زمان دیده شدن جنین در سونوگرافی واژینال

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

اولین و بهترین روش برای اطمینان از بارداری انجام آزمایش خون است. در این روش پس از گرفتن نمونه خون با انجام آزمایش های لازم بر روی آن بارداری و یا عدم آن مشخص می شود. پس از مثبت شدن آزمایش بارداری، اولین و مهم ترین سؤالی که ذهن بانوان را درگیر می کند زمان دیده شدن جنین در سونوگرافی است. سونوگرافی به عنوان روشی برای تعیین سلامت، رشد و تخمین تاریخ تولد جنین، می تواند به شما در تشخیص بارداری، اطمینان کامل بدهد؛ اما نباید انتظار داشته باشید اولین سونوگرافی بارداری در همان هفته اول انجام شود، چراکه امکان تشخیص بارداری در هفته اول تقریباً صفر است.

سونوگرافی از طریق واژن در هفته های 4-5 و سونوگرافی از طریق شکم در هفته های 6-5 بارداری به صورت قابل اعتمادی قادر به تشخیص بارداری است. البته سونوگرافی در روزهای ابتدایی بارداری ممکن است فقط ضخامت بالای دیواره رحم را گزارش کند که در این شرایط بهتر است در چند هفته آینده تکرار شود. اگر مادر در شرایط عادی باشد و مشکل و درد خاصی نداشته باشد بهترین زمان برای انجام اولین سونوگرافی در بارداری، هفته هشتم است. تشخیص ساک حاملگی که اولین علامت حاملگی در سونوگرافی است ۳۵-۳۲ روز پس از LMP (اولین روز آخرین پریودی) در سونوگرافی ترانس ابدومینال امکان پذیر است. در سونوگرافی ترانس ابدومینال رؤیت ساک حاملگی از اواسط هفته چهارم بارداری، تشخیص کیسه زرده حدود هفته پنجم، مشاهده و اندازه گیری جنین از اواسط هفته پنجم و ضربان قلب جنین از 6 هفته پس از اولین روز آخرین قاعدگی امکان پذیر است.

کاربردهای سونوگرافی

از جمله کاربردهای سونوگرافی در تشخیص فرآیند بارداری عبارتند از:

• تعیین حاملگی و محل آن
• سن جنین
• چندقلویی
• جنسیت جنین
• سلامت اندام ها
• میزان مایع آمنیوتیک
• محل جفت

همچنین تعیین سن حاملگی با سنجش شاخص هایی نظیر طول فمور و قطر بین آهیانه ای، دور شکم و طول اسکاپولا و نیز مشاهده و بررسی حرکات جنین یا اعضای درونی آن از دیگر کاربردهای سونوگرافی به عنوان راهنمای زنان باردار است.

انواع سونوگرافی بارداری

به طور کلی دو سونوگرافی مهم غربالگری در بارداری وجود دارد:

• غربالگری سندروم داون
• سونوگرافی بررسی سلامت جنین

سونوگرافی معمولی در دو زمان در طول بارداری انجام می شود:

1. اوایل بارداری جهت رؤیت قلب و تخمین سن جنین
2. در طی بارداری برای بررسی کلی جنین

اولین سونوگرافی جنین معمولاً در سه ماهه اول بارداری انجام می شود تا بارداری را تأیید نموده و تعیین کند که چه مدت از بارداری می گذرد. در صورتی که بارداری بدون عارضه باقی بماند، سونوگرافی بعدی معمولاً در سه ماهه دوم و هنگامی که جزئیات آناتومیک قابل مشاهده است شود، انجام می شود.

انواع روش های انجام سونوگرافی در بارداری

دو نوع اصلی سونوگرافی از جنین وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:

سونوگرافی ترانس واژینال

در این نوع سونوگرافی جنینی مبدل درون واژن قرار می گیرد تا امواج صوتی را ارسال نموده و بازتاب ها را جمع آوری کند. سونوگرافی های واژن اغلب در اوایل بارداری استفاده می شوند. همچنین در صورتی که سونوگرافی شکمی اطلاعات کافی را ارائه ندهد، ممکن است از این نوع سونوگرافی نیز استفاده شود.

سونو گرافی ترانس شکمی

این نوع تصویر برداری با حرکت دادن مبدل بر روی شکم انجام می شود. در طول سونوگرافی ترانس شکمی از جنین شما بر روی یک تخت قرار گرفته و باید شکم خود را در معرض دید قرار دهید، تکنسین یا سونوگرافیست ژل مخصوص را بر روی شکم شما اعمال می کند که باعث افزایش هدایت امواج صوتی و از بین بردن هوا بین پوست و مبدل می شود. سپس مبدل را بر روی شکم حرکت می دهد و امواج صوتی که از استخوان ها و سایر بافت ها منعکس می شود در مانیتور به تصاویر تبدیل می شوند.

به طورکلی سونوگرافی از جنین در مورد رشد طبیعی کودک اطلاعات لازم را به پزشک ارائه می دهد. پس از انجام سونوگرافی می توانید ژل روی پوست خود را پاک کرده و مثانه خود را تخلیه کنید. با توجه به اینکه این اسکن یک روش غیر تهاجمی می باشد نیاز به اقدامات احتیاطی خاصی پس از آن وجود ندارد.

نحوه آماده شدن برای سونوگرافی از جنین

بسته به نوع سونوگرافی ممکن است از مادر خواسته شود مقداری زیادی مایعات نوشیده و یا از ادرار کردن قبل از انجام این تست خودداری کند. در صورتی که پزشک برای شما سونوگرافی ترانس شکمی را تجویز نموده است بهتر است لباس گشادی بپوشید تا بتوانید شکم خود را به راحتی در معرض دید سونوگرافیست برای قرار دادن مبدل قرار دهید.

عوارض جانبی سونوگرافی در بارداری

اگر سونوگرافی برای مادر و کودک توسط پزشک انجام شود، امن است. از آنجا که اولتراسوند از امواج صوتی استفاده می کند، از اشعه ایکس امن تر است. متخصصان بیش از ۳۰ سال است که از سونوگرافی هیچ خطری تا به امروز کشف نکرده اند.