درد کمر بعد از عمل پلاتین یکی از مشکلات شایع و چالش برانگیز بیماران است که پس از جراحی های مربوط به ستون فقرات (به خصوص پلاتین گذاری در ناحیه کمر) به وجود می آید. این درد در مراحل اولیه بهبودی طبیعی است؛ اما در صورت تداوم، به یک مشکل مزمن و جدی تبدیل می شود و کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

عمل پلاتین گذاری معمولاً برای تثبیت مهره ها و کمک به جوش خوردن استخوان ها در شرایطی مانند شکستگی مهره ای یا بیماری های دژنراتیو انجام می شود. با این وجود پس از جراحی، بدن به طور طبیعی به وجود جسم خارجی مانند پلاتین واکنش نشان می دهد. این واکنش باعث ایجاد درد در قسمت های مختلف کمر می شود. در این مقاله به تحلیل دقیق علت ها، علائم و روش های درمانی موثر برای درد کمر پس از عمل پلاتین خواهیم پرداخت؛ تا انتها با ما همراه باشید.

علت درد پلاتین کمر چیست؟

درد کمر پس از انجام عمل پلاتین گذاری، به دلایل مختلفی ایجاد می شود. این درد یک واکنش طبیعی به تغییرات ایجاد شده در ناحیه کمر است. همچنین پزشکان آن را به عنوان یکی از عوارض عمل پلاتین گذاری می شناسند. در ادامه، به بررسی مهم ترین علت درد پلاتین کمر می پردازیم:

واکنش بدن به جسم خارجی

یکی از دلایل اصلی کمردرد پس از عمل پلاتین، واکنش بدن به جسم خارجی است. گاهی اوقات بدن به وجود پلاتین به عنوان یک جسم غریبه واکنش نشان می دهد. این واکنش باعث ایجاد التهاب، درد و تحریک در ناحیه عمل می شود. بدن برای سازگار شدن با این تغییرات نیاز به زمان دارد؛ اما در برخی از افراد این واکنش شدید تر است و درد بیشتری ایجاد می کند.

جا به جایی یا لق شدن پلاتین

پلاتین گذاری در کمر، معمولاً برای تثبیت مهره ها و کمک به جوش خوردن استخوان ها انجام می شود. با این حال در برخی از مواقع، لق شدن یا جا به جایی پلاتین، باعث بروز درد شدید می شود. جا به جایی پلاتین به دلایل مختلفی مانند حرکت غیر طبیعی مهره ها یا تغییرات در موقعیت پلاتین در حین بهبودی رخ می دهد. در چنین شرایطی دیگر پلاتین قادر به ارائه حمایت از ستون فقرات نیست و بیمار با درد و ناراحتی روبرو می شود.

التهاب یا چسبندگی اطراف پلاتین

برخی از بیماران پس از عمل پلاتین گذاری، با مشکل التهاب یا چسبندگی بافت ها در اطراف پلاتین روبرو می شوند که باعث ایجاد درد ناخوشایندی می گردد. این التهاب معمولاً به عنوان یک واکنش طبیعی به وجود پلاتین در بدن ایجاد می شود. در برخی از موارد، بافت های نرم مانند عضلات و اعصاب، به طور غیر طبیعی به پلاتین چسبیده و باعث ایجاد درد و محدودیت حرکتی می شوند.

فشار بر عصب یا استخوان مجاور

اگر پلاتین یا سایر اجزای جراحی به شیوه نادرستی در ستون فقرات قرار گیرند، ممکن است به اعصاب یا استخوان های نزدیک فشار وارد کنند. این فشار باعث ایجاد مشکلاتی مانند درد، بی حسی، گزگز یا تیر کشیدن درد به پاها و سایر نقاط بدن می شود.

علائم درد ناشی از پلاتین در ستون فقرات

درد ناشی از پلاتین گذاری در ستون فقرات، به شیوه های مختلفی بروز پیدا می کند. بسیاری از این علائم مشترک هستند و به طور خاