کاربرد سونوگرافی آنومالی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

مهم ترین مسئله برای هر مادر و پدری، سلامت فرزندشان است و برای بررسی سلامت جسمانی نوزاد در دوران بارداری، انجام سونوگرافی ملزوم است. آنومالی اسکن یا سونوگرافی ناهنجاری جنین از مهم ترین سونوگرافی های دوران بارداری محسوب می شود. آنومالی یا ناهنجاری، شرایطی است که سلامت فرد با مشکل روبه رو شده است. بسیاری از این ناهنجاری های شدید اگر در زمان جنینی رخ بدهند، باعث مرگ جنین می شوند؛ اما تعداد زیادی از این مشکلات مثل سندرم داون با اینکه باعث مرگ جنین نمی شوند، بر روی کیفیت زندگی فرد تأثیر می گذارند. هدف از انجام این سونوگرافی بررسی رشد جسمی جنین است. در سونوگرافی آنومالی می توان ضربان قلب جنین و قسمت هایی از بدن او مثل صورت و دست ها را چک کرد. انجام این سونوگرافی فقط به معنای اطمینان از سلامت جنین و درصورت نیاز کسب آمادگی های لازم در برابر مشکلات و بیماریهایی است که ممکن است جنین در بدو تولد به آنها مبتلا باشد.

کاربرد سونوگرافی آنومالی

در این اسکن سونوگرافیست اعضای زیر را معاینه و اندازه گیری می کند که شامل موارد زیر می باشند:

• شکل و ساختار سر و مغز جنین. در این مرحله مشکلات شدید مغزی که خیلی کم اتفاق می افتد قابل مشاهده است.
• صورت جنین برای بررسی کام شکاف دار که به سختی قابل رؤیت است و اغلب برداشته نمی شود.
• ستون فقرات جنین، چه در طول و چه در سطح مقطع برای اطمینان از همترازی استخوان ها و پوشش آنها توسط پوست در ستون فقرات پشت.
• دیواره شکم جنین برای اطمینان از اینکه تمام اندام های داخلی در قسمت جلو را پوشانده است.
• قلب جنین دو دهلیز در بالا و دو بطن در پایین باید از نظر اندازه برابر باشند. دریچه ها باید با هر ضربان قلب باز و بسته شوند.
• در این نوع سونوگرافی رگ های اصلی که خون را به قلب جنین منتقل می کنند، نیز بررسی می شوند.
• معده جنین و مقدار مایع آمنیوتیکی که در آن قرار دارد که در معده به صورت یک حباب سیاه دیده می شود.
• کلیه های جنین. این نوع سونوگرافی بررسی می کند که کودک شما دو کلیه داشته و ادرار به صورت آزادانه در مثانه او جریان دارد. در صورتی که مثانه جنین خالی باشد باید در طول اسکن پر شود تا به راحتی قابل دیدن باشد.
• دست ها و پاهای جنین. در این نوع سونوگرافی به انگشتان جنین توجه می شود.
• جفت، بند ناف و مایع آمنیوتیک . جفت ممکن است در دیواره جلویی یا قدامی یا دیواره پشت رحم (خلفی) و معمولاً در نزدیکی قسمت فوقانی یا فوندوس قرار داشته باشد.
• در طول اسکن متخصص سونوگرافی قسمت هایی از بدن جنین را اندازه گیری می کند تا ببیند که رشد آن چقدر خوب است. این قسمت ها شامل دور سر، دور شکم و طول استخوان ران می باشد.
• آنانسفالی
• شکاف لب
• نقص دیواره شکم، جایی که روده و کبد بیرون می زند (اگزومفالوس)
• اندام از دست رفته یا بسیار کوتاه (دیسپلازی کشنده)
• نقص دیوار شکم، جایی که روده ها بیرون می زند (گاستروشکیز)
• نقص نخاع (اسپینا بیفیدا)
• وجود سوراخ در عضله جدا کننده قفسه سینه و شکم (فتق دیافراگم)
• سندرم ادواردز یا سندروم پاتائو (ناهنجاری های کروموزومی)
• مشکلات عمده ی قلبی (نقض بطن، دهلیز یا عروق)

بهترین زمان انجام سونوگرافی آنومالی جنین

در بین هفته 18 تا 21 بارداری، سونوگرافی دقیق و با جزئیاتی برای مادر باردار تجویز می شود که به سونوگرافی اواسط بارداری یا سونوگرافی تشخیص ناهنجاری معروف است.

آمادگی های قبل از سونوگرافی آنومالی

در سونوگرافی آنومالی نیازی به پر بودن مثانه نیست و بدون نیاز به آمادگی خاصی می توان آن را انجام داد. همچنین در صورتی که نیاز به آمادگی خاصی باشد، تکنسین پیش از انجام سونوگرافی به شما اطلاع می دهد.

نحوه انجام سونوگرافی آنومالی

بعد از قرار گرفتن مادر باردار روی تخت، پزشک یک ژل بر پایه آب گرم را روی منطقه مورد نظر بدن قرار می دهد. این ژل کمک می کند تا مبدل تماس خوبی با بدن برقرار کرده و هوای بین مبدل و پوست که توان مسدود کردن امواج صوتی را دارد از بین برود. این مبدل روی پوست حرکت داده می شود تا در نهایت تصویر دقیق و درستی از منطقه مورد نظر به دست بیاید. تصاویر سونوگرافی بلافاصله در صفحه نمایش ویدئویی که مشابه مانیتور کامپیوتر است، قابل نمایش خواهد بود. کامپیوتر بر اساس دامنه و فرکانس و زمانی که صرف بازگشت سیگنال های سونوگرافی به مبدل می شود، اقدام به تولید تصویر می کند.

عوارض جانبی سونوگرافی آنومالی

سونوگرافی آنومالی به علت اینکه از تابش یونیزه استفاده نمی کند (مثل X-RAY)، برای مادر و جنین، خطری ندارد.

قیمت سونوگرافی آنومالی اسکن

معیارهای متفاوتی وجود دارد که بر هزینه سونوگرافی تأثیر گذار هستند، از جمله موقعیت مرکز سونوگرافی، تجربه رادیولوژیست ، بیمه مورد قبول در هر مرکز و موارد از این قبیل.