علائم بیماری های بیضه

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

بیضه ها، غدد جنسی هستند که دو وظیفه اصلی ساخت و تولید اسپرم و ترشح هورمون های درون ریز به ویژه تستوسترون را بر عهده دارند. دو هورمون دیگر بیضه نیز به نامهای دی هیدروتستوسترون و اندرستن دیون میباشد. هر دو مسئولیت بیضه ها به وسیله تحریک و کنترل هیپوفیز پیشین صورت میگیرد. این اندام دارای لوله های پیچ خورده فراوانی است که لوله اسپرم ساز نام دارند و اسپرم سازی درون این لوله ها انجام می شود.

سپس اسپرم های تولید شده به لوله دیگری در پشت بیضه که اپی دیدیم نام دارند منتقل و در آنجا ذخیره می شوند.اپی دیدیم به صورت هلالی و در پشت بیضه ها قرار دارد . بیضه ها یکی از اعضای بسیار مهم و حساس دستگاه تناسلی مردان هستند که ممکن است در اثر بعضی از اختلالات، بیماری ها یا عوارض دچار مشکل شده و نیاز به درمان داشته باشند. در ادامه این مطلب به بررسی پیچ خوردگی بیضه ها به عنوان یکی از پر مخاطره ترین بیماری های بیضه و عفونت بیضه می پردازیم.

با درد شدید بیضه چه باید کرد؟

درد حاد بیضه یک مورد اورژانسی محسوب می شود که در صورت بروز ، بیمار باید در اولین فرصت ممکن به پزشک یا اورژانس مراجعه نماید. دو علت عمده این مشکل ، پیچش بیضه و عفونت بیضه هستند که باید به دقت از هم افتراق داده شوند چراکه درمان آنها کاملا با هم متفاوت است ؛ عفونت با آنتی بیوتیک درمان می شود در صورتیکه پیچش بیضه نیاز به عمل فوری دارد .

مقایسه عفونت بیضه و پیچ خوردگی بیضه ها

در عفونت بیضه شروع درد تدریجی تر است اما در پیچش بیضه ناگهانی می باشد. در هر دو حالت بیضه دردناک است و بیمار ممکن است حالت تهوع و استفراغ داشته باشد. عفونت می تواند با تب همراه باشد . با وجود این تشخیص این دو حالت از هم همیشه به راحتی امکان پذیر نیست. نکته بسیار مهم اینجاست که در صورت پیچش کامل بیضه ، خونرسانی بافت قطع می شود و بیضه پس از 4-6 ساعت به طور کامل از بین می رود و باید خارج گردد.

بنابر این توصیه می شود بیمارانی که دچار درد ناگهانی بیضه می شوند حتما توسط پزشک متخصص (اورولوژیست) معاینه شوند و یا در صورت عدم دسترسی در ساعات غیر کاری ، به اورژانس بیمارستان مراجعه نمایند . پیچش بیضه می تواند در خواب رخ دهد و درد آن بیمار را بیدار می کند . عفونت بیضه در هر سنی می تواند رخ دهد ولی پیچش بیضه در دوره نوزادی و حوالی بلوغ شایعتر است اما حتی در دهه چهارم عمر نیز می تواند رخ دهد . نوجوانان در حوالی بلوغ به دلیل اینکه احساس خجالت می کنند ، ممکن است درد بیضه را تا چندین روز به والدین اطلاع ندهند که لازم است از این نظر آموزش لازم به آنها داده شود.

علت پیچ خوردگی بیضه ها

علت پیچ خوردگی بیضه ها یک اختلال مادرزادی است که در آن، بیضه چسبندگی لازم را به بافتهای اطراف ندارد و بنابراین به دور خود پیچ میخورد. این اختلال همیشه دو طرفه است. پیچش بیضه می تواند به صورت متناوب رخ دهد ، بدینصورت که بیمار دچار درد ناگهانی بیضه می شود اما پیش از مراجعه به پزشک ، درد به صورت ناگهانی بهبود می یابد.

در صورت بروز چنین حالتی نیز عمل جراحی ضرورت دارد چرا که در نوبت بعد ممکن است پیچش به صورت خود به خود برطرف نشود . در بیمارانی که نیاز به عمل جراحی پیدا می کنند، هر دو بیضه باید فیکس شود چرا که بیضه مقابل نیز در خط پیچش است .

اگر چه یک بیضه سالم نیز نیز برای باروری فرد کافی است، اما در مواردی که پیچش بیضه بعد از سن بلوغ رخ میدهد، سیستم ایمنی فرد موادی موسوم به آنتی بادی یا پادتن تولید میکند که با اثر بر بیضه مقابل، عملکرد نطفه سازی بیضه سالم را نیز دچار اختلال میکنند که احتمال بروز این در مواردی که بیمار با تاخیر مراجعه میکند، افزایش می یابد. این مساله نیز بر اهمیت تشخیص و درمان فوری تاکید مینماید.