عوارض جراحی تعویض جزئی مفصل زانو چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

استئوآرتریت که آرتروز معمول زانو نیز نام دارد به آسیبی گفته می شود که در طی آن بافت غضروف مفصلی زانو دچار آسیب و پارگی می شود. غضروف مفصلی زانو نوعی بافت پیوندی است که ساختار منعطفی داشته و مانع سایش استخوان های زانو نسبت به همدیگر می شود. این بافت بعنوان یک جاذب شوک عمل کرده و فشارهای فیزیکی ناگهانی به زانو را به حداقل می رساند و باعث لغزش راحت تر و پایدارتر اجزای زانو نسبت به هم می شود. زمانی که غضروف نازک می شود عملکرد زانو دچار اختلال می شود که نتیجه ی آن ایجاد درد و سفتی در زانو است. همچنین در نتیجه ی آسیب غضروف زانو بازه ی حرکت زانو نیز محدود می شود. این بیماری در افرادی با سنین بالای 50 سال شایع است که در اثر افزایش سن و تجمع آسیب ها در طول زندگی خود را بروز می دهد. در این میان بسته به میزان آسیب موجود در زانو، رویکردهای مختلف درمانی اتخاذ می شود که یکی از آنها تعویض مفصل زانو است.

تعویض مفصل زانو خود دو گونه است:

تعویض کلی مفصل زانو:

در این نوع جراحی، ساختارهای مختلف زانو در هر دو سمت بالا و پایین زانو با ایمپلنت های مصنوعی جایگزین می شوند.

تعویض جزئی مفصل زانو:

در این نوع جراحی تنها ساختارهای یک سمت زانو آسیب دیده اند و کل ساختار زانو دستخوش تغییر و جایگزینی نمی شود.

تعویض جزئی مفصل زانو در درمان آرتروز زانو:

افرادی که آرتروز زانوی جانبی یا میانی دارند و سایر بخش های زانوی آنها سالم است کاندید مناسبی برای جراحی تعویض جزئی مفصل زانو هستند. همچنین افرادی که شرایط زیر را دارند نیز ممکن است تمایل به جراحی تعویض جزئی مفصل زانو داشته باشند:

• افرادی که با وجود مصرف قرص های ضد التهاب و داشتن وزن مناسب، درد زانوی پایدار دارند.
• افرادی که با نظر پزشک متخصص، در بازه ی حرکتی زانوی آنها محدودیتی وجود دارد و تصاویر اشعه ی ایکس زانوی آنها نشان از وجود آسیب هایی داشته باشد که با جراحی تعویض جزئی مفصل زانو می توان آن را رفع کرد.

مزایای تعویض جزئی تعویض مفصل زانو

در مقایسه با جراحی تعویض کامل زانو، جراحی تعویض جزئی زانو قابلیت بهتری در حفظ بازه ی حرکتی زانو و عملکرد آن دارد. علت این مسئله این است که در جراحی تعویض جزئی مفصل زانو بافت های سالم و استخوان های زانو دست نخورده باقی می مانند و درصد رضایت بیماران از جراحی تعویض جزئی مفصل زانو نسبت به افرادی که جراحی تعویض کامل مفصل زانو را تجربه کرده اند بیشتر است. باید به این نکته نیز توجه داشت که افرادی که جراحی تعویض جزئی مفصل زانو را تجربه می کنند ممکن است در آینده به جراحی تعویض کلی مفصل زانو نیز نیازمند شوند. در جراحی تعویض جزئی مفصل زانو مقدار خون از دست رفته نیز کمتر است و زانوی جراحی شده نسبت به جراحی تعویض کلی مفصل زانو عملکرد خود را سریع تر به دست می آورد.

عوارض جراحی تعویض جزئی مفصل زانو

• احتمال عفونت محل جراحی پس از جراحی وجود دارد.
• ایجاد لخته های خونی
• آسیب به رگ ها یا اعصاب
• سفتی زانو
• درد متداوم از جمله در هنگام خم شدن زانو
• شکست جراحی و مشکل در اتصال قطعات مصنوعی با بافت بدن
• تجمع مایعات در زانو

این عوارض نادر بوده و با مشورت های پزشک متخصص می توان تاثیر آنها را به حداقل رساند.

فرایندهای پس از جراحی تعویض جزئی مفصل زانو:

معمولا افراد همان روز جراحی یا یک روز بعد می توانند از بیمارستان مرخص شوند. در منزل نکات ایمنی در برخورد با زانوی جراحی شده باید رعایت شوند. از انداختن وزن کامل و فعالیت بدون کمک سایرین خودداری شود. جلسات فیزیوتراپی برای تقویت زانوی چراحی شده از طرف پزشک توصیه می شود.

بسیاری از افراد پس از جراحی تعویض جزئی مفصل زانو به سرعت به زندگی طبیعی خود باز می گردند و درد بسیار کمتری را نسبت به آنچه قبل از جراحی تجربه می کردند گزارش می کنند. همچنین سرعت بازیابی سلامتی پس از جراحی تعویض جزئی مفصل زانو بیشتر از جراحی تعویض کامل مفصل زانو است. معمولا 3 تا 4 هفته پس از جراحی افراد قادر خواهندبود تا بدون کمک واکر یا عصا راه بروند. البته باید توجه داشت که فرایند فیزیوتراپی باید به مدت 3 تا 4 ماه ادامه یابد. پس از جراحی و بازیابی سلامت زانو می توان ورزش های مختلفی را انجام داد، مانند پیاده روی، شنا، تنیس، گلف و دوچرخه سواری اما باید توجه داشت که از هر گونه فعالیت شدید از جمله پریدن باید پرهیز شود.

با اینکه جراحی تعویض جزئی مفصل زانو می تواند تاثیرات مثبت فراوانی داشته باشد اما این احتمال نیز وجود دارد که ساختارهای مصنوعی استفاده شده در زانو پس از مدتی کارکرد خود را از دست بدهند و لازم باشد تا جراحی تعویض کامل مفصل زانو برای بهبود عملکرد زانوی جراحی شده انجام گیرد. طول عمر مواد استفاده شده در جراحی تعویض جزئی مفصل زانو معمولا 10 سال است که بسته به نوع فعالیت بدنی این زمان می تواند کمتر هم باشد.