درمان دردهای مزمن با روشهای متخصصان درد

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

درد اصطلاح کلی است که احساسات ناخوشایند در بدن را توصیف می کند و از فعال شدن سیستم عصبی منشأ می گیرد. درد می تواند در محدوده آزار دهنده تا ناتوان کننده قرار گیرد و می تواند احساسی مانند یک درد ناگهانی و شدید تا یک درد خفیف و مزمن ایجاد نماید. درد حاد معمولاً ناگهانی ظاهر شده و مدت زمان محدودی دارد. این نوع از انواع درد اغلب به دلیل آسیب به بافت هایی چون استخوان، عضله یا اندام ها ایجاد می شود و شروع آن معمولاً با احساس نگرانی یا استرس همراه است. درد مزمن مدت زمان بیشتری نسبت به درد حاد طول می کشد و به طور کلی تا حدودی نسبت به درمان پزشکی مقاوم است. همچنین درد مزمن می تواند ناشی از بافت آسیب دیده باشد؛ اما اغلب می توان آن را به آسیب هایی در عصب نسبت داد. درد حاد و درد مزمن می توانند ناتوان کننده باشند و هر دو این مدل از انواع درد می توانند هم بر حالت روانی فرد اثر بگذارند و هم از آن تأثیر پذیرند. با این حال، ماهیت درد مزمن (که معمولاً همواره با فرد است و تقریباً می توان گفت دائمی است) فرد را حساس کرده و دچار عوارض جانبی روانی، مثل افسردگی و اضطراب می کند. پزشکان در زمینه مدیریت درد، روش هایی را برای کنترل و درمان دردهای مزمن ارائه می دهند. علاوه بر این، آنها به عنوان مشاور با سایر متخصصان کار می کنند و با آنها همکاری می کنند تا بهترین روش برای مدیریت و کاهش شرایط دردناک را تعیین کنند. مداخله اولیه فرصتی برای مدیریت موفق درد و جلوگیری از تأثیر آن بر توانایی و عملکرد شما در کلیه جنبه های زندگی می باشد.

علت بروز درد

• برخی از دلایل درد طبیعی
• افزایش سن
• صدمه
• پوست آرنج یا زانو
• سوختگی جزئی
• عضله کشیده یا کشیده
• سردرد تنشی
• درد پس از جراحی در محل برش
• یک استخوان شکسته
• پیچ خوردگی مچ پا جزئی
• آسیب عضله، تاندون، پوست یا استخوان
• زایمان
• برخی از دلایل درد با منشأ پزشکی
• آرتروز
• فیبرومیالژیا
• دیابت
• فتق دیسکگردن یا پشت
• سرطان
• عصبی فشرده یا گیره
• سیاتیک
• سندرم خستگی مزمن
• حمله قلبی
• سکته
• سردردهای میگرنی مزمن

علائم درد مزمن

علائم شایع درد های مزمن عبارتند از:

• دردهای خفیف تا بسیار شدید که آنگونه که انتظار می رود تسکین نمی یابند.
• درد می تواند به صورت لحظه ای (مانند تیر خوردن)، سوزش، درد های معمولی و یا مانند برق گرفتگی باشد.
• کوفتگی، سنگینی و یا گرفتگی.
• انواع درد

پنج نوع متداول درد عبارتند از:

درد حاد

درد حاد به این معنی است که درد کوتاه است (به طور نسبی)، از چند دقیقه تا حدود سه ماه (بعضی اوقات تا شش ماه) ادامه دارد. درد حاد همچنین تمایل دارد که به آسیب بافت نرم یا بیماری موقتی مربوط شود، بنابراین به طور معمول پس از بهبودی آسیب یا فروکش بیماری، فروکش می کند. اگر صدمه به درستی برطرف نشود یا اگر درد نشان دهنده سوء عملکرد باشد، درد حاد ناشی از آسیب ممکن است به درد مزمن تبدیل شود. به طور کلی پاسخ طبیعی به آسیب. به طور ناگهانی شروع می شود و معمولاً کوتاه مدت است.

