اتمام بارداری پیش از هفته ی بیستم را سقط ناخواسته ی جنین می گویند. بیشتر سقط جنین های ناخواسته به صورت تصادفی و به خاطر وجود مشکلات کروموزومی و ژنتیکی در تخمک لقاح یافته اتفاق می افتد. این نوع سقط عموماً در معاینات اولیه ی بارداری توسط پزشک تشخیص داده می شود. در مواردی نیز تخمک لقاح یافته قبل از لانه گزینی در دیواره از بین می رود و عادت ماهانه در زمان مقرر اتفاق خواهد افتاد که معمولاً به این حالت سقط جنین گفته نمی شود و زنان نیز متوجه این اتفاق نخواهند شد. در سونوگرافی اوایل بارداری یعنی در سه ماهه اول، تشخیص بارداری اولیه از سقط فراموش شده برای متخصصین دشوار است. سقط فراموش شده به معنی پایان بارداری است که در آن جنین یا اصلاً تشکیل نشده یا رشد متوقف گردیده است؛ اما هنوز علائم واضحی از سقط مانند خونریزی واژینال یا لکه بینی، خارج شدن بافت از واژن و یا درد و گرفتگی در ناحیه شکم، کمر یا لگن به چشم نمی خورد. اگر برای دیدن ضربان قلب زود باشد (کمتر از هفته 8 بارداری باشید)، پزشک ممکن است سطح هورمون بارداری (hCG) در خون شما را طی دو روز (۴۸ ساعت) کنترل کند. اگر سطح هورمون hCG به میزان معمول افزایش نیابد (حدود دوبرابر)، علامت این است که بارداری به پایان رسیده است. معمولاً ممکن است یک هفته بعد از سونوگرافی قبلی، توصیه شود تا سونوگرافی به منظور پیگیری روند بارداری انجام شود.

علائم سقط جنین

یکی از علائم سقط جنین ، داشتن خونریزی و دردهای زیر شکمی هستند. ممکن است مقداری بافت دفع کنید که بیشتر شبیه به لخته خون هستند. بیشتر مواقع این خونریزی ها به تدریج از بین می روند که البته زمان و شدت از بین رفتن آن برای افراد مختلف متفاوت است و ممکن است تا ۲ هفته نیز به طول بیانجامد.

عوامل افزایش دهنده خطر سقط جنین

• افزایش تعداد بارداری های یک زن
• افزایش سن مادر
• افزایش سن پدر
• حاملگی مجدد با فاصله 3 ماه بعد از تولد یک نوزاد زنده
• داشتن سابقه سقط یا مرده زایی در حاملگی های قبلی
• داشتن سابقه تولد نوزاد مبتلا به نقایص جنینی.

در موارد زیر نیز خطر سقط جنین بالاتر خواهد بود:

• استفاده از سیگار بیشتر از ۱۴ عدد در روز احتمال سقط جنین را بالاتر می برد.
• نوشیدن حتی ۴ واحد الکل در هفته ریسک سقط جنین را در شما بالاتر می برد.
• استفاده از دارو های روانگردان.
• با کم کردن وزن، می توانید احتمال خطر سقط جنین را کمتر نمایید.
• وجود ناهنجاری در رحم (مثل بد شکلی مادرزادی) و یا ضعیف بودن گردن رحم.
• داشتن شرایط خاص پزشکی مانند لوپوس و یا سندرم آنتی فسفولیپید.
• بیماری قند که به خوبی کنترل نشده است.

