ناباروری آقایان و علل آن

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

اگر زوجی پس از داشتن یک سال رابطه جنسی بدون جلوگیری، بارور نشوند، در اصطلاح به آنها نابارور گفته می شود و نیاز به پیگیری های پزشکی وجود دارد. 20 درصد مشکلات ناباروری زوجین فقط به مردان ربط پیدا می کند. در 30 الی 40 درصد نیز هم زن و هم مرد، هر دو در علت ناباروری سهیم هستند.

در ادامه این مطلب به برخی از علل ناباروری و روشهای تشخیصی آن خواهیم پرداخت

برخی از شایعترین علل ناباروری در مردان

واریکوسل یا واریس بیضه

شایعترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان است. واریکوسل می تواند باعث کاهش رشد بیضه و در نهایت کوچک شدن بیضه شود. همچنین با اثر بر اسپرم ها باعث کاهش حرکت و تعداد آنها و تغییر مورفولوژی (شکل ظاهری) آنها خواهد شد. در مواردی که واریکوسل در معاینه با شدت متوسط تا شدید وجود دارد نیاز به عمل جراحی میکروسکوپی واریکوسل برای اصلاح آن احساس می شود.

از طرفی در مواردی که تعداد اسپرم ها در مایع منی صفر باشد پس از بررسی اولیه نیاز به نمونه برداری از بیضه ها برای بدست آوردن اسپرم و استفاده از آن برای کاشت جنین وجود دارد.

عوامل محیطی و شغلی

در مشاغلی که با گرما، دود و مواد شیمیایی سرو کار دارند این خطر وجود دارد. تاثیر آلودگی هوا بر ناباروری مردان یکی از فاکتورهایی است که علاوه بر تهدید سلامت قلبی عروقی و سرطان زایی، خطر اختلال در باروری را نیز به دنبال خواهد داشت. با توجه به اینکه این آلودگی ممکن است توسط خودروها یا کارخانه ها ایجاد شود. لازم به ذکر است احتمال مواجهه در افرادی که در ترافیک و خیابان یا مناطق صنعتی کار می کنند بیشتر است. مطالعات گوناگونی نیز در این زمینه انجام شده است.همچنین حشره کش ها و سموم مورد استفاده در کشاورزی ممکن است بر بیضه ها و تخمدان ها اثرات منفی داشته باشند.

سبک زندگی

کشیدن سیگار، مصرف تریاک، الکل، کوکایین، ماری جوآنا و سایر مواد مخدر نیز اثرات نا مطلوبی بر کیفیت اسپرم ها می گذارند. در برخی مطالعات، مطرح شده که سونا و وان آب گرم در دراز مدت می تواند موجب کاهش حرکت اسپرم ها شود. استرس های، برخی غذاها مانند فست فودها، بالارفتن سن ازدواج، مواجهه با امواج موبایل و ... نیز می توانند اثرات منفی در این زمینه داشته باشند.

داروها

داروهای شیمی درمانی، آنتی آندروژن ها (داروهای ضد هورمون مردانه) و پروستاگلندینها، با اختلال در تولید اسپرم می توانند موجب ناباروری در مردان شوند.

روشهای تشخیصی ناباروری در مردان

سونوگرافی از روشهای تشخیصی ناباروری در آقایان محسوب میشود. در این روش با کمک امواج صوتی، تصویر اعضاء نرم داخلی بدن بازسازی و روی صفحه نمایشگر نشان داده می شود. اشعه زیان آور نیز ندارد. در مورد سیستم ادراری تناسلی آقایان سونوگرافی از بیضه ها و کلیه ها و مجاری ادراری و پروستات قابل انجام است.

در این روش پروب یا وسیله ثبت کننده دستگاه سونوگرافی روی بدن قرار گرفته و اطلاعاتی در مورد سایز بیضه ها و محل آنها، وجود توده یا کیست داخل بیضه ها یا اعضا مجاور، تجمع مایع اطراف بیضه ها ( هیدروسل )، فتق بیضه ، همچنین درمورد سایز پروستات، وجود کیست یا توده داخل آن و سنگ ها و توده های سیستم ادراری در اختیار پزشک قرار می دهد.

برای بررسی دقیق تر کیسه های منی یا پروستات می توان از سونوگرافی ترانس رکتال (از راه مقعد) کمک گرفت. سونوگرافی باید توسط یک فرد ماهر انجام گیرد. همچنین ممکن است متخصص ناباروری برای تشخیص علت، آزمایشات هورمونی و ژنتیکی درخواست نماید