درد مزمن

درد مزمن طولانی تر است. می تواند ثابت یا متناوب باشد. به عنوان مثال، سردردها را می توان دردی مزمن دانست که بیش از چندین ماه یا سال ادامه داشته باشد حتی اگر درد همیشه وجود نداشته باشد. درد مزمن غالباً به دلیل وضعیت سلامتی مانند آرتروز، فیبرومیالژیا یا بیماری ستون فقرات است. پس زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد معمولاً بیش از سه ماه طول می کشد.

درد عصبی

درد نوروپاتیک به دلیل آسیب به اعصاب یا سایر قسمت های سیستم عصبی است. اغلب به عنوان تیراندازی، خنجر زدن یا سوزش درد توصیف می شود، یا احساس سوزن زدن دارد. همچنین می تواند روی حساسیت به لمس تأثیر بگذارد و باعث شود کسی در احساس گرما یا سرما مشکل داشته باشد. درد نوروپاتیک نوع متداولی از درد مزمن است. ممکن است به صورت مقطعی باشد و می تواند آنقدر شدید باشد که انجام کارهای روزمره را با مشکل روبرو کند. از آنجا که درد می تواند در حرکت طبیعی اختلال ایجاد کند، همچنین می تواند منجر به مشکلات حرکتی شود.

درد رادیکولار

درد رادیکولیک نوعی درد خاص است که می تواند هنگام فشرده شدن یا ملتهب شدن عصب نخاعی رخ دهد. از پشت و ران به داخل پا از طریق ستون فقرات و ریشه عصب نخاعی تابش می کند. افرادی که درد رادیکولیک دارند ممکن است دچار گزگز، بی حسی و ضعف عضلانی شوند. به دردی که از پشت و پا ساطع می شود رادیکولوپاتی گفته می شود. معمولاً به عنوان سیاتیک شناخته می شود؛ زیرا این درد به دلیل تحت تأثیر قرار گرفتن عصب سیاتیک است. این نوع درد اغلب ثابت است و افراد می توانند آن را در عمق پا احساس کنند. پیاده روی، نشستن و برخی فعالیت های دیگر می تواند درد سیاتیک را بدتر کند. این یکی از رایج ترین اشکال درد رادیکولیک است.

درد ناشی از آسیب بافت

علت بیشتر درد، ناشی از آسیب بافتی است. این درد ناشی از آسیب به بافت های بدن است. این آسیب می تواند به استخوان، بافت نرم یا اندام ها وارد شود. درد ناشی از آسیب بافتی می تواند حاد باشد. به عنوان مثال، آسیب های ورزشی مانند پیچ خوردگی مچ پا یا انگشت چمن اغلب نتیجه آسیب بافت نرم است یا می تواند مزمن باشد، مانند آرتروز یا سردردهای مزمن و برخی از درمان های پزشکی مانند اشعه برای سرطان نیز می تواند باعث آسیب بافتی شود که منجر به درد شود.

عوارض دردهای مزمن

اگر درد برای مدتی طولانی وجود داشته باشد، می تواند باعث ایجاد احساس خستگی شدید شده و یا ممکن است به افسردگی منجر شود. همچنین می تواند در فعالیت های اجتماعی و فیزیکی اختلال ایجاد کند. ناراحتی های عاطفی می توانند درد را بدتر کنند. ممکن است سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شود که همین قضیه منجر به ایجاد بسیاری از عفونت ها و بیماری ها می شود.

