دکتر غلامرضا رئیسی - متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

درد خیالی

دکتر غلامرضا رئیسی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drraissi.ir
آدرس مطب : تلفن مطب : -

درد خیالی ( درد فانتوم )
یکی از مشکلات بیماران مبتلا به قطع عضو درد خیالی یا درد فانتوم است. بیمار در عضوی که قطع شده و وجود ندارد احساس درد می کند در اینجا به توضیح این نوع درد و انواع درمان آن می پردازیم. در حال حاضر آخرین روشها در بخش طب فیزیکی و توانبخشی بیمارستان فیروزگر برای درمان این بیماران انجام می شود.

تعریف :
درد خیالی ( درد فانتوم ) به درک حس دردناک در بخشی از بدن اشاره می شود که پس از برداشت جراحی یا آسیب به آن قسمت از بدن رخ می دهد و سابقه درد به این موارد بر می گردد.با این که به طور شایع بعد از قطع اندام رخ می دهد و شایع ترین علت آن می باشد ولی بعد از برداشت بخش های دیگر بدن توسط جراحی مثل سینه و رکتوم و آلت تناسلی و بیضه ، چشم ، دندان و زبان یا ضایعه سیستم اعصاب مرکزی و محیطی هم دیده می شود.تشخیص افتراقی آن با درد قسنت باقیمانده عضو قطع شده است که درد در باقی مانده اندام متعاقب قطع اندام می باشد .حس دیگری بنام حس خیالی نیز داریم که حس کردن عضوی است که دیگر وجود خارجی ندارد این حس غیردردناک می باشد.

عوامل پیشرفت دهنده آن :
مکانیسم های
1- محیطی
2- نخاعی
3- مرکزی
4- روحی روانی
با این که درد خیالی بطور عمومی در ظرف چند روز اول بعد از قطع عضو رخ می دهد ولی می تواند چندین ماه یاچند سال طول بکشد تا ظاهر شود.شیوع آن بین 40 تا 80% گزارش شده است.درد خیالی در قطع مادرزادی و نبودن زودرس یک اندام در کودکان کمتر رخ می دهد.

وقوع درد خیالی به این عوامل ارتباط ندارد
1- سن در بزرگسالان
2- جنس
3- سطح یا سمت قطع
4- راست دست یا چپ دست بودن
5- علت قطع عضو
در چندین مورد گزارش شده که شیوع و شدت درد ثابت باقی می ماند ولی دفعات و مدت حملات درد در طول زمان کاهش می یابد. در صدی از بیماران یک کاهش شدت درد را تجربه می کنند.درد خیالی به ناتوانی دائمی در بیش از 40% افراد قطع عضو منجر می شود.درد خیالی که بیش از 6 ماه طول بکشد مشکلات جدیدی برای درمان ایجاد می کند ثابت شده که درد خیالی ارتباط قابل توجهی با درد باقی مانده اندام دارد. همین طور با این موارد مرتبط است :
1- فعالیت فیزیکی
2- شدت و طول مدت درد قبل از قطع
3- Input مهلک حین عمل
4- درد حاد پس از عمل جراحی
5- قطع دو طرفه
6- قطع اندام تحتانی

علایم
غالبا دردبلافاصله بعد از جراحی رخ می دهد.درد خیالی از لحاظ ماهیت ثابت نیست ولی تغیرات کیفیت آن در عرض سالها رخ می دهد.درد خیالی معمولا گذرا می باشد ولی بعضی از بیماران درد پایدار با دورهای تشدید را ذکر می کنند.طول مدت حملات بین ثانیه ها یا دقایق تا ساعتها یا روزها می باشد.درد خیالی معمولا در بخش های انتهایی اندام قطع شده و معمولا دردستهایا پاها محدود می شود.درد ممکن است به صورت گزگز، حالت نیشگون گرفتن،حالت فشاری، درد مبهم،سوزن سوزن شدن، حالت چاقو خوردن،تیر کشنده، درد ضربان دار دیده شود. در بعضی موارد دیده می شود که بیمار عضو قطع شده را در وضعیت خاصی قرار می دهد یا بیمار اسپاسم هایی را در اندام حس می کنند.شبیه کیفیت درد، شدت در بیماران از خفیف تا شدید متغیر می باشد .

