عوامل خطرساز برای سرطان پستان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

یکی از رایج‌ترین سؤالاتی که بیماران از پزشک خود می‌پرسند، این است که چرا من به سرطان مبتلا شدم؟ چه عواملی در ایجاد سرطان من نقش داشته است؟ پاسخ به سؤال و مشخص کردن علت بیماری معمولاً ساده نیست. یک عامل مجزا در بروزسرطان پستان نقش ندارد، بلکه ترکیبی از عوامل مختلف خطر ابتلا را افزایش می‌دهند. با داشتن یک عامل خطر و یا حتی وجود تعداد زیادی عوامل خطر، به معنای خطر بالا یا قطعی برای ابتلا به سرطان پستان نیست.

کما این که بسیاری از خانم‌ها، تعدادی از این عوامل خطر را دارا می‌باشند ولی بیشتر آنها به سرطان پستان مبتلا نمیشوند. برخی افراد نیز بدون این که هیچ عامل خطری داشته باشند، به این بیماری مبتلا میشوند. ممکن است سؤال کنید، پس شناختن عوامل خطر چه کمکی میکند. اطلاع از عوامل خطر به ما کمک میکند که راههایی برای کاستن آنها پیدا کنیم. در برنامه‌های غربالگری و تشخیص زودرس سرطان هم شناخت عوامل خطر به ما کمک میکند، روش مناسب و اختصاصی را بر اساس شرایط خودمان انتخاب کنیم.

عوامل خطرساز برای بروز سرطان پستان

• جنسیت

مهمترین عامل خطر ابتلا به سرطان پستان جنسیت فرد است. مردان هم مبتلا به سرطان پستان میشوند ولی خطر ابتلای خانم‌ها حدود صد برابر آقایان است.

• سن ابتلا

با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش می‌یابد. در بیشتر کشورها سرطان پستان مختص میانسالگی به بعد است. مطالعات انجام شده در ایران نشان میدهد سن سرطان پستان یک دهه پایین‌تر از بقیه جوامع است. البته همه روی این موضوع اتفاق نظر ندارند و برخی معتقدند چون جمعیت کشور ما جوان است، طبیعی است که تعداد مبتلایان جوان چون جمعیت کشور ما جوان است، طبیعی است که تعداد مبتلایان جوان بالاتر به نظر میرسد.

با یک حساب سرانگشتی میتوان گفت اگر 200 خانم زیر 4 سال را در نظر بگیریم، احتمالاً یکی از آنها تا این سن به سرطان پستان مبتلا شده است. این در حالی است که از هر 15 خانم بالاتر از 50 سال یکی به سرطان پستان مبتلا می‌شود. بیشتر موارد ابتلا پس از 45 الی 50 سالگی اتفاق می‌افتد.

• جهش ژنتیکی

تغییرات ژنتیکی در بعضی ژن‌ها مثل BRCA1 و BRCA2 خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را افزایش میدهد. خوشبختانه این تغییرات شایع نیست. تنها 5 تا 6 درصد از انواع سرطان پستان را میتوان به جهش‌های ژنتیکی ربط داد. در فصل توارث صفات توضیحات مفصل‌تری در خصوص این عوامل ارائه خواهد شد.

• وزن

افزایش وزن یا چاقی پس از یائسگی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد.

• قد

قد بلند با افزایش خطر سرطان پستان همراه است. در برخی مطالعات کسانی که قد بالاتر از 172سانتیمتر داشته‌اند، از افراد کوتاه‌تر در معرض خطر بیشتری بوده‌اند.

• عوامل مرتبط با باروری

1. قاعدگی زودرس : در کسانی که قاعدگی آنها قبل از 12 سالگی شروع میشود، به علت این که بیشتر در معرض هورمون های جنسی قرار میگیرند، خطر سرطان پستان افزایش می‌یابد.
2. سن اولین بارداری بالای 30 سال، نازایی و بچه‌دار نشدن : تأخیر حاملگی تا 30 سالگی یا حامله نشدن خطر سرطان پستان را در فرد افزایش میدهد. هر چه اولین حاملگی در سن کمتری باشد، خطر سرطان پستان در او کمتر میشود.
3. یائسگی بیشتر از 55 سال نیز احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد.
4. شیردهی نقش محافظت کننده در برابر سرطان پستان دارد.
5. سقط جنین خطر سرطان پستان را افزایش نمیدهد.

• سابقه فردی سرطان پستان

فردی که در طی دوره زندگیش یکبار به سرطان پستان مبتلا شده است، استعداد بیشتری برای ابتلای مجدد دارد.