آشنایی با ساختار سینه زنان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

آشنایی با ساختار سینه زنان یکی از ارکان مهم برای حفظ سلامت و تشخیص به موقع مشکلات پستان است. سینه‌ها از بافت‌های پیچیده‌ای تشکیل شده‌اند که شامل غدد شیری، مجاری شیر، بافت چربی و دیگر بافت‌های همبند هستند. درک دقیق این ساختار به زنان کمک می‌کند تا تغییرات طبیعی و غیرطبیعی را بهتر شناسایی کنند و در صورت لزوم، اقدامات پیشگیرانه یا درمانی را در زمان مناسب انجام دهند. این مقاله به بررسی اجزای مختلف ساختار سینه زنان و اهمیت آشنایی با آن برای حفظ سلامت پستان‌ها خواهد پرداخت.

ساختار و اجزای اصلی سینه زنان

سینه زنان از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام نقش مهمی در عملکرد پستان دارند. این اجزا عبارتند از:

• غدد شیری: هر پستان از 15 تا 20 لوب تشکیل شده که به صورت خوشه‌ای کنار هم قرار دارند. هر لوب از بخش‌های کوچکتری به نام لوبول تشکیل شده که واحد اصلی تولید شیر هستند. مجاری شیر این لوب‌ها را به مرکز نوک پستان متصل می‌کنند.
• مجاری: لوله‌های انتقال‌دهنده شیر از غدد شیری به نوک سینه هستند. مجاری به همراه غدد شیری، مجرای لوبولار را تشکیل می‌دهند. بیشتر سرطان‌های سینه از مجاری انتهایی شروع می‌شوند که تحت عنوان سرطان داکتال شناخته می‌شود.
• عضلات سینه: عضلات سینه که بخشی از قفسه سینه هستند، در زیر سینه‌ها قرار دارند و از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند. عضلات اصلی شامل پکتورالیس ماژور، پکتورالیس مینور، ساب‌کلاوین و سراتوس انتریور هستند.
• بافت چربی: بافت چربی و بافت فیبری بافت پیوندی را تشکیل می‌دهند که تمامی ساختارهای سینه را پوشش می‌دهد. این بافت‌ها فضای بین بافت غده‌ای و بافت فیبری را پر کرده و اندازه سینه را تعیین می‌کنند.
• فاشیا: بافت پستان توسط لایه نازکی از بافت همبند به نام فاشیا احاطه می‌شود. پوست پوشاننده پستان نیز مشابه پوست سایر بخش‌های بدن است و غدد عرق و فولیکول‌های مو دارد. پزشک هنگام معاینه سینه علاوه بر بافت پستان، پوست آن را نیز بررسی می‌کند.

• عروق خونی: خون‌رسانی به پستان عمدتاً از طریق شریان پستانی داخلی صورت می‌گیرد که در زیر بافت اصلی پستان جریان دارد.
• غدد لنفاوی: شبکه‌ای از عروق لنفاوی در سراسر سینه گسترش یافته است که بیشتر به زیر بغل و مقداری به بالای ترقوه و اطراف جناغ می‌رسند. این شبکه در تشخیص و درمان سرطان‌های پستان نقش حیاتی دارد.
• لیگامنت‌ها (رباط‌ها): رباط‌های کوپر رشته‌هایی از بافت فیبری هستند که ساختار پستان را شکل می‌دهند.
• نیپل (نوک سینه): در مرکز سینه قرار دارد و توسط هاله‌ای تیره‌تر احاطه می‌شود. این بخش در دوران شیردهی ترشح ماده‌ای چرب از غدد مونتگومری دارد که باعث نرمی نوک پستان می‌شود.
• آرئول (هاله پستان): این منطقه مدور یا بیضی‌شکل و تیره‌تر، نوک پستان را احاطه کرده و به نوزاد کمک می‌کند تا راحت‌تر آن را مشاهده کرده و شیر خوردن را شروع کند.
• غدد مونتگومری: این غدد برجسته در خارج از نیپل قرار دارند و ترشحاتی برای مرطوب نگه داشتن نوک پستان و آرئول تولید می‌کنند که در زمان شیر‌دهی محافظت‌کننده هستند.

این اجزا با همکاری یکدیگر عملکرد طبیعی پستان را تضمین کرده و در دوران شیردهی و سلامت عمومی آن نقش مهمی ایفا می‌کنند.

مشخصات سینه سالم

یک سینه سالم ویژگی‌هایی دارد که نشان‌دهنده سلامت عمومی آن است. برخی از مشخصات سینه سالم عبارتند از:

• بدون توده‌های غیرمعمول: سینه‌های سالم نباید توده یا برآمدگی غیر طبیعی داشته باشند.
• سطح پوست صاف و بدون تغییرات: پوست سینه باید صاف و یکنواخت باشد و هیچ نشانه‌ای از قرمزی، التهاب یا فرورفتگی نداشته باشد.
• نوک سینه طبیعی: نوک سینه‌ها باید بدون تغییرات غیرطبیعی و بدون ترشحات غیر معمول باشند.
• عدم وجود درد شدید: درد خفیف در سینه‌ها می‌تواند طبیعی باشد، اما درد شدید و مداوم ممکن است نشان‌دهنده مشکلی باشد که نیاز به بررسی دارد.

