پرش پلک چیست؟

دکتر بهرام اشراقی [ فلوشیپ پلاستیک و ترمیمی چشم ]آدرس وب سایت : www.dreshraghi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، چهارباغ بالا ، مجتمع كوثر 2 ، طبقه سوم ، واحد 527 تلفن مطب : 36205114 - 031

پرش پلک که در پزشکی میوکیمیا (Myokymia) نام دارد به وضعیتی اطلاق میشود که طی آن پلک یا پلک ها بصورت غیرارادی و غیرقابل کنترل دچار کشیدگی و انقباض میشوند. اکثر پرشهای پلک در اثر بیماری یا وضعیت مشخصی ایجاد نمیشوند و یک پلک را درگیر میکند. پرش پلک ممکن است در اثر استرس و اضطراب به وجود بیاید و بصورت خودبخودی نیز رفع شود. معمولا پرش پلک پلک پایین را درگیر میکند اما در پلک بالا نیز ممکن است مشاهده شود.

پرش پلک انواعی دارد:

• پرش پلک خفیف که در اثر عواملی همچون سبک زندگی، خستگی، استرس و ... ایجاد میشود.
• اسپاسم خوش خیم اولیه پلکی که بیشتر در اثر عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، حساسیت به نور و گاهی در اثر خستگی و استرس ایجاد میشود.
• اسپاسم نیمه صورت نادر بوده و در طی آن ماهیچه های چشم و اطراف لب بصورت همزمان درگیر میشوند.

علت پرش پلک طولانی مدت

اصلی ترین دلایل پرش پلک معمول شامل موارد زیر هستند:

• تحریک چشم، فشار چشم یا ساییدگی قرنیه
• مواد حساسیت زای محیطی مانند باد، نور زیاد، خورشید، آلودگی هوا و ..
• خستگی
• کیفیت پایین خواب، کم خوابی و بی خوابی
• استفاده از نوشیدنی های حاوی کافئین، تنباکو و الکل
• خشکی چشم
• برخی قرص ها
• فعالیت بدنی
• استرس و اضطراب
• یوئیت یا روماتیسم چشمی
• حساسیت به نور
• بلفاریت یا التهاب پلک
• ورم ملتحمه چشم
• دوره های میگرنی
• بیماری کرونا
• پرش پلک معمول در بیشتر موارد مشکلی جدی نیست که نیاز به درمان پزشکی داشته باشد. با این حال، اسپاسم پلک مزمن که نشانه آن پرش پلک طولانی مدت است ممکن است نشانگر وجود بیماری زمینه ای و آسیب های تشخیص داده نشده در بدن از جمله در مغز و سیستم عصبی باشند.

پرش پلک طولانی مدت ممکن است در اثر عوامل زیر ایجاد شود:

• فلج بل (فلج صورت)
• دیستونیا
• دیستونی دهانه رحم
• بیماری پارکینسون
• سندروم تورت

در این حالت ممکن است عوارض دیگری نیز علاوه بر پرش پلک مشاهده شوند. در صورتی که پرش پلک طولانی مدت همراه با علائم زیر باشد حتما به پزشک مراجعه کنید:

• قرمزی چشم، ورم و ترشحات غیرعادی
• افتادگی پلک بالا
• هر وقت پرش پلک رخ میدهد پلک بصورت کامل بسته میشود
• پرش پلک برای چند هفته ادامه داشته باشد
• پرش پلک سایر بخش های صورت را تحت تاثیر قرار دهد
• همچنین در صورتی که آسیبی به چشم وارد شود و پس از آن پرش پلک بروز پیدا کند لازم است تا به پزشک متخصص مراجعه شود.

پرش پلک و کرونا

بیماری ناشی از ویروس کرونا که کوید 19 نام گرفت با عوارض و علائم متفاوتی همراه بود. درکنار تمام عوارض ویروس کرونا، پرش پلک یا میوکمیای پلکی نیز بعنوان یکی از نشانه های کرونا شناخته شدند. مطالعات نشان داده اند در برخی افراد در دوران بهبود پس از کرونا علائم پرش پلک مشاهده میشوند. این نوع از پرش پلک مانند پرش پلک معمول بوده و تفاوتی بین پرش پلک ناشی از کرونا و پرش پلک معمول مشاهده نشده است. همچنین مطالعات نشان داده اند هر چه سن افراد بیشتر باشد و مدت زمان بستری در بیمارستان بیشتر بوده باشد مدت زمانی که طول میکشد پرش پلک رفع شود طولانی تر خواهدبود.

درمان پریدن پلک چشم

بیشتر پرش های پلکی بدون نیاز به درمان خاصی و بصورت خودبخودی رفع میشوند. رفع خودبخودی پرش پلک ممکن است چند ساعت، چند روز یا چند هفته طول بکشد. در صورتی که پرش پلک بصورت خودبخودی رفع نشود و یا با عوارض دیگری همراه باشد لازم است تا به پزشک مراجعه شود. برای پرش پلک معمول میتوان روشهای پیشگیری و درمانی زیر را به کار برد:

• دوری از نوشیدنی های حاوی کافئین
• دوری از استرس
• استراحت و خواب کافی
• استفاده از قطره های مرطوب کننده چشم
• استفاده از کمپرس گرم در هنگام شروع پرش پلک

در صورتی که پرش پلک با این راهکارها رفع نشود ممکن نیاز به مداخلات پزشکی باشد. در این حالت ممکن است روشهای درمانی شامل موارد زیر باشند:

• تجویز آنتی بیوتیک ها
• جراحی
• تزریق بوتاکس
• در صورتی که پرش پلک ناشی از بیماری زمینه ای جدی تری از جمله در سیستم عصبی باشد روشهای درمانی دیگری به کار گرفته میشوند که بسته به نوع بیماری روش درمانی نیز متفاوت است.