راه درمان درد مفاصل چیست؟

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

مفاصل اتصالات بین استخوان ها را تشکیل می دهند. مفاصل نقش حمایت کننده دارند و به شما کمک می کنند تا بتوانید حرکت کنید. هر گونه آسیب به مفاصل ناشی از بیماری یا تروما می تواند در حرکت شما اختلال ایجاد کند و باعث درد زیادی شود.

علت درد مفاصل

درد مفاصل بسیار شایع است، به خصوص با افزایش سن. در یک نظرسنجی ملی، حدود یک سوم بزرگسالان گزارش دادند که در 30 روز گذشته دچار درد مفاصل شده اند. زانو درد شایع ترین شکایت و پس از آن درد شانه و لگن بیشترین آمار درگیری مفاصل را به خود اختصاص می دهند. اما درد مفاصل می تواند هر قسمتی از بدن شما را درگیر کند، از مچ پا گرفته تا شانه ها و دست ها.

ریسک فاکتورهای ایجاد کننده درد مفاصل :

• استئوآرتریت، یک بیماری فرسایشی است که شایع ترین نوع آرتریت می باشد.
• آرتریت روماتوئید یک اختلال خود ایمنی است که زمانی اتفاق می افتد که بدن به بافت های خود حمله می کند.
• بورسیت زمانی ایجاد می شود که کیسه های مایعی که به محافظت از مفاصل کمک می کند ملتهب می گردند.
• نقرس نوعی آرتریت است که اغلب مفصل شست پا را تحت تاثیر قرار می دهد.
• کشیدگی، رگ به رگ شدن و آسیب های دیگر.

اغلب، درد می تواند همراه با تورم و التهاب، سفتی و از دست دادن دامنه حرکتی باشد.

درمان درد مفاصل

درد مفاصل می تواند از تحریکات خفیف تا دردهای ناتوان کننده متغیر باشد. این درد ممکن است پس از چند هفته از بین برود (حاد)، یا چند هفته تا چند ماه طول بکشد (مزمن). حتی درد و تورم کوتاه مدت در مفاصل می تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. علت درد مفاصل هرچه باشد، معمولاً می توانید آن را با دارو، فیزیوتراپی یا درمان های جایگزین کنترل کنید.

متخصص درد در برخورد با درد مفاصل ابتدا سعی می کند شرایطی را که باعث درد می شود، تشخیص داده و درمان کند. هدف، کاهش درد و التهاب و حفظ عملکرد مفصل است. گزینه های درمانی عبارتند از:

1. داروهای خوراکی

برای دردهای متوسط تا شدید مفاصل همراه با تورم، یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، سلکوکسیب، ایبوپروفن یا ناپروکسن می تواند تسکین دهنده باشد. NSAID ها می توانند عوارض جانبی داشته باشند و به طور بالقوه خطر خونریزی گوارشی را افزایش دهند. اگر درد خفیف و بدون تورم دارید، استامینوفن می تواند موثر باشد. در مصرف این دارو، به خصوص اگر الکل مصرف می کنید، مراقب باشید، زیرا دوزهای بالا ممکن است باعث آسیب کبدی شود. به دلیل خطرات، باید هر یک از این داروهای مسکن را با احتیاط مصرف کنید. اگر درد شما آنقدر شدید است که NSAID ها به اندازه کافی موثر نیستند، پزشک ممکن است یک داروی مخدر قوی تری تجویز کند. از آنجایی که داروهای اپیوئیدی می توانند باعث خواب آلودگی شوند، باید آنها را فقط تحت نظر پزشک مصرف کنید. این دسته از داروها همچنین می توانند باعث یبوست شوند که می توانید با مصرف ملین ها این یبوست را برطرف کنید.

سایر داروهایی که ممکن است به تسکین درد کمک کنند عبارتند از:

• شل کننده های عضلانی برای درمان اسپاسم عضلانی (ممکن است همراه با NSAID ها برای افزایش اثر استفاده شوند)
• برخی از داروهای ضد افسردگی و ضد صرع (که هر دو با سیگنال های درد تداخل دارند)

2. پمادهای موضعی برای درمان درد مفاصل

کپسایسین - ماده ای که در فلفل چیلی یافت می شود - ممکن است درد مفاصل را از آرتریت و سایر بیماری ها تسکین دهد. کپسایسین ماده P را که به انتقال سیگنال های درد کمک می کند، مسدود می کند و باعث آزاد شدن مواد شیمیایی به نام اندورفین در بدن می شود که درد را مسدود می کند. عوارض جانبی کرم کپسایسین شامل سوزش یا سوزش در ناحیه ای است که از آن استفاده می شود. یکی دیگر از گزینه های موضعی، کرم آرتریت حاوی مواد تشکیل دهنده متیل سالیسیلات است.

3. تزریقات

برای افرادی که داروهای خوراکی یا موضعی درد مفاصل آنها را تسکین نمیدهد، پزشک ممکن است تزریق را امتحان کند.

