لیست بیماری های مغز و نخاع نیازمند توانبخشی

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

توانبخشی شامل مجموعه اقداماتی می شود که برای فرد معلول یا ناتوان برای کمک به کاهش مشکلات و عوارض بیماری و افزایش استقلال فردی و کاهش وابستگی به اطرافیان انجام می گیرد. فلج مغزی یا سی پی CP یکی از ناهنجاری های رشدی است که می تواند مشکلاتی در زمینه حرکت، توانایی ذهنی، گفتار و ... برای فرد مبتلا به همراه داشته باشد. فلج مغزی کودکان به دلیل رشد ناقص یا غیر طبیعی و یا وارد شدن آسیب به قسمتی از مغز که مسئول کنترل حرکات بدن است ایجاد شده و عوامل مختلف قبل، حین و پس از تولد در بروز آن موثرند.

اقدامات و روش های توانبخشی

فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتار درمانی از مهم ترین اقدامات توانبخشی هستند که برای مبتلایان به فلج مغزی شود. عوامل مختلفی قبل از تولد و در دوران بارداری، نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد حین تولد در طی زایمان های سخت و طولانی و یا وارد شدن آسیب به سر در دوران کودکی می توانند منجر به بروز فلج مغزی شوند.

مهم ترین عوارض فلج مغزی

• اختلالات جسمی و حرکتی که سبب ناتوانی در حفظ تعادل و راه رفتن به طور صحیح می شود، اختلالاتی در زمینه گفتار و تکلم صحیح و مشکلات ذهنی و شناختی از مهم ترین عوارض فلج مغزی هستند که فرد مبتلا را نیازمند خدمات توانبخشی می کنند.
• عدم هماهنگی عضلات، ضعف شدید اندام ها، اختلال در انجام فعالیت ها، راه رفتن بطور غیر طبیعی، خشکی و انقلاضض غیر عادی عضلات و اختلالات گفتاری از مهم ترین عوارضی هستند که این بیماری ایجاد می کند.

اهمیت توانبخشی فلج مغزی

توانبخشی فلج مغزی به بیمار کمک می کند تا مشکلاتی که در زمینه های حرکت، گفتار، درک و هماهنگی بین فعالیت ها برای وی ایجاد شده را به حداقل برساند و از این طریق زندگی بهتری را در آینده تجربه کند. در توانبخشی شناختی از مجموعه تکنیک های برای درگیر و فعال نمودن مغز کودک برای کمک به کاهش مشکلات جسمی و ذهنی استفاده می شود.

علت ابتلا به فلج مغزی

عفونت های بارداری، واردشدن ضربه به سر جنین در دوران بارداری، نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد حین زایمان و رشد غیر طبیعی مغز در دوران جنینی از جمله مهم ترین عواملی هستند که خطر ابتلا به این بیماری همراه دارند.

انواع بیماری های مغزی و نخاعی نیازمند به توانبخشی

• اختلالات مغز و اعصاب بسته به آن که اعصاب مرکزی درگیر شده باشند یا اعصاب محیطی تقسیم بندی می شوند.
• دربیماری هایی که اعصاب مرکزی درگیر می شود با افزایش تونوسیتی عضلات افزایش رفلکس ها و اسپاستیسیتی همراه است و در بیماران اعصاب محیطی کاهش تونوسیتی عضله کاهش رفلکس ها آتروفی عضلات دیده می شود؛ در نتیجه نیاز است که روش های درمانی متفاوتی اتخاذ شود.
• لازم به ذکر است که اختلالات سیستم عصبی هم در کودکان و هم در بزرگسالان را دیده می شود.

و بطور جزئی تر بخواهیم بیان کنیم:

بیماری های اسکلتی و عضلانی

• اختلال حرکتی هانیتگون (تحلیل سریع توانایی ذهنی، ابتلا به مشکلات روانی و حرکت غیر ارادی اندام های تنه و صورت)
• اختلال حرکتی MSA یا آتروفی سیستم های چندگانه: آتروفی سیتم های چندگانه، بیماری است که باعث می شود حرکت، فشار خون و دیگر اعمال بدن را دچار اختلال کند.
• اختلال حرکتی میوکلونوس: گرفتگی و اسپاسم متناوب یک یا چند عضله می باشد.
• بیماری پارکینسون: بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که در اثر تحلیل سلول های عصبی بخشی از مغز موسوم به ماده سیاه(Substantia nigra) که مسئول حرکت است ایجاد می شود.
• فلج پیشرونده فوق هسته ای (PSP: Progressive Supra-nuclear Palsy): PSP یک اختلال مغزی نادر است که منجر به مشکلات عصبی دائمی و خطرناک می شود.

انواع کمردرد

• بیرون زدگی دیسک کمر (سیاتیکا)
• بیرون زدگی دیسک گردن
• اختلالات ستون فقرات و دیسک
• پوکی استخوان و آرتروز مفاصل

آسیب های تاندونی

• آرتروز زانو
• اختلالات شانه
• گیرافتادگی های عصب در نقاط مختلف مثل مچ دست و آرنج
• دفورمیتی (بدشکلی ها) پا مثل کف پای صاف و چرخش مچ

مغز و اعصاب

• صرع
• تشنج غیر صرع (در نوزادان و کودکان شایع است)
• میگرن
• سنکوپ
• نوروپاتی: یک علامت آشنا برای بیماران مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی، نوروپاتی، سوزن سوزن شدن، بی حس شدن، درد و از دست دادن احساس در نتیجه دخالت یا آسیب اعصاب است.
• نورالژی: هنگامی که یک عصب آسیب می بیند، ممکن است درد شدید و عصبی مزمن را که بعنوان نورالژی شناخته می شود، تجربه کنید.
• منژیت: یکی دیگر از شایع ترین بیماری های مغز و اعصاب منژیت است، منژیت التهابی اطراف مغز و بافت مغزی می باشد این التهاب همچنین می تواند در نخاع هم رخ دهد.
• اوتیسم
• آلزایمر
• دیسلکسیا (اختلال خواندن یا خوانش پریشی)
• بیماری ام اس
• سکته مغزی
• آسیب نخاعی
• بی اختیاری ادرار و مدفوع