تشخیص سقط جنین با سونوگرافی

برای جلوگیری از تشخیص غلط، پزشکان با استفاده از دستورالعمل های خاص، مشخص می کنند که چه زمانی نتایج سونوگرافی می تواند نشانه سقط باشد. به عنوان مثال، در یک گزارش تخصصی، محققان اظهار داشته اند که اگر در سونوگرافی ترانس واژینال ، موارد زیر مشخص شود، سقط جنین تقریباً قطعی است:

1. کیسه بارداری بزرگ تر از 8 میلی متر و فاقد کیسه زرده باشد.
2. کیسه بارداری بزرگ تر از 16 میلی متر و فاقد جنین باشد.
3. جنین بزرگ تر از 5 میلی متر و فاقد ضربان قلب باشد.
4. علاوه بر این، چنانچه سونوگرافی اول ضربان قلب جنین را نشان دهد؛ اما در سونوگرافی بعدی ضربان مشاهده نشود، علامت سقط جنین است. کاهش سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی، هورمونی که در دوران بارداری ترشح می شود، در کنار سونوگرافی که در آن کیسه بارداری خالی است یا جنین ضربان قلب ندارد، می تواند به تشخیص سقط منجر گردد.

اولین سونوگرافی بعد از سقط

اولین سونوگرافی بعد از سقط جنین معمولاً حدود 1 تا 2 هفته پس از سقط انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که رحم به طور کامل تخلیه شده است. این سونوگرافی به پزشک کمک می کند تا مطمئن شود که تمامی بافت های جنینی به طور کامل از رحم خارج شده اند و هیچ بقایایی باقی نمانده است.

بهترین زمان سونوگرافی بعد از سقط

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی پس از سقط معمولاً 7 تا 14 روز بعد از سقط است. انجام سونوگرافی در این زمان به جلوگیری از عفونت یا مشکلات دیگر مرتبط با تخلیه ناقص رحم کمک می کند و از سلامت کامل بیمار پس از سقط اطمینان حاصل می شود.

تفسیر سونوگرافی سقط جنین

تفسیر سونوگرافی پس از سقط جنین شامل بررسی وضعیت رحم برای اطمینان از تخلیه کامل بافت های جنینی است. در این سونوگرافی، پزشک به دنبال بقایای جنینی یا بافت های باقی مانده در رحم می گردد و در صورت مشاهده تخلیه ناقص، ممکن است نیاز به مداخلات درمانی مانند دارو یا جراحی باشد. همچنین، وجود هرگونه ناهنجاری یا ضخامت غیرطبیعی دیواره رحم نیز ارزیابی می شود تا از سلامت رحم اطمینان حاصل شود.

سوالات متداول

بعد از سقط چه سونوگرافی باید انجام شود؟

• معمولاً سونوگرافی لگنی یا واژینال برای بررسی کامل تخلیه رحم و اطمینان از نبود باقی مانده بافت های جنینی انجام می شود.

آیا سونوگرافی واژینال برای تشخیص سقط جنین ایمن است؟

• بله، سونوگرافی واژینال روشی ایمن و دقیق برای تشخیص سقط جنین در مراحل اولیه بارداری است.

چه علائمی ممکن است منجر به انجام سونوگرافی برای بررسی سقط شود؟

• خونریزی، درد شکمی، یا نبود علائم بارداری می تواند منجر به انجام سونوگرافی برای بررسی سقط شود.

آیا سونوگرافی همیشه سقط جنین را به طور قطعی تشخیص می دهد؟

• در برخی موارد ممکن است تشخیص قطعی نباشد و نیاز به تکرار سونوگرافی بعد از چند روز وجود داشته باشد.

نتیجه گیری

تشخیص سقط جنین با سونوگرافی ابزار حیاتی در مدیریت و درمان بارداری های از دست رفته است. این روش تصویربرداری به پزشکان کمک می کند تا وضعیت رحم را به دقت بررسی کرده و اطمینان حاصل کنند که تمام بافت های جنینی به طور کامل تخلیه شده اند. سونوگرافی به ویژه در مراحل اولیه پس از سقط اهمیت دارد، زیرا می تواند نشانه هایی از تخلیه ناقص یا عوارض احتمالی را شناسایی کند و راهنمایی های لازم برای اقدامات درمانی بیشتر را ارائه دهد. انجام سونوگرافی در زمان مناسب و تفسیر صحیح نتایج آن، نقش کلیدی در بهبود سلامت و بازگشت به وضعیت نرمال پس از سقط دارد.

نسخه اصلی مطلب بررسی سقط جنین با سونوگرافی را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---