آرتروز زانو چگونه با روشهای غیرجراحی درمان میشود؟

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

بسیاری از افراد در میانسالی یا پیری دچار آرتروز زانو می شوند . آرتروز یک بیماری شایع است که ممکن است در هر یک از مفاصل بدن ایجاد شود . اما این بیماری اغلب در مفاصلی مانند زانو که وزن بدن را تحمل می کنند ، ایجاد می شود . ابتلا به آرتروز می تواند تا حدی آزار دهنده باشد که در انجام فعالیت های روزانه فرد اختلال ایجاد کند . از آنجایی که بیماری آرتروز با گذشت زمان به تدریج بدتر می شود ، بسیار اهمیت دارد که هر چه زودتر برای درمان آن اقدام کنید . در این مقاله به بررسی درمان آرتروز زانو با استفاده از طب فیزیک می پردازیم .

علائم آرتروز زانو

در آرتروز زانو ، مفصل زانو ممکن است دردناک و ملتهب باشد . به طور کلی ، بروز درد به تدریج در طول زمان رخ می دهد ، هر چند ممکن است شروع ناگهانی نیز داشته باشد . علائم دیگر آن عبارت اند از :

• خشکی و تورم در مفصل زانو
• خم و راست کردن زانو به سختی
• تشدید درد بعد از نشستن و استراحت
• تشدید درد هنگام فعالیت

تکه های آزاد غضروف و بافت های دیگر می توانند در حرکت نرم و راحت مفاصل اختلال ایجاد کنند . در هنگام حرکت کردن ، زانو ممکن است قفل شده و یا اصطلاحا خشک شود . همچنین ممکن است صدای قژقژ ، کلیک ، یا صدای تق تق زانو شنیده شود . درد زانو ممکن است موجب احساس ضعف و یا خمیدگی زانو شود . بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز زانو متوجه افزایش درد مفصل زانوی خود در هوای بارانی می شوند .طی تحقیقاتی نشان داده شده است که زنان بیشتر تحت تأثیر آرتروز زانو قرار می گیرند . تفاوت در آناتومی زانو ، حرکت شناسی ، آسیب قبلی زانو و تأثیرات هورمونی ممکن است در این امر نقش داشته باشند .

علائم آرتروز زانو در زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد :

• درد در زانو
• احساس خشکی زانو
• احساس پرانتزی شدن زانو
• آب آوردن زانو
• ایجاد صدا در هنگام حرکت زانو
• دردی که هنگام فعالیت افزایش می یابد اما با استراحت کمی بهبود می یابد
• تورم زانو
• احساس گرما در مفصل
• سفتی در زانو
• کاهش تحرک زانو
• سختی در سوار و خارج شدن از صندلی یا اتومبیل
• بالا و پایین رفتن از پله ها یا راه رفتن دشوار
• صدای ترک خورن هنگام حرکت زانو

درمان آرتروز زانو

امروزه درمان آرتروز زانو مانند گذشته نبوده و طب های نوین نظیر طب فیزیکی و توانبخشی پیشرفت های زیادی در زمینه کاهش درد و درمان آرتروز زانو در مراحل مختلف بیماری داشته است .

درمان آرتروز زانو با روش های بدون جراحی

آرتروز زانو به طور کامل و قطعی درمان نمی شود ، اما راه های مختلفی برای کنترل آن و درمان علائم ناشی از آن وجود دارد :

• مگنت تراپی : مگنت تراپی یکی از روش های درمانی جایگزین و بسیار پرکاربرد برای آرتروز زانو است ، که کارایی درمانی بسیار بالایی دارد . در هنگام استفاده از این روش درمانی ، شدت میدان مغناطیسی اعمال شده با توجه به ارگانی که تحت درمان است ، تنظیم می شود . امواج مغناطیسی با فرکانس پایین موجب مغناطیسی شدن بافت های بدن ، تنظیم جریان خون و افزایش گردش خون در ناحیه مورد نظر می شوند . این تاثیرات به این دلیل ایجاد می شوند که گلبول های قرمز خون ، درواقع یک ترکیب شیمیایی تشکیل شده از اتم های آهن هستند و این اتم ها تحت تاثیر امواج مغناطیسی قرار گرفته و در هنگام اعمال میدان مغناطیسی در جهت خطوط میدان حرکت می کنند .
• تزریق :تزریق کورتیزون معمولا به طور تضمین شده ای ، درد زانو را بین چند هفته تا چند ماه به طور کامل برطرف می کند . تزریق ژل های حاوی هیالورونیک اسید نیز می تواند برای برخی از افراد موثر باشد . در هر مفصل بین ۳ تا ۵ بار به صورت هفتگی تزریق انجام می شود .
• دارو : تجویز دارو به جهت کاهش التهاب و درد مفصل زانو و سهولت حرکت مفصل زانو صورت می گیرد .

گاهی درمان های دارویی با مصرف استامینوفن شروع می شوند که به مدیریت و کاهش درد کمک می کنند اما این اولین گام است . در زیر لیست چند داروی مفید و کاربردی برای درمان آرتروز زانو را بررسی می کنیم .

• مسکن ساده مثل استامینوفن
• ضد التهاب ها مانند ( دیکلوفناک و بروفن )
• پماد ها
• غضروف ساز ها از جمله ( گلوکزآمین ، پیاسکلدین )
• تزریق داخل مفصل زانو ( تزریق کورتون ، تزریق ژل هیالورونیک اسید ، تزریق PRP ، تزریق ازون )

اصلاح انحرافات و حالت بد زانو ، کمر یا کف پا :

بیماری آرتروز زانو ممکن است به علت وضعیت بد کل اسکلت بدن از زانو تا کمر یا کف پا ایجاد شده یا تشدید شود . در این حالت تصحیح قوس کمر و درمان کف پای صاف و نیز استفاده از کفی مخصوص در موارد زانوی پرانتزی ، می تواند مفید باشد .

درمان آرتروز زانو با ورزش :

ورزش تخصصی زانو باید توسط پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تجویز شود و گرم کردن مفصل قبل از ورزش ممکن است زانو درد و سفتی را کاهش دهد .

لازم به ذکر است در افراد مبتلا به آرتروز زانو ، با تقویت عضلات دور مفصل زانو ، که توسط ورزش مناسب صورت می پذیرد ، ممکن است به اندازه تجویز دارو های مسکن منجر به کاهش زانو درد شود . چرا که ناتوانی در افراد مبتلا به آرتروز زانو با ضعف عضله چهار سر ران و عضلات لگنی ارتباط زیادی داشته و افراد فعال و درگیر کار به دلیل کاری که با این عضلات انجام می دهند ، زانو درد خیلی کمتری نسبت به افراد غیر فعال دارند .

طب سوزنی : طب سوزنی روشی بدون درد و بسیار آرامش بخش است و ضمن استرس زدایی از سیستم ذهنی و جسمی افراد ، منجر به هماهنگی بیشتر ، در کارکرد ارگان ها و بافت ها و کاهش التهاب و تورم در مفاصل مورد درمان می گردد .

شروع تاثیر طب سوزنی برای کاهش درد معمولا درحد چند ثانیه تا چند دقیقه است و به همین دلیل ، طب سوزنی برای عمده مراجعین با درد زانو ، باتجربه آنی رفع خستگی ، کاهش درد زانو ، بهبود آرامش و خواب و احساس سبکی در زانو ها همراه است .