تزریق استروئید : استروئیدها معمولاً در ترکیب با یک بی حس کننده موضعی، مستقیماً هر 3 تا 4 ماه یکبار به مفصل تزریق می شوند. تزریق استروئید بیشتر در بیماران مبتلا به آرتریت یا تاندونیت انجام می شود. اگر تزریق استروئید موجب از بین رفتن درد شود، ممکن است موجب استفاده بیش از حد از مفصل شود و از این طریق حتی آسیب بیشتری به مفصل وارد کند. تزریق استروئید اغلب روش موثری برای کاهش یا درمان درد مفصل محسوب می شود ولی باید در نظر داشته باشید که این روش موقتی خواهد بود و با گذشت زمان اثر خود را از دست می دهد.

پلاسما درمانی یا پی آر پی : پلاسمای غنی از پلاکت ( PRP ) از خون خود شما تهیه می شود و سپس به مفصلی که دردناک است؛ تزریق می گردد. مفصل حاوی تعداد زیادی پلاکت و پروتئین است که دارای اثرات ضد التهابی و تعدیل کننده سیستم ایمنی می باشد.

پرولوتراپی : این روش درمانی شامل تزریق یک ماده تحریک کننده (اغلب محلول قند) به مفاصل، رباط ها و تاندون ها می باشد. تئوریپرولوتراپی این است که تزریقات باعث تحریک و در نتیجه بهبود موضعی بافت های آسیب دیده می شود. یک برنامه درمانی پرولوتراپی ممکن است شامل 15 تا 20 تزریق باشد که هر ماه به مدت 3 تا 4 ماه انجام شود.

سایر گزینه های تزریق عبارتند از:

• خارج کردن مایع از مفصل (و اغلب در ارتباط با تزریق استروئید انجام می شود)
• تزریق هیالورونیک، نسخه مصنوعی مایع مفصلی طبیعی.

4. ورزشها

برخی از ورزشها می توانند برای تقویت عضلات اطراف مفصل، تثبیت مفصل و بهبود دامنه حرکتی خود کار موثر باشند. همچنین پزشک ممکن است از تکنیک هایی مانند اولتراسوند، گرما یا سرما درمانی، تحریک الکتریکی عصبی و دستکاری استفاده نمایند.

اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می تواند مقداری از فشار روی مفاصل دردناک شما را کاهش دهد. ورزش یکی از راه های موثر برای کاهش وزن است (همراه با رژیم)، اما مراقب باشید که ورزش های سبک را انجام دهید که باعث تحریک بیشتر مفاصل نمی شوند. شنا و دوچرخه سواری از جمله بهترین تمرینات هستند زیرا هر دو به شما امکان می دهند مفاصل خود را بدون ایجاد آسیب تقویت کنید. ضمن اینکه، شنا به دلیل وجود آب، مقداری از فشار روی مفاصل را کاهش می دهد.

5. درمان خانگی درد مفاصل

می توانید درد کوتاه مدت مفاصل را با چند تکنیک ساده در خانه تسکین دهید. یک روش با مخفف PRICE شناخته می شود:

• مفصل را با بریس یا آتل محافظت کنید.
• به مفصل استراحت دهید، از هر گونه فعالیتی که باعث درد شما می شود اجتناب کنید.
• کمپرس یخ برای حدود 15 دقیقه، چند بار در روز.
• مفصل را با استفاده از روکش الاستیک فشرده کنید.
• مفصل را بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید.

قرار دادن یخ روی مفاصل دردناک می تواند درد و التهاب را تسکین دهد. برای اسپاسم عضلانی اطراف مفاصل، سعی کنید از یک پد حرارتی استفاده کنید. پزشک ممکن است توصیه کند که برای به حداقل رساندن حرکت یا کاهش درد، مفصل را ببندید، اما از ثابت نگه داشتن مفصل برای مدت طولانی خودداری کنید زیرا در نهایت ممکن است مفاصل سفت شوند و عملکرد خود را از دست بدهد.

6. درمان های جایگزین

برخی تحقیقات نشان می دهد که مکمل های گلوکزامین و کندرویتین می توانند به درد مفاصل و بهبود عملکرد آن کمک کنند. هر دوی این مواد اجزای غضروف طبیعی هستند که به حفظ استخوان ها و محافظت از مفاصل کمک می کند. مکمل های گلوکزامین و کندرویتین به شکل کپسول، قرص، پودر یا مایع در دسترس هستند. اگرچه این مکمل ها برای همه افراد تاثیرگذار نیستند، اما امتحان کردن آنها بی خطر است زیرا عوارض جانبی قابل توجهی ندارند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

مهم نیست که چه درمانی را دنبال می کنید، اگر درد شدید شد، مفصل شما به طور ناگهانی ملتهب یا بدشکل شد، یا دیگر اصلاً نمی توانید از مفصل استفاده کنید، فوراً از پزشک کمک بگیرید.