اختلال رحم دو شاخه و تشخیص آن با سونوگرافی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

ناهنجاری های رحمی می توانند از علل ناباروری، سقط جنین، تولد نوزاد نارس و یا زایمان زودرس باشند. دلایل وجود ناهنجاری های رحمی می تواند مادرزادی و یا اکتسابی باشد. به این صورت که ممکن است از بدو تولد و در دوران جنینی رحم به شکل طبیعی رشد نکند و یا در اثر بیماری یا عوامل دیگر، دچار تغییر شکل شود. ناهنجاری های رحمی انواع مختلفی دارند که شامل رحم سپتوم دار، رحم تک شاخ، رحم دو شاخ، رحم قوسی و رحم دوگانه می باشند. رحم دو شاخه یک ناهنجاری رحمی شایع است.

رحم دو شاخه نوعی اختلال مادرزادی و ناهنجاری رحمی در مجاری مولر است که در آن رحم به شکل قلب می باشد. رحم دو شاخه دارای دو حفره است، این در حالی است که رحم معمولی فقط یک حفره دارد. به طور کلی شکل رحم در هنگام بارداری مهم است؛ زیرا این امر بر نحوه قرار گرفتن جنین در رحم تأثیر می گذارد. حدود 3 درصد زنان با نقص در اندازه، شکل یا ساختار رحم متولد می شوند. اين بيماري ممکن است همراه با اختلالات مادرزادي در سيستم ادراري باشد. بنابراين خانم مبتلا به رحم دو شاخه بايد از نظر وجود اختلالات در سيستم ادراري نيز بررسي شود.

اغلب اوقات این شرایط در طی انجام یک سونوگرافی که برای رحم شما در دوران بارداری، یا زمانی که علائم غیر عادی را مشاهده می کنید، تشخیص داده می شود. انجام سونوگرافی های مکرر برای بررسی موقعیت جنین و انتخاب ایمن ترین و مناسبت ترین زمان برای زایمان، راهی برای تحت کنترل درآوردن حاملگی مادرانی است که به خاطر دو شاخه بودن رحم، در معرض سقط جنین قرار دارند. گذشته از این، زنان مبتلا به دو شاخه بودن رحم می توانند قبل از اقدام به بارداری، با انجام جراحی این اختلال را درمان کنند.

علل رحم دو شاخه

رحم دو شاخه یک ناهنجاری مادرزادی است، یعنی عارضه ای است که یک زن با آن متولد می شود. این اتفاق زمانی می افتد که رحم یک دختر بچه به طور عادی رشد نمی کند.برخی مجراهای ناحیه رحم به درستی به یکدیگر متصل نمی شود و باعث می شود که بخش بالایی رحم از یکدیگر جدا شود و رحم به شکل قلب در می آید.

علائم رحم دو شاخه

علائم و نشانه هایی وجود دارد که با توجه به آنها می توانید این عارضه را تشخیص دهید:

• سقط جنین مکرر
• تجربه دوره های دردناک عادت ماهیانه
• درد در نواحی شکمی
• درد در هنگام رابطه جنسی
• خونریزی های واژینال که نا منظم هستند.

عوارض جانبی اختلال رحم دو شاخه

• ناباروری
• تولد زودهنگام جنین و نارس بودن آن (احتمال تولد زودرس نوزاد ۴۵ درصد بیشتر است).
• سقط جنین
• قرار گرفتن جنین در رحم به شکل غیر طبیعی
• ناهنجاری های کلیه

اقدامات قبل از سونوگرافی رحم

نیاز به انجام اقدام خاصی قبل از سونوگرافی رحم و تخمدان نیست؛ اما اگر قصد انجام سونوگرافی شکمی دارید سعی کنید لباس های گشاد و راحت بپوشید و حتماً مقدار زیاد آب بنوشید تا مثانه پر شود و احشا لگنی راحت تر دیده شوند.

انواع روش سونوگرافی رحم

سونوگرافی شکمی

• به پشت روی میز معاینه دراز خواهید کشید.
• ماده ای ژل مانند روی شکم شما زده می شود.
• مبدل یا پروب به پوست شما فشار داده می شود و در اطراف ناحیه مورد بررسی حرکت می کند.
• تصاویر ساختارها روی صفحه کامپیوتر نشان داده می شوند. این تصاویر برای استفاده پزشک با استفاده از ابزار مختلف ثبت می شود.
• پس از اتمام مراحل، ژلی که بر روی شکم شما زده شده است پاک می شود.

سونوگرافی واژن

• بر روی میز معاینه دراز می کشید و درعین حال زانوهای خود را خم می کنید.
• از یک مبدل واژینال که بلند و باریک است و پوششی از جنس پلاستیک یا لاتکس دارد استفاده می شود. نوک مبدل وارد واژن شما می شود که ممکن است این کار کمی ناراحت کننده باشد.
• تصاویر ساختارها روی صفحه کامپیوتر نشان داده می شوند. این تصاویر برای استفاده پزشک با استفاده از ابزار مختلف ثبت می شود.
• پس از اتمام مراحل، مبدل برداشته خواهد شد.

عوارض جانبی سونوگرافی رحم

طبق تحقیقات انجام شده تا به امروز هیچ موردی به عنوان عوارض سونوگرافی رحم ثبت نشده است. سونوگرافی یک روش کاملاً بی خطر و ایمن می باشد. به همین دلیل در دوران حساس بارداری نیز از این روش استفاده می شود.