ناباروری مردان یکی از مشکلات شایع در زوج هایی است که به دنبال فرزندآوری هستند. در بسیاری از موارد، این مشکل به دلیل اختلال در اسپرم، هورمون ها، یا مسیر انتقال اسپرم رخ می دهد. شناخت دقیق علت ناباروری، نخستین گام در انتخاب درمان مؤثر است. در این مقاله، مهم ترین دلایل ناباروری مردان را از نگاه علمی و بالینی بررسی می کنیم.

علت ناباروری مردان چیست؟

برای اینکه لقاح به درستی انجام شود، مرد باید اسپرم هایی سالم و فعال تولید کند که بتوانند به تخمک برسند. هر عاملی که در این مسیر اختلال ایجاد کند، باعث ناباروری مردان خواهد شد. دلیل ناباروری مردان را می توان در سه گروه کلی تقسیم کرد:

نوع علت	مشکلات مربوطه
اختلالات بیولوژیک و بیماری ها	واریکوسل، عفونت ها، انزال برگشتی، مشکلات ژنتیکی، سرطان، آسیب به مسیر انتقال اسپرم
عوامل محیطی	تماس با مواد شیمیایی، پرتوهای رادیواکتیو، گرمای بیش از حد در اطراف بیضه
سبک زندگی	مصرف سیگار، الکل، استرس، چاقی، مصرف داروها و مواد اعتیادآور

بیماری هایی که باعث ناباروری مردان می شوند

بسیاری از بیماری ها می توانند مستقیماً بر توان باروری تأثیر بگذارند. برخی از شایع ترین آنها که جزو علل ناباروری مردان محسوب میشوند، عبارت اند از:

🔹 واریکوسل:

شایع ترین علت قابل درمان ناباروری مردان است. در این بیماری، رگ های اطراف بیضه گشاد شده و باعث افزایش دمای بیضه و کاهش کیفیت اسپرم می شوند. درمان قطعی آن معمولاً با عمل واریکوسل انجام می گیرد.

🔹 عفونت ها:

بیماری هایی مانند اپی دیدیمیت ، سوزاک یا عفونت های ویروسی مثل فرق هپاتیت و ایدز می توانند به بافت بیضه آسیب زده و مسیر اسپرم را مسدود کنند. در صورت بروز عفونت باید درمان دارویی به موقع انجام شود.

🔹 انزال برگشتی:

زمانی که مایع منی به جای خروج از بدن به مثانه برمی گردد. انزال برگشتی ممکن است بر اثر دیابت، جراحی های پروستات یا آسیب عصبی رخ دهد و نیازمند بررسی توسط متخصص است.

🔹 تومورها و سرطان ها:

سرطان های بیضه یا درمان هایی مانند شیمی درمانی و ناباروری مردان از دلایل مهم آسیب به اسپرم هستند. پزشک ممکن است قبل از درمان سرطان، فریز اسپرم را توصیه کند.

🔹 اختلالات ژنتیکی:

برخی بیماری های ارثی مانند سندرم کلاین فلتر یا فیبروز کیستیک می توانند موجب تولید اسپرم کم یا غیرطبیعی شوند.

🔹 سایر بیماری ها:

بیماری هایی مانند دیابت، مشکلات تیروئید، و التهاب پروستات نیز در کاهش توان باروری نقش دارند. در این موارد، مراجعه به متخصص پروستات اصفهان برای درمان به موقع توصیه می شود.

دلایل محیطی مؤثر در ناباروری مردان

برخی از عوامل محیطی در طول زمان به تدریج باعث کاهش تولید اسپرم یا آسیب به آن می شوند، از جمله:

• تماس طولانی با مواد شیمیایی صنعتی (حشره کش ها، رنگ ها، فلزات سنگین)
• قرار گرفتن در معرض اشعه های رادیواکتیو یا پرتودرمانی
• گرمای زیاد اطراف بیضه در اثر لباس تنگ یا نشستن طولانی مدت
• استفاده مکرر از سونا یا لپ تاپ روی پا

سبک زندگی؛ علت ناباروری در مردان

سبک زندگی نامناسب یکی از اصلی ترین علل ناباروری در مردان است. عواملی که باید اصلاح شوند شامل موارد زیر است:

• مصرف سیگار و قلیان
• استفاده از مواد مخدر یا الکل
• استرس مزمن و بی خوابی
• چاقی یا لاغری مفرط
• مصرف خودسرانه داروهای هورمونی یا استروئیدی
• تغذیه ناسالم و کمبود ویتامین ها

ورزش منظم، تغذیه سالم و کنترل وزن می تواند در بهبود کیفیت اسپرم مؤثر باشد.

برای پیدا کردن علت عقیم شدن مردان با فوق تخصص آندرولوژی مشورت کنید

گاهی ناباروری ناشی از ترکیبی از چند عامل است. در این شرایط، تشخیص دقیق تنها با آزمایش ناباروری مردان ، معاینه فیزیکی و بررسی هورمونی ممکن است.
پزشک فوق تخصص آندرولوژی با بررسی کامل، می تواند علت اصلی مانند وازکتومی ، مشکلات ژنتیکی یا آسیب های ساختاری را شناسایی کند و درمان هدفمند ارائه دهد.

مراقبت های لازم و پیشگیری از ناباروری مردان

• برای کاهش احتمال ناباروری بهتر است:
• از تماس با مواد شیمیایی و گرمای زیاد خودداری کنید.
• داروهای بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
• در صورت مشاهده علائم مشکوک مانند تغییر در حجم مایع منی یا درد بیضه، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
• بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا عفونت های تناسلی را جدی بگیرید.

همشهریان عزیز! برای بهره مندی از درمان اسپرم صفر (آزوسپرمی) به عنوان اصلی ترین دلیل ناباروری در مردان، به متخصص اورولوژی در اصفهان مراجعه نمایید.

نسخه اصلی مطلب بررسی مهمترین علل ناباروری مردان توسط فوق تخصص آندرولوژی را در سایت دکتر پیمان صالحی بخوانید.

---