تشخیص درد

پزشک در مورد هرگونه بیماري یا آسیبی که ممکن است موجب شروع درد شده باشد، سؤال میکند. همچنین، براي کسب اطلاعات بیشتر درباره نوع دردي که احساس میکنید و مدت زمانی که دچار آن بوده اید سؤالاتی میپرسد، مانند زمان شروع درد، محل آن، نوع و شدت درد. پزشک شما ممکن است از آزمایشاتی براي ارزیابی بهتر و تشخیص منشأ درد استفاده کند مانند:

• الکترومیوگرافی: در این روش به منظور تشخیص علت درد و رنج شما، فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات اسکلتی بررسی میشود.
• عکس برداري: دراین روش از اشعه ایکس با دوز کم براي تهیه تصاویري از ساختارهاي داخل بدن استفاده میشود.
• CT یا توموگرافی کامپیوتري: این روش در واقع ray-x قدرتمندي است که تصاویري با جزئیات از بدن شما تهیه میکند.
• MRI: این روش از امواج مغناطیسی و رادیویی براي تهیه ي تصاویري از اعضا و ساختارهاي بدن شما استفاده می شود.

درمان دردهای مزمن با روشهای متخصصان درد

درمان های دارویی برای کاهش درد در کلینیک درد

• مسکن ها (تسکین دهنده درد): استفاده از داروهای تسکین دهنده درد یا همان مسکن ها، شایع ترین روش برای درمان درد مزمن است. البته این داروها در همه موارد مؤثر نیستند.
• مسکن های غیر نارکوتیک (غیر مخدر): داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن یا مهارکننده های COX-2 ممکن است برای دردهای خفیف یا متوسط مفید باشند. انواع دیگر NSAID وجود دارد. کار داروهای مسکن ضدالتهابی غیراستروئیدی، مسدود کردن سیگنال درد به مغز است.
• داروهای افیونی یا اپیوئیدی، موادی شبیه به تریاک یا ترکیبی از مواد افیونی و مسکن های غیر مخدر: هر یک از این داروها ممکن است برای کاهش درد تجویز شود. داروهای اپیوئید در مغز، سیستم عصبی مرکزی و سایر نواحی بدن برای جلوگیری از احساس درد کار می کنند. این داروها، به دلیل نحوه کار، اثرات جانبی منفی زیادی دارند. داروهای اوپوئیدی بیشترین تأثیر را برای درد حاد دارند مانند درد بعد از عمل یا صدمه و معمولاً برای موارد درد مزمن هنگامی که مسکن های دیگر تأثیری ندارند و هنگامی که عوارض جانبی منفی قابل کنترل باشد، استفاده می شوند.
• داروهای موضعی: کرم ها و پمادهای بدون نسخه حاوی کپسایسین (ماده ای که باعث تولید گرما می شود) را می توان به طور مستقیم سه تا چهار بار در روز روی پوست استعمال کرد. کرم ها یا پچ های لیدوکائین (یک ماده بی حسی موضعی) نیز می توانند درد مزمن را درمان کنند.
• داروهای ضدافسردگی: بسیاری از بیماران مبتلابه درد مزمن ممکن است با مصرف داروهای ضدافسردگی بهبود یابند. دلیل آن این است که همان مواد شیمیایی مرتبط با افسردگی نیز در درد مزمن نقش دارند. انواع داروهای ضدافسردگی تجویز شده عبارت اند از: ضدافسردگی های تریسایکلیک، مهار کننده های باز جذب سروتونین (SSRIs) و سایر موارد.
• داروهای ضد تشنج (ضد صرع): این داروها ممکن است برای معالجه بیماری های مختلف همراه با درد عصبی استفاده شود. چنین شرایطی شامل آسیب های عصبی و درد عصب یا نوروپاتی دیابتی است.
• داروهای آرام بخش / ضد اضطراب: این داروها ممکن است برای درمان کوتاه مدت مشکلات خواب از جمله بی خوابی تجویز شوند.
• شل کننده های عضلانی
• کورتیکواستروئیدها
• داروهای ضد نفروماتیک / ایمونولوژیک
• بوتالینوم تاکسین (با نام تجاری بوتاکس)

