع می یابد. این عارضه با آنتی بیوتیک ها و زهکشی جراحی درمان می شود. یک خطر غیر معمول دیگر، ایجاد فشار خون بالا در ارتباط با هماتوم بزرگ است.