تومورهای فیلوئیدس چه هستند و علت بروز آنها چیست؟

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

تومور های فیلوئیدس پستان تومور هایی از جنس بافت فیبرواپیتلیال هستند . تومور فیلوئیدس در بافت پیوندی پستان رشد می کند . این تومور ها کم تر از ۱ درصد کل تومورهای پستان را تشکیل می دهند . در این مقاله به بررسی تومور های فیلوئیدس پستان می پردازیم .

تومور های فیلوئیدس جزء تومور های نادر بوده واغلب در دهه ۳۰ و ۴۰ سالگی خانم ها ، در پستان ایجاد می شود ولی در هر حال در هر سنی ممکن است به وجود آید . این تومور ها در نژاد سفید آمریکای لاتین نسبت به نژاد آسیایی و آفریقایی شیوع بیشتر دارند . این تومور ها در تعداد بسیار کمی از مردان که دارای زمینه ژنیکوماستی هستند نیز ممکن است دیده شوند . تومور فیلوئیدس پستان به صورت توده ای قابل لمس ، همراه با رشد سریع و اندازه ای بزرگتر از ۲ سانتی متر دیده می شود .

تشخیص تومور فیلوئیدس

تومور های فیلوئیدس ممکن است خوش خیم یا بد خیم باشند . این تومورها بیشتر خوش خیم هستند ولی همه انواع تومور های فیلوئیدس دارای پتانسیل بد خیمی در نظر گرفته می شوند . احتمال خوش خیم بودن تومور فیلوئیدس در خانم های جوان بیشتر است . تومور فیلوئیدس بسیار سریع رشد می کند و اولین مشخصه آن توده قابل لمس در زیر پوست است . همچنین پوست سینه در ناحیه برآمدگی ممکن است قرمز و گرم به نظر برسد .

ام آر ای پستان روش مفیدی در تشخیص تومور فیلوئیدس خوش خیم از بد خیم است که هم بر اساس خصوصیات مورفولوژیک و هم دینامیک توده است . این خصوصیات شامل وجود چربی ، خون ریزی یا نکروز می تواند باشد . در ماموگرافی ، اغلب تومور های فیلوئیدس حدود مشخص داشته و به شکل گرد و یا لوبوله می باشند و بعضا یک هاله در اطراف توده وجود دارد .

تومور فیلوئیدس ممکن است بسیار شبیه به توده های خوش خیم پستان به نام فیبروادنوم به نظر برسد . گاهی نیاز است برای تشخیص قطعی ، پاتولوژیست کل توده را زیر میکروسکوپ بررسی کند ، به همین دلیل است که روش جراحی توصیه می شود ؛ حتی اگر توده به نظر خوش خیم برسد .

برخلاف انواع دیگر ضایعات خوش خیم سینه ، تومور های فیلوئیدس خوش خیم سینه می توانند بسیار سریع رشد کرده و بزرگ شوند .تومور های بد خیم فیلوئیدس مانند سارکوم رفتار می کنند و می توانند از طریق خون متاستاز کنند . حدود ۱۰ درصد از بیماران مبتلا به تومور فیلوئیدس دچار متاستاز دور می شوند که می تواند در بیماران با تومور های بدخیم بافتی تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کند . شایع ترین مکان های متاستاز دور ، احشای ریه ، استخوان و شکم است .متاستاز در ناحیه پاروتید نادر است .

علت بروز تومورهای فیلوئیدس

گفته شده است که برخی اختلالات ژنتیکی ارثی ، ریسک ابتلا به تومور فیلوییدس را افزایش می دهد ولی در بیشتر کیس ها علت بروز تومور مشخص نیست . به طور کلی عواملی که می توانند ریسک ابتلا به تومور فیلوئیدس را افزایش دهند عبارت اند از :

• جراحت
• شیردهی
• بارداری
• افزایش سطح استروژن

درمان تومور های فیلوئیدس

درمان انواع تومور های فیلوئیدس اعم از خوش خیم یا بد خیم ، جراحی است ؛ جراحی برای حذف کامل توده ، به همراه برداشتن حداقل یک سانتی متر از بافت سالم سینه در اطراف توده . برخی پزشکان معتقد اند که حتی ناحیه گسترده تری از بافت سالم اطراف توده لازم است تا برداشته شود . این روش برداشتن موضعی گستره نامیده می شود .پس درمان تومور های فیلوئیدسی که فقط در سینه وجود داشته باشند ، چه خوش خیم و چه بد خیم ، به صورت برداشت موضعی گسترده است . برداشت تومور با استفاده از جراحی برای جلوگیری از بازگشت مجدد تومور در سینه است. برای درمان تومور های فیلوئیدسی که متاستاز کرده و در سایر بخش های بدن پراکنده شده اند شیمی درمانی پیشنهاد می شود .

مطالعات نشان داده است که ، در صورتیکه برداشت موضعی گسترده انجام نگیرد ، احتمال بالایی برای بازگشت مجدد تومور های فیلوئیدس در ناحیه قبلی وجود دارد . این احتمال برای هر دو نوع تومور خوش خیم و بد خیم وجود دارد .پس از انجام جراحی و حذف کامل توده ، تومور به آزمایشگاه منتقل شده و آنجا توسط پاتولوژیست ، در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد .