بررسی سقط جنین با سونوگرافی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

اتمام بارداری پیش از هفته‌ی بیستم را سقط ناخواسته‌ی جنین می‌گویند. بیشتر سقط جنین‌های ناخواسته به صورت تصادفی و به خاطر وجود مشکلات کروموزومی و ژنتیکی در تخمک لقاح‌یافته اتفاق می‌افتد. این نوع سقط عموماً در معاینات اولیه‌ی بارداری توسط پزشک تشخیص داده می‌شود. در مواردی نیز تخمک لقاح‌یافته قبل از لانه‌گزینی در دیواره از بین می‌رود و عادت ماهانه در زمان مقرر اتفاق خواهد افتاد که معمولاً به این حالت سقط جنین گفته نمی‌شود و زنان نیز متوجه این اتفاق نخواهند شد. در سونوگرافی اوایل بارداری یعنی در سه ماهه اول، تشخیص بارداری اولیه از سقط فراموش شده برای متخصصین دشوار است. سقط فراموش شده به معنی پایان بارداری است که در آن جنین یا اصلاً تشکیل نشده یا رشد متوقف گردیده است؛ اما هنوز علائم واضحی از سقط مانند خونریزی واژینال یا لکه بینی، خارج شدن بافت از واژن و یا درد و گرفتگی در ناحیه شکم، کمر یا لگن به چشم نمی‌خورد. اگر برای دیدن ضربان قلب زود باشد (کمتر از هفته 8 بارداری باشید)، پزشک ممکن است سطح هورمون بارداری (hCG) در خون شما را طی دو روز (۴۸ ساعت) کنترل کند. اگر سطح هورمون hCG به میزان معمول افزایش نیابد (حدود دوبرابر)، علامت این است که بارداری به پایان رسیده است. معمولاً ممکن است یک هفته بعد از سونوگرافی قبلی، توصیه شود تا سونوگرافی به منظور پیگیری روند بارداری انجام شود.

علائم سقط جنین

یکی‌ از علائم سقط جنین ، داشتن خونریزی و دردهای زیر شکمی هستند. ممکن است مقداری بافت دفع کنید که بیشتر شبیه به لخته‌ خون هستند. بیشتر مواقع این خونریزی‌‌ها به تدریج از بین می‌روند که البته زمان و شدت از بین رفتن آن برای افراد مختلف متفاوت است و ممکن است تا ۲ هفته نیز به طول بیانجامد.

عوامل افزایش‌ دهنده خطر سقط‌ جنین

• افزایش تعداد بارداری‌های یک زن
• افزایش سن مادر
• افزایش سن پدر
• حاملگی مجدد با فاصله 3 ماه بعد از تولد یک نوزاد زنده
• داشتن سابقه‌ سقط یا مرده ‌زایی در حاملگی‌های قبلی
• داشتن سابقه‌ تولد نوزاد مبتلا به نقایص جنینی.

در موارد زیر نیز خطر سقط جنین بالاتر خواهد بود:

• استفاده از سیگار بیشتر از ۱۴ عدد در روز احتمال سقط جنین را بالاتر می‌برد.
• نوشیدن حتی ۴ واحد الکل در هفته ریسک سقط جنین را در شما بالاتر می‌برد.
• استفاده از دارو‌های روانگردان.
• با کم کردن وزن، می‌توانید احتمال خطر سقط جنین را کمتر نمایید.
• وجود ناهنجاری در رحم (مثل بد شکلی مادرزادی) و یا ضعیف بودن گردن رحم.
• داشتن شرایط خاص پزشکی مانند لوپوس و یا سندرم آنتی فسفولیپید.
• بیماری قند که به خوبی‌ کنترل نشده است.

تشخیص سقط جنین با سونوگرافی

برای جلوگیری از تشخیص غلط، پزشکان با استفاده از دستورالعمل‌های خاص، مشخص می‌کنند که چه زمانی نتایج سونوگرافی می‌تواند نشانه سقط باشد. به‌عنوان مثال، در یک گزارش تخصصی، محققان اظهار داشته‌اند که اگر در سونوگرافی ترانس واژینال ، موارد زیر مشخص شود، سقط جنین تقریباً قطعی است:

1. کیسه بارداری بزرگ‌تر از 8 میلی‌متر و فاقد کیسه زرده باشد.
2. کیسه بارداری بزرگ‌تر از 16 میلی‌متر و فاقد جنین باشد.
3. جنین بزرگ‌تر از 5 میلی‌متر و فاقد ضربان قلب باشد.