درمان های غیر دارویی برای درد مزمن

• ورزش: ورزش سبک تا متوسط ممکن است به بهبود جریان خون و اکسیژن به عضلات و کاهش استرس کمک کند. این امر به ویژه برای افرادی که کمردرد ، آرتروز ، درد روانی و بسیاری دیگر دارند، مفید است.
• استفاده از گرما و یا سرما در درمان: استفاده از گرما و یا سرما به طور مرتب در ناحیه درد از طریق مکانیسم ایمن (مانند بسته های گرم یا سرد که دارای محدودیت دما هستند برای جلوگیری از سوزاندن یا یخ زدگی پوست ساخته شده است) می تواند برای درمان بسیاری از افراد با انواع درد مؤثر باشد.
• طب سوزنی: طب سوزنی که توسط یک پزشک متخصص آموزش دیده انجام می شود، می تواند تسکین دهنده انواع درد مزمن باشد.
• ماساژ: نشان داده شده است که ماساژ درمانی برای درد عضلانی و مکانیکی مؤثر است و ممکن است برای سایر دردهای مزمن نیز مفید باشد.
• تحریک نخاع: الکترودها در قسمت اپیدورال نخاع قرار می گیرند. بیمار می تواند با استفاده از مولد پالس الکتریکی کاشته شده، پالس های الکتریکی را به نخاع بفرستد. تکانه های الکتریکی سیگنال درد به مغز را متوقف می کنند.
• تحریک عمیق مغزی: این روش فقط در مواردی که به درمان محافظه کارانه تر پاسخ نمی دهند، در درمان درد مزمن به کار می رود. این روش به تحریک نواحی از مغز (معمولاً یا تالاموس) به روش جراحی نیازمند است.

درمان روانی و رفتاری برای کاهش درد در کلینیک درد

• سلامت روانی عمومی و مشاوره رفتاری: متخصصان بهداشت روان مانند روان درمانگرها، روانشناس و مددکاران اجتماعی می توانند در کلینیک درد با بیماران همکاری کنند. اهداف این درمانگران برای بهبود مهارت های مقابله در بیماران و طرح راهکارهایی برای کاهش استرس، اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب است.
• درمان ادراکی رفتاری (CBT): این نوع از درمان بر به دست آوردن مهارت های مقابله، مانند نحوه شناسایی و تغییر افکار منفی و یادگیری تکنیک های آرام سازی یا ریلکسیشن متمرکز است. این تکنیک ها به نوبه خود به فرد کمک می کنند کنترل بیشتری در مورد احساسات و حالات خود و همچنین کنترل بیشتری بر احساس درد داشته باشد.
• آموزش جلوگیری از ترس: افراد مبتلا به درد مزمن به دلیل ترس از آسیب مجدد یا درد ممکن است از حرکت و فعالیت خودداری کنند و فعالیت کافی نداشته باشند. درمان شامل آموزش، دادن دستورالعمل هایی در مورد روش های مؤثر در کنترل درد و قرار گرفتن مداوم در معرض در فعالیت هایی که ممکن است در گذشته بیمار از آن جلوگیری کرده باشد.

درمان های ذهن- بدن برای رفع درد مزمن

1. تکنیک های ریلکسیشن: این شامل تمرین های تنفسی و روش دیگری برای ریلکسیشن است.
2. آموزش ذهن آگاهی (حضور در لحظه).
3. بیو فیدبک: بیماران می توانند این روش را برای کنترل عملکرد بدن از جمله ضربان قلب و فشار عضلات بیاموزند.
4. لمس درمانیHealing Touch: یک انرژی درمانی شفابخش است که پزشک در آن از دست استفاده می کند تا عمداً بر روی میدان های انرژی تأثیر بگذارد تا بهبودی را از طریق کاهش درد، اضطراب و خستگی و بهبود سلامتی روانی حاصل کند. این روش برای درد شکم و همچنین درد ناشی از سرطان، بیماری سلول داسی شکل و جراحی قلب مورد استفاده قرار گرفته است.