عوامل شروع کننده یا بدتر کننده درد خیالی :
1- عوامل فیزیکی مثل آب و هوای بارانی،دفع مدفوع،سردی هوا، استفاده از پروتز،کاهش جریان خون ، ادرارکردن ،فشار به عضلات
7- عوامل روحی مثل توجه
8- محرکهای روحی مثل ضطراب، استرس
درد خیالی با تغییر وضعیت بهبود نمی یابد.

معاینه فیزیکی
گاهی بیماران می توانند نقاط خاص تشخیصی روی اندام باقی مانده داشته باشند که نقاط شروع کننده درد خیالی می باشد. به این ترتیب اندام باقی مانده باید از لحاظ هر گونه منشا درد یا نواحی دردناک که باعث آغاز درد می گردد بررسی شود. اندام باقی مانده باید از لحاظ این موارد ارزیابی شود :
1- نوروما ( کلافه عصبی در انتهای عصب قطع شده )
2- کیست
3- وجود بورس(کیسه هایی که بطور طبیعی بین عضلات یا عضله و استخوان وجود دارند و تورم آنها باعث ایجاد درد می شود.
4- زواید استخوانی
5- محلهای تحت فشار بیش از حد

فاکتورهای دیگری که باید بررسی شوند شامل :
1- اعضای مصنوعی که بخوبی با اندام تطابق ندارند
2- محرکهای مکانیکی
مشکلات موضعی مثل هرنیاسیون دیسک یا بیماری نخاعی ، می تواند درد نوروپاتیک در اندام مربوطه بدهد.یک ارزیابی دقیق فیزیکی با توجه ویژه به معاینات نورولوژیک شامل بررسی عضلانی اسکلتی، قدرت و دامنه حرکتی و تون عضله باید جهت ردکردن دردهای نوروپاتیک مرکزی یا محیطی انجام شود .
نوشته شده توسط دکتر مریم نظری دستیار تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی
تحت نظر دکتر غلامرضا رئیسی و دکترطناز احدی


درباره این موضوع مطالب دیگر را هم مطالعه نمایید

کاشت مو و هر آنچه باید درباره آن بدانید

دکتر پارسا نوایی [ پوست ، مو و زیبایی ]

علت و درمان جوشهای التهابی

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]

علت آنورگاسمی یا نرسیدن به اوج لذت جنسی در مردان

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]

هر آنچه باید در مورد HIV و ایدز بدانید

دکتر میترا مولائی نژاد [ متخصص سلامت جنسی و باروری ]

چگونه شامپوی مناسب موهای خود را انتخاب کنید ؟

دکتر سهیلا طاهری [ متخصص پوست و مو ]

جراحی لیفت شقیقه چیست؟

دکتر رامین مدرسی [ پوست ، مو و زیبایی ]

بیماری زوسکا را با سرطان پستان اشتباه نگیرید

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]

تغذیه در دوران شیمی درمانی برای مبتلایان سرطان پستان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]

تغذیه و رژیم غذایی در افزایش چربی های خون و بیماریهای قلبی عروقی

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]

فیلرها چه کاربردی دارند؟

دکتر جمال الدین حسن زاده [ متخصص پوست و مو ]

ادامه درمان فتق

دکتر عباسعلی نصر اصفهانی [ متخصص جراحی عمومی ]

درمان فتق

دکتر عباسعلی نصر اصفهانی [ متخصص جراحی عمومی ]

فتق چیست

دکتر عباسعلی نصر اصفهانی [ متخصص جراحی عمومی ]

لیزر درمانی مؤثر برای رفع لک های صورت

دکتر علیرضا واعظ شوشتری [ متخصص پوست ، مو و زیبایی ]

علت درد استخوان ساعد دست

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]

شناسایی و تشخیص انزال تاخیر یافته

دکتر میترا مولائی نژاد [ متخصص سلامت جنسی و باروری ]

آستین طبی لنف ادم چیست و چه کاربردی دارد؟

دکتر بیژن فروغ [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]

رادیولوژی مداخله ای یا اینترونشنال چیست و چه کاربردی دارد؟

آقای امید ترکاشوند [ خدمات پزشکی در منزل ]

