پر بودن مثانه پیش از سونوگرافی چه دلیلی دارد؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافی یک نوع روش تشخیصی تصویربرداری است که در آن دستگاه سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی، تصویری از اندام‌های داخل بدن تولید می‌کند. انواع مختلف سونوگرافی وجود دارد که سونوگرافی مثانه یکی از آنها می‌باشد که یک روش تشخیصی و تصویربرداری می‌باشد. این نوع سونوگرافی که امروزه برای کودکان و بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد بدون درد و خطر بوده و هیچ‌گونه عارضه جانبی ندارد.

سونوگرافی مثانه شامل ارزیابی حجم مثانه، اندازه‌گیری ضخامت دیوار آن و تعیین وجود سنگ‌ها و تومورهای مثانه است. سونوگرافی مثانه معمولاً با مثانه پر انجام می‌شود؛ زیرا مثانه پر، دید کافی جهت بررسی احشاء کلی با جابه‌جا کردن روده‌ها به سمت بالا، فراهم می‌آورد و مثانه پر همانند یک ذره‌بین برای بررسی رحم و تخمدان‌ ها در سونوگرافی عمل نموده و موجب شفافیت تصویر می‌شود. به علاوه مثانه پر، گازهای روده را که مزاحم سونوگرافی هستند به بالا رانده و آنها را از صحنه تصویربرداری دور می‌سازد.

پر شدن مثانه در برخی از سونوگرافی‌ها مانند لگن، بارداری در ۳ ماه نخست و اندازه‌گیری پروستات آقایان واجب می‌باشد. منظور دقیق پر بودن مثانه به مقداری است که بتوان احشای داخلی لگن را مشاهده کرد. در برخی از افراد به دلایل مختلف و مشکلات مثانه، نتوانند حجم زیادی را در داخل مثانه خود نگه دارند؛ اما این افراد باید تحمل خود را بالاتر ببرند تا سونوگرافی به درستی انجام بگیرد.

دلایل انجام سونوگرافی مثانه

از شایع‌ ترین دلایل انجام این سونوگرافی می‌ توان به تکرر ادرار یا پر ادراری، سوزش ادرار،درد در قسمت پهلو، عفونت ادراری و … اشاره نمود.

مزایا و محاسن سونوگرافی

• سونوگرافی بسیار ایمن و بی‌خطر بوده است؛ به این علت که از اشعه ایکس یا تابش مستقیم استفاده نمی‌شود.
• اکثر مراکز و درمانگاه‌ها و مراکز درمان، دارای این تجهیزات و خدمات هستند و به صورت گسترده در دسترس می‌ باشد.
• با توجه به نوع خدمات، تقریباً خدمت ارزان قیمت محسوب می‌ گردد.
• تصاویر بسیار روشنی و واضحی از بافت‌های نرم ارائه می‌ دهند.
• با توجه به حساس بودن شرایط مادران باردار این روش بی‌ خطرترین و ارجح‌ ترین انتخاب می‌ باشد.
• روشی غیرتهاجمی و بدون درد و استرس می‌باشد.

اقدامات لازم جهت پر شدن مثانه جهت سونوگرافی

• به مدت ۱ تا ۲ ساعت پیش از سونوگرافی شما باید خوردن مایعات را آغاز کنید. پر شدن مثانه در افراد مختلف، متفاوت می‌باشد و شاید بعضی از افراد نیاز به آب بیشتری داشته باشند.
• معمولاً با خوردن چهار تا شش لیوان مایعات قبل از سونوگرافی مثانه پر می‌شود.
• علاوه بر آب می‌توان از مایعات و آبمیوه استفاده کرد؛ اما بدانید که نباید از شیر استفاده کنید.
• نوشابه‌های گازدار مصرف نکنید؛ زیرا با ایجاد گاز نمی‌توانند تصاویر مناسبی را در سونوگرافی ایجاد کنند.
• پر بودن مثانه به اندازه بیش از حد، باعث فشرده شدن احشا می‌شود و شاید منجر به اشتباه شدن تشخیص متخصص سونوگرافی شود.

نحوه انجام سونوگرافی مثانه

در بیشتر سونوگرافی‌ها از بیمار خواسته می‌شود که در صورتی که روی تخت دراز بکشد. گاهی هم از بیمار خواسته می‌شود که برای بالا رفتن کیفیت تصاویر به پهلو دراز بکشد.

بعد از قرار گرفتن بیمار روی تخت، پزشک متخصص رادیولوژی یک ژل بر پایه آب گرم را روی منطقه مورد نظر بدن قرار می‌دهد. این ژل کمک می‌کند تا مبدل تماس خوبی با بدن برقرار کرده و هوای بین مبدل و پوست که توان مسدود کردن امواج صوتی را دارد از بین برود. این مبدل روی پوست حرکت داده می‌شود تا در نهایت تصویر دقیق و درستی از منطقه مورد نظر به دست بیاید. تصاویر سونوگرافی بلا فاصله در صفحه نمایش ویدئویی که مشابه مانیتور کامپیوتر است، قابل نمایش خواهد بود. کامپیوتر بر اساس دامنه و فرکانس و زمانی که صرف بازگشت سیگنال‌های سونوگرافی به مبدل می‌شود، اقدام به تولید تصویر می‌ کند.

عوارض جانبی سونوگرافی

سونوگرافی را می‌توان عکس‌ برداری بدون درد با استفاده از امواج فراصوت تعریف کرد که ممکن است این امواج، آسیب زننده به نظر برسند. در واقع سونوگرافی به طور کامل روی پوست انجام می‌شود و به اعضای داخلی بدن نمی‌رسد.