تشخیص بیماریهای آقایان با سونوگرافی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

ممکن است مردان دارای علائم مختلفی باشند و به تجویز متخصصین باید سونوگرافی لگن را انجام دهند. در این سونوگرافی، مثانه، پروستات و ضمائم آن و عروق داخل لگن بررسی می‌شود، همچنین معاینه جهت وجود توده و یا ضایعه فضاگیر داخل لگن انجام می‌گیرد. مهم‌ترین جز داخل لگنی در آقایان پروستات است و پروستات غده‌ای به اندازه یک گردوی کوچک در زیر مثانه و جلوی مقعد است. شایع‌ترین مشکل پروستات بزرگ شدن آن است. این مسئله با افزایش سن طبیعی است؛ اما گاهی مشکلاتی را ایجاد می‌ کند.

در سونوگرافی لگن که با مثانه پر انجام می‌شود، حجم پروستات قابل اندازه‌گیری همچنین روش دقیق‌تر بررسی پروستات انجام سونوگرافی از راه مقعد است. سونوگرافی مردان می‌تواند یکی از دو راه شکم (معده بیرونی) یا رکتال (منطقه بین پایین روده بزرگ و حنجره) صورت گیرد که روشی است که پزشک پیشنهاد می‌کند. سونوگرافی در مردان اغلب برای بررسی مشکلات ادراری ناشی از اختلالات مثانه و پروستات انجام می‌گیرد. سونوگرافی از لگن در هر سنی انجام می‌گیرد و یک روش تصویربرداری تشخیصی بدون درد و بی‌خطر است. به طور کلی از سونوگرافی لگن برای بررسی و ارزیابی اندام‌های داخل لگن بیمار مانند مثانه، روده، پروستات، کلیه استفاده می‌شود.

پزشک با استفاده از سونوگرافی لگن می‌تواند تفاوت توده جامد (توپر) را از کیست پر از مایع و یا سایر توده‌ها تشخیص دهد؛ اما نمی‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن‌ها را مشخص کند. افتراق توده‌های خوش‌خیم از بدخیم تنها با بیوپسی قابل تشخیص است. یبوپسی را می‌توان تحت هدایت سونوگرافی انجام داد. سونوگرافی لگن در مردان بیشتر به منظور بررسی مشکلات ادراری ناشی از اختلالات مثانه و پروستات انجام می‌گیرد.

دلایل انجام سونوگرافی در مردان

سونوگرافی لگن در مردان به منظور تشخیص بیماری‌هایی که در ادامه شرح می‌دهیم قابل انجام است:

• مشکلات ادراری ناشی از بی‌کیفیت کار کردن مثانه
• اختلالات پروستات
• کنترل مثانه و تغییر شکل آن
• کیفیت مثانه و تغییر شکل آن
• عملکرد کلیه و تشخیص سنگ کلیه و سایز آن

نحوه انجام سونوگرافی در مردان

در آقایان دو نوع سونوگرافی برای ناحیه لگن و شکم انجام می‌شود. سونوگرافی شکمی و سونوگرافی رکتال. در نوع رکتال برای بررسی اندام‌های تناسلی مردانه وسیله کوچکی به نام مبدل را وارد مقعد می‌کنند. همچنین برای بررسی مشکلات ادراری، بررسی اندازه مثانه و بررسی رشد ضایعات در لگن از سونوگرافی شکمی استفاده می‌شود.در اکثر اوقات سونوگرافی لگن با مثانه‌ی پر انجام می‌گیرد و نیازی به داروهای ادرار آور نیست که این کار را انجام دهید و از بیمار تقاضا می‌شود که مقدار زیادی مایعات، چای، آب و دیگر نوشیدنی‌ها کافی است. پر بودن مثانه به شما کمک می‌کند که گازهای روده به سمت بالا به حرکت دربیایند و هم‌چنین مایعات موجود در شکم شما موجب شفافیت تصویر شود.

سونوگرافی شکمی

اگر شما سونوگرافی شکمی انجام دهید، پزشک توصیه می‌کند که قبل از انجام آزمایش ۴ تا ۶ لیوان مایعات بنوشید تا مثانه کاملاً پر شود. مثانه پر، ارگان‌هایی که پر از هوا هستند را مثل روده به جلو هل می‌دهد و این باعث می‌شود که تصویر سونوگرافی واضح‌تر شود. اگر سونوگرافی در وضعیت اضطراری انجام شود، ممکن است نیاز باشد از طریق یک لوله باریک قابل انعطاف مثانه پر شود.

سونوگرافی رکتال

برای انجام سونوگرافی شکمی شما باید به سمت چپ دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. معاینه انگشتی رکتال قبل از انجام سونوگرافی انجام خواهد شد. سپس دستگاه مبدل که آغشته به ژل لوبریکانت است را داخل رکتوم می‌کنند و به آرامی برای گرفتن عکس‌های متفاوت آن را حرکت می‌دهند. ممکن است کمی آب داخل رکتوم بکنند تا تصاویر واضح‌تر دیده شود.

عوارض جانبی سونوگرافی در مردان

سونوگرافی در مردان عوارضی ندارد. برخلاف روش‌های تصویربرداری که بدن تحت تابش اشعه ایکس قرار می‌گیرد، با انجام این سونوگرافی در معرض تشعشعات قرار نمی‌گیرید. در صورت استفاده از بیوپسی پروستات با استفاده از سونوگرافی ترانس رکتال، شامل عوارض زیر می‌گردد:

• وجود حساسیت و درد
• ادرار همراه با درد
• عفونت
• تکرار ادرار، ضعیف و کند بودن ادرار
• خونریزی از رکتوم که چند روز طول می‌کشد.
• وجود خون در ادرار و منی
• این عوارض بعد از بیوپسی طبیعی می‌باشند.