درمان انواع اسکولیوز

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]

درباره تغییر و اصلاح سبک زندگی بیشتر بدانید

دکتر پونه دورودی [ کوچینک سلامت و زیبایی ]

درمان پیری و رفع چروک های دست با تزریق چربی

دکتر راضیه ایرجی [ متخصص پوست و مو ]

هماتوم یا شکستگی لاله گوش چیست ؟

دکتر علی رفسنجانی [ جراحی پلاستیک و زیبایی ]

برای خط اخم چند سی سی ژل لازم است؟

دکتر علیرضا واعظ شوشتری [ متخصص پوست ، مو و زیبایی ]

سندرم خستگی مزمن (CSF) چیست و چگونه رفع میشود؟

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]

بوتاکس؛ کاربردها، نحوه تزریق، عوارض، مراقبتها، هزینه

دکتر پارسا نوایی [ پوست ، مو و زیبایی ]

چگونه زنان مبتلا به واژینیسموس و همسرانشان می توانند از نظر جنسی رشد کنند؟

دکتر میترا مولائی نژاد [ متخصص سلامت جنسی و باروری ]

فول بادی و توتال بادی در لیزر شامل چه قسمت هایی میشوند؟

کلینیک پوست صدف [ پوست ، مو و زیبایی ]

بعد از بیوپسی پستان به چه مراقبتهایی نیاز است؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]

کاتتر چیست و کاتتر گذاری چه کاربردی دارد؟

آقای امید ترکاشوند [ خدمات پزشکی در منزل ]

آیا کاشت ابرو برای آقایان خوب است؟

دکتر محسن سلیمانی [ پوست و مو ]

رادیوگرافی برای تشخیص آبسه دندان

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]

روشهای درمان متخصصان طب فیزیکی برای ضعف رفتن دست

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]
دکتر سید سلمان فاطمی - متخصص داخلی مغز و اعصاب
دکتر سید سلمان فاطمی

متخصص داخلی مغز و اعصاب


www.dr-salmanfatemi.ir
دکتر مجید حقیقت - متخصص کلیه و مجاری ادراری
دکتر مجید حقیقت

متخصص کلیه و مجاری ادراری


www.drhaghighat.ir
دکتر محمد اعظمی - متخصص رادیولوژِی
دکتر محمد اعظمی

متخصص رادیولوژِی


www.radiologymarkazi.ir
دکتر عنایت الله ایزدی - متخصص کلیه و مجاری ادراری
دکتر عنایت الله ایزدی

متخصص کلیه و مجاری ادراری


www.izadidr.ir
دکتر غلامرضا سیف - متخصص رادیولوژی و سونوگرافی
دکتر غلامرضا سیف

متخصص رادیولوژی و سونوگرافی


www.drseif-radiology.ir
دکتر سلمان فلاح - متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
دکتر سلمان فلاح

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی


www.drsalmanfallah.ir
دکتر پیمان صالحی - متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری
دکتر پیمان صالحی

متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری


www.drsalehi.ir
دکتر رضا رباطی - متخصص پوست و مو
دکتر رضا رباطی

متخصص پوست و مو


www.drrobati.ir
دکتر شهریار لقمانی - فوق تخصص جراحی پلاستیک
دکتر شهریار لقمانی

فوق تخصص جراحی پلاستیک


www.drloghmani.ir
دکتر بهرام اشراقی - فلوشیپ پلاستیک و ترمیمی چشم
دکتر بهرام اشراقی

فلوشیپ پلاستیک و ترمیمی چشم


www.dreshraghi.ir
دکتر لادن ناظمی - پوست ، مو و زیبایی ، لیزر درمانی
دکتر لادن ناظمی

پوست ، مو و زیبایی ، لیزر درمانی


www.doctornazemi.ir
دکتر امیر منصور شیرانی - متخصص بیماریهای دهان و دندان
دکتر امیر منصور شیرانی

متخصص بیماریهای دهان و دندان


www.doctorshirani.ir
گروه نرم افزاری پزشک آنلاین | مجری پروژه های مبتنی بر وب در حوزه سلامت و بهداشت