طول عمر اسپرم چقدر است؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

در فرایند صحیح و ایمن بارداری، اسپرم ها نقش حیاتی را به عهده دارند. به همین دلیل سلامت اسپرم، طول عمراسپرم و غیره باید مورد توجه قرار گیرد.برای اینکه بارداری ایجاد شود، یکی از عوامل سالم بودن اسپرم ها است. ننوشیدن الکل، نکشیدن سیگار، کاهش استرس و مصرف مکمل اسیدفولیک می تواند به سلامت اسپرم ها کمک کند.

تولید اسپرم فرآیندی پیچیده است و نیازمند عملکرد طبیعی بیضه ها و غدد هیپوتالاموس و هیپوفیز (ارگان هایی در مغز که آغازگر فرآیند تولید اسپرم هستند) است. پس از تولید اسپرم در بیضه ، لوله های ظریفی آن ها را حمل می کنند تا اینکه با منی ترکیب شوند و طی انزال از آلت تناسلی خارج گردند. اگر در هر کدام از فرآیندهای فوق مشکلی رخ دهد، تولید اسپرم ها تحت تأثیر قرار می گیرد.

عمر اسپرم به طور کلی

به طور کلی طول عمر اسپرم وابسته به تعدادی از عوامل است. به عنوان مثال، کیفیت منی، تعداد سلول های اسپرم که در هر انزال وجود دارد، رطوبت و دمای سطحی که اسپرم بر روی آن ریخته می شود، همگی از عوامل تاثیر گذار بر روی طول عمر اسپرم هستند.

زنده ماندن اسپرم در شرایط مختلف

• اسپرم ها می توانند با توجه به محیطی که در آن قرار گرفته اند، از چند دقیقه تا چند روز زنده بمانند.
• اسپرم ها با قرار گرفتن در معرض هوای آزاد، روی سطوح یا پارچه سرد، در عرض چند دقیقه از بین می روند.
• در یک فضای بسته و تمیز و با دمای بدن، اسپرم ها معمولا 4 تا 6 ساعت یا بیشتر دوام می آورند.
• اسپرم را می توان در دمای بسیار پایین منجمد کرد (اما نه در یخچال) و بدین ترتیب تا سال ها زنده می ماند.
• اسپرم می تواند چندین ساعت در واژن زنده بماند.
• بیشتر اسپرم ها طی 24 تا 48 ساعت در گردنه ی رحم می میرند اما برخی از آن ها 4 یا 5 روز زنده می مانند.
• برخی از اسپرم ها تا چند روز در لوله ی فالوپ دوام می آورند.

چه عاملی عمر اسپرم ها را تعیین می کند؟

اسپرم می تواند بسته به محیط از چند دقیقه تا چند روز زنده بماند که عبارتند از:

• اسپرم هایی که بر روی لباس ها، پوشش تخت یا نشیمن گاه توالت قرار می گیرند ظرف چند دقیقه پس از انزال به سرعت خشک شده و از بین می روند.
• مدت زنده ماندن اسپرم ها در یک ظرف استریل و دارای دمای بدن می تواند تا چند ساعت باشد. البته، قدرت بارور کردن اسپرم ها پس از گذشت ۶۰ دقیقه از انزال به طرز چشم گیری کاهش می یابد.
• اسپرم هایی که از واژن به داخل رحم جا به جا می شوند می توانند برای مدت بیشتری زنده بمانند.مطالعات نشان داده اند که بارداری تا ۵ یا ۶ روز پس از رابطه جنسی امکان پذیر است. مدت زنده ماندن اسپرم ها ( برخی اسپرم ها ) در مایع مخاطی لوله های فالوپ یا رحم به این مدت طولانی ممکن بوده اما رایج نیست.
• اغلب اسپرم ها ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از انزال در رحم می میرند. هر چه زمان بیشتری از انزال بگذرد، احتمال بارور شدن تخمک کاهش می یابد.
• اسپرم ها در شرایط عالی آزمایشگاهی و محیط سرشار از مواد مغذی می توانند تا حداکثر ۷ روز زنده بمانند.
• در صورتی که اسپرم ها با دما های بسیار پایین منجمد شوند می توانند تا سال ها دوام داشته باشند.
• اسپرم ها حداکثر تا چند ساعت می توانند در واژن زنده بمانند.
• با اینکه اسپرم ها می توانند تا ۴ الی ۵ روز در دهانه رحم باقی بمانند اما اغلب آن ها ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت می میرند.
• برخی اسپرم ها نیز می توانند تا چندین روز در لوله های فالوپ زنده بمانند.