همچنین اگر در سونوگرافی اولیه ضربان قلب جنین دیده شود اما در سونوگرافی بعدی وجود نداشته باشد، نشانه سقط محسوب می‌شود. کاهش سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) نیز در کنار تصاویر سونوگرافی خالی از جنین یا فاقد ضربان، می‌تواند تشخیص را تأیید کند.
در کنار این بررسی‌ها، آگاهی از هزینه سونوگرافی واژینال تهران نیز برای مادران باردار اهمیت دارد تا بتوانند برنامه‌ریزی دقیقی برای انجام سونوهای پی‌درپی و کنترل سلامت بارداری خود داشته باشند.

اولین سونوگرافی بعد از سقط

اولین سونوگرافی بعد از سقط جنین معمولاً حدود 1 تا 2 هفته پس از سقط انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که رحم به‌طور کامل تخلیه شده است. این سونوگرافی به پزشک کمک می‌کند تا مطمئن شود که تمامی بافت‌های جنینی به طور کامل از رحم خارج شده‌اند و هیچ بقایایی باقی نمانده است.

بهترین زمان سونوگرافی بعد از سقط

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی پس از سقط معمولاً 7 تا 14 روز بعد از سقط است. انجام سونوگرافی در این زمان به جلوگیری از عفونت یا مشکلات دیگر مرتبط با تخلیه ناقص رحم کمک می‌کند و از سلامت کامل بیمار پس از سقط اطمینان حاصل می‌شود.

تفسیر سونوگرافی سقط جنین

تفسیر سونوگرافی پس از سقط جنین شامل بررسی وضعیت رحم برای اطمینان از تخلیه کامل بافت‌های جنینی است. در این سونوگرافی، پزشک به دنبال بقایای جنینی یا بافت‌های باقی‌مانده در رحم می‌گردد و در صورت مشاهده تخلیه ناقص، ممکن است نیاز به مداخلات درمانی مانند دارو یا جراحی باشد. همچنین، وجود هرگونه ناهنجاری یا ضخامت غیرطبیعی دیواره رحم نیز ارزیابی می‌شود تا از سلامت رحم اطمینان حاصل شود.

سوالات متداول

بعد از سقط چه سونوگرافی باید انجام شود؟

• معمولاً سونوگرافی لگنی یا واژینال برای بررسی کامل تخلیه رحم و اطمینان از نبود باقی‌مانده بافت‌های جنینی انجام می‌شود.

آیا سونوگرافی واژینال برای تشخیص سقط جنین ایمن است؟

• بله، سونوگرافی واژینال روشی ایمن و دقیق برای تشخیص سقط جنین در مراحل اولیه بارداری است.

چه علائمی ممکن است منجر به انجام سونوگرافی برای بررسی سقط شود؟

• خونریزی، درد شکمی، یا نبود علائم بارداری می‌تواند منجر به انجام سونوگرافی برای بررسی سقط شود.

آیا سونوگرافی همیشه سقط جنین را به‌طور قطعی تشخیص می‌دهد؟

• در برخی موارد ممکن است تشخیص قطعی نباشد و نیاز به تکرار سونوگرافی بعد از چند روز وجود داشته باشد.

نتیجه گیری

تشخیص سقط جنین با سونوگرافی ابزار حیاتی در مدیریت و درمان بارداری‌های از دست رفته است. این روش تصویربرداری به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت رحم را به دقت بررسی کرده و اطمینان حاصل کنند که تمام بافت‌های جنینی به‌طور کامل تخلیه شده‌اند. سونوگرافی به ویژه در مراحل اولیه پس از سقط اهمیت دارد، زیرا می‌تواند نشانه‌هایی از تخلیه ناقص یا عوارض احتمالی را شناسایی کند و راهنمایی‌های لازم برای اقدامات درمانی بیشتر را ارائه دهد. انجام سونوگرافی در زمان مناسب و تفسیر صحیح نتایج آن، نقش کلیدی در بهبود سلامت و بازگشت به وضعیت نرمال پس از سقط دارد.