اندازه طبیعی سینه زنان

اندازه طبیعی سینه زنان به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله ژنتیک، سن، وزن، و تغییرات هورمونی. به طور کلی، هیچ اندازه مشخصی برای سینه زنان وجود ندارد و اندازه و فرم سینه در هر فرد متفاوت است. سینه‌ها می‌توانند کوچک، متوسط یا بزرگ باشند و هیچ‌کدام از این‌ها به تنهایی نشان‌دهنده مشکلات سلامتی نیستند. تغییرات طبیعی اندازه سینه در طول عمر زن، به ویژه در دوران بلوغ، بارداری، شیردهی و یائسگی، رخ می‌دهد. مهمترین عامل در ارزیابی سلامت سینه، وجود تغییرات غیر طبیعی یا دردناک در بافت سینه است که در این صورت مشاوره پزشکی توصیه می‌شود.

انواع فرم سینه زنان

فرم سینه‌ها در زنان می‌تواند متفاوت باشد و در واقع، انواع مختلفی از شکل سینه‌ها وجود دارد که همه آن‌ها طبیعی هستند. برخی از انواع فرم‌های سینه عبارتند از:

• سینه‌های گرد: که در آن‌ها بافت پستان به طور یکنواخت پخش شده و نوک سینه در وسط قرار دارد.
• سینه‌های متمایل به پایین: در این فرم، بافت پستان در قسمت پایین سینه بیشتر است و نوک سینه به سمت پایین متمایل است.
• سینه‌های مخروطی: این نوع سینه‌ها معمولاً برجستگی بیشتری در بالا دارند و به تدریج به پایین می‌آیند.
• سینه‌های افتاده: این حالت معمولاً به دلیل پیری یا تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود و بافت پستان دچار افتادگی می‌شود.

همه این اشکال طبیعی هستند و بسته به سن، وزن، وضعیت هورمونی و سبک زندگی فرد می‌توانند تغییر کنند.

مراحل رشد سینه دختر

رشد سینه‌ها در دختران یک فرآیند تدریجی است که معمولاً از دوران بلوغ آغاز می‌شود. مراحل اصلی رشد سینه‌ها به شرح زیر است:

1. مرحله اولیه: در ابتدا، دختران علائم اولیه بلوغ را تجربه می‌کنند که شامل بزرگ شدن غدد شیری و احساس سفتی در ناحیه سینه است. این مرحله معمولاً در حدود 8 تا 13 سالگی آغاز می‌شود.
2. مرحله رشد کامل: در این مرحله، سینه‌ها شروع به شکل‌گیری می‌کنند و بافت غددی و چربی در آن‌ها افزایش می‌یابد. این فرآیند ممکن است تا 18 سالگی یا بیشتر ادامه یابد.
3. تکامل نهایی: پس از پایان رشد سینه‌ها، اندازه و شکل آن‌ها معمولاً ثابت می‌شود. با این حال، تغییرات هورمونی در دوران بارداری و شیردهی می‌توانند باعث تغییراتی در سینه‌ها شوند.

علت بزرگ شدن سینه زنان بعد از ازدواج

بزرگ شدن سینه‌ها بعد از ازدواج می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از دلایل اصلی تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری و بعد از آن اتفاق می‌افتد. افزایش سطح هورمون‌ها مانند استروژن و پروژسترون در دوران بارداری باعث رشد غدد پستانی و افزایش حجم سینه‌ها می‌شود. تغییرات هورمونی ممکن است بعد از بارداری و شیردهی نیز ادامه یابد و سینه‌ها را بزرگتر کند. علاوه بر این، تغییرات وزن بدن بعد از ازدواج، تغذیه و سبک زندگی نیز می‌تواند بر اندازه سینه‌ها تأثیر بگذارد. در برخی موارد، تغییرات در سطح هورمون‌ها ممکن است بدون هیچ‌گونه بارداری و تنها به دلیل تغییرات هورمونی دیگر رخ دهد.

علت سیخ شدن نوک سینه زنان

سیخ شدن نوک سینه‌ها در زنان معمولاً به علت تحریکات فیزیکی، تغییرات هورمونی یا شرایط محیطی رخ می‌دهد. این تحریکات می‌توانند شامل سرمای هوا، تماس جسمی، یا هیجان‌های احساسی و جنسی باشند. تغییرات هورمونی نیز مانند دوره‌های قاعدگی، بارداری یا شیردهی می‌توانند بر حساسیت و سیخ شدن نوک سینه تأثیر بگذارند. در دوران بارداری، افزایش سطح هورمون‌ها مانند استروژن و پروژسترون، باعث تحریک غدد پستانی و تغییر در ساختار نوک سینه می‌شود. در برخی موارد، سیخ شدن نوک سینه ممکن است به دلیل بیماری‌های خاص مانند عفونت‌های پوستی یا التهاب پستان نیز باشد که در این صورت نیاز به مشاوره پزشکی است.