مدت زمان زنده ماندن اسپرم در داخل بدن چقدر است؟

از جمله شایع ترین مشکلات ناباروری در مردان، تعداد کم و ضعیف بودن اسپرم ها می باشد. طول عمر اسپرم در داخل بدن یک زن، بستگی به شرایط مختلفی دارد. اسپرم ها می توانند در داخل بدن تا ۵ روز زنده بمانند.
هنگامی که مرد دچار انزال می شود، حدود ۱۰۰ میلیون سلول اسپرم را در مایع منی منتشر می کند. با این حال، تعداد کمی از سلول های اسپرم، طول عمرشان به حد است که بتوانند خود را به لوله فالوپ برسانند. تنها بخش کوچکی از سلول های اسپرم که وارد بدن می شوند به مهبل (واژن) و راه لوله های فالوپ می رسند.

طول عمر اسپرم در خارج از بدن

اسپرم نمی تواند در خارج از بدن برای مدتی زیادی دوام بیاورد. به طور کلی اسپرمی که بر روی بدن خشک شود، قدرت باروری ندارد. با این حال گاهی حتی لمس دست آغشته به مایع منی با واژن؛ می تواند موجب بارداری شود. پس ممکن است فردی بدون رابطه جنسی و دخول، باردار شود.
البته نکته ای که باید یاد آور شویم این است که امروزه به دلیل پیشرفت عمل و درمان های مختلف ناباروری، پزشکان قادرند که در شرایط آزمایشگاهی، اسپرم را سال ها زنده نگه دارند.

مدت زنده ماندن اسپرم ها چقدر است؟

اغلب اسپرم ها چند دقیقه پس از انزال منی در واژن یا خارج از مجرای تناسلی زنان می میرند. با این حال، پس از اینکه اسپرم به مجرای تناسلی زنانه، دهانه رحم یا رحم وارد شد می تواند تا ۵ روز زنده بماند. البته، در این شرایط نیز اغلب اسپرم ها پس از ۱ تا ۲ روز می میرند.

مطالعات نشان داده اند که اغلب بارداری ها به دلیل برقراری رابطه جنسی در روز تخمک گذاری یا یک تا دو روز قبل، اتفاق می افتند. جالب توجه است که گاهی اوقات بارداری ها در نتیجه رابطه جنسی در ۵ روز پیش از روز تخم گذاری اتفاق می افتند. اغلب اسپرم های موجود در مجرای تناسلی زنانه ظرف ۱ تا ۲ روز پس از انزال می میرند.

اسپرم ها چه مدت می توانند در مایع مخاطی واژن زنده بمانند؟

بیشترین مدت ماندگاری اسپرم ها در مایع مخاطی ۵ روز است. اسپرم ها با ماندن بر روی لباس ها، پوشش تخت، نشیمن گاه توالت یا قرار گیری در معرض هوا توانایی تحرک کمتری داشته و ظرف کمتر از ۱ ساعت می میرند. اسپرم ها پس از خشک شدن مرده و نمی توانند تخمک را بارور کنند.

مدت زنده ماندن اسپرم در وان آب گرم چقدر است؟

در وان پر از آب گرم ساده، اسپرم ممکن است تا چند دقیقه زنده بماند و می تواند با عبور از آب به سرعت وارد واژن شود. سپس باید از دهانه رحم عبور کرده و وارد رحم شود. اما باردار شدن در این مورد بسیار بعید و غیرممکن است.

آیا اسپرم کش باعث از بین رفتن اسپرم می شود؟

اسپرم کش نوعی روش کنترل بارداری است که می توانید با کاندوم یا بدون آن استفاده کنید. آنها به اشکال مختلف وجود دارند، از جمله:

1. کرم
2. ژل
3. کف
4. شیاف

اسپرم کش اسپرم را از بین نمی برد. بلکه از حرکت اسپرم جلوگیری می کند.

اسپرم کش ها چقدر در جلوگیری از بارداری موثراند؟

وقتی از اسپرم کش به طور صحیح و مداوم همراه با کاندوم های مردانه استفاده می کنید، 98 درصد موثر است. با استفاده معمول، 85 درصد موثر است. کاندوم های زنانه با اسپرم کش 70 تا 90 درصد موثر هستند.