رادیوگرافی شکستگی استخوان چگونه انجام میشود؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

تکنیک های تصویربرداری تشخیصی به محدود کردن دلایل مشکوک برای آسیب یا بیماری کمک می کند و از صحت تشخیص اطمینان می دهد. انواع تصویربرداری در ارتوپدی شامل عکس برداری رادیوگرافی با اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) است. این ابزارهای تصویربرداری به پزشک اجازه می دهند که درون بدن شما را ببیند تا تصویری از استخوان ها، اندام ها، ماهیچه ها، تاندون ها، اعصاب و غضروف های شما داشته باشد. این راهی است که پزشک می تواند تشخیص دهد که آیا ناهنجاری هایی وجود دارد یا خیر

علائم شکستگی استخوان

اگر دچار شکستگی پا شده باشید، ممکن است بعضی از علائم زیر را تجربه کنید:

• درد فوری
• دردی که با فعالیت شدیدتر می شود و با استراحت کاهش می یابد.
• تورم
• کبودی
• حساس شدگی
• از ر یخت افتادگی
• بروز دشواری در راه رفتن یا حمل اجسام

نکات قابل توجه در تهیه و بررسی تصاویر رادیوگرافی

• در بررسی هر استخوان باید تمام مفاصل اطراف استخوان مذکور در فیلم رادیولوژی تهیه شده دیده شوند. به طور مثال اگر از ناحیه ساعد رادیوگرافی انجام می شود باید مفاصل زانو و مچ پا هم در تصویر رادیولوژی دیده شوند. بسیاری از آسیب ها در این مکان ها ممکن است در هنگام معاینه علامت خاصی نداشته باشند و اگر از محل رادیوگرافی به عمل نیاید امکان پنهان ماندن و تشخیص ندادن آنها وجود دارد.
• اگر در تصاویر رادیولوژی شکستگی یک استخوان پاشنه دیده می شود باید از استخوان پاشنه دیگر و از ستون مهره هم رادیوگرافی به عمل آید چون احتمال شکستگی در این مکان ها بالا است.
• اگر در تصویر رادیولوژی تهیه شده، شکستگی استخوان کشکک دیده شود باید برای کشف دررفتگی احتمالی مفصل ران از ناحیه لگن هم عکس برداری انجام شود. برعکس این مطلب هم صادق است.

نحوه انجام رادیوگرافی شکستگی استخوان

• بخشی از بدن شما که قرار است رادیوگرافی روی آن انجام شود، بین دستگاه اشعه ایکس و فیلم عکاسی یا سنسور دیجیتال اشعه ایکس قرار می گیرد. در حینی که ماشین به طور مختصر امواج الکترومغناطیسی (پرتو) را به بدنتان می فرستد که فیلم را در مقابل انعکاس ساختار داخلی بدنتان قرار می دهد، باید آرام و بی حرکت بمانید. میزان پرتودهی ناشی از عکس برداری رادیولوژی مضر نیست، البته پزشک درصورتی که باردار هستید، احتیاط های ویژه ای را در نظر خواهد گرفت.
• در رادیوگرافی، استخوان ها، کلسیفیکاسیون (انباشته شدن توده های کلسیم در بافت های بدن)، برخی از تومورها و مواد متراکم دیگر به رنگ سفید یا روشن دیده می شوند؛ زیرا آن ها پرتوی نور را جذب می کنند. بافت های نرم و با تراکم کمتر و شکستگی های ایجاد شده در استخوان ها باعث عبور پرتوها در بدن می شوند و از این رو این قسمت ها در تصویر رادیوگرافی تیره تر به نظر می رسند.
• در بیشتر مواقع عکس رادیولوژی از جهات مختلف گرفته می شود. اگر در یک اندام دچار شکستگی هستید، ممکن است پزشک معالج یک رادیوگرافی مقایسه ای را از اندام آسیب ندیده ی شما بخواهد. مدت زمان انجام عکس برداری رادیولوژی در حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد. این تصاویر به سرعت آماده می شوند. در برخی شرایط، ممکن است در هنگام گرفتن عکس رادیولوژی، یک ماده حاجب یا ماده کنتراست به مفصل تزریق شود. این روش که «آرتروگرام» نامیده می شود، به ایجاد تصویری بهتر از ساختارهای بافت نرم در مفصل کمک می کند. عکس برداری رادیولوژی همچنین ممکن است در هنگام خارج کردن مایع از مفصل یا تزریق دارو به مفصل، به دقت قرارگیری سوزن در مفصل کمک کند.
• تصاویر رادیولوژی ممکن است به اندازه تصویری که با تکنیک های پیچیده تری تولید می شوند، جزئیات کاملی را نشان ندهند. بااین حال، آن ها رایج ترین ابزار تصویربرداری هستند که برای ارزیابی یک مشکل ارتوپدی مورد استفاده قرار می گیرند و در اکثر مطب ها و کلینیک های پزشکی به راحتی در دسترس هستند.

مزایای رادیوگرافی

با استفاده از رادیوگرافی می توان به وجود یا عدم وجود بیماری یا جراحت پی برد. هر چند که برای تشخیص یک شرایط پزشکی به چیزی بیشتر از نتیجه یک آزمایش یا معاینه نیاز است و عکس برداری رادیولوژی همواره باید در کنار گرفتن تاریخچه و معاینه توسط پزشک نقش کمکی را داشته باشد و به هیچ وجه جایگزین آنها نمی شود.

منافع و مزایای رادیوگرافی در مقایسه با دیگر روش های عکس برداری عبارتند از:

• سریع است. نتیجه عکس رادیولوژی همان روز ارائه می شود و در موارد ساده تر درست همان موقع عکس و جواب آماده است.
• بدون درد و غیر تهاجمی است. این روش به آماده سازی قبلی نیازی ندارد (به جز وقتی که عکس رنگی نیاز باشد).
• نیاز به طول درمان و زمان بهبود ندارد. می توانید بلافاصله بعد از عکس برداری به مدرسه یا محل کار بروید.

عوارض رادیوگرافی شکستگی استخوان

ایجاد عوارض رادیوگرافی به 2 عامل عمده بستگی دارد:

• سن حاملگی در هنگام مواجهه و دوز تشعشع اشعه
• از سوی دیگر میزان تابش اشعه در بررسی های رادیوگرافی معمول حدود 2 الی 700 میلی راد می باشد که بسیار کمتر از حد آستانه بوده و بنابراین شانس وقوع عوارض جنینی بسیار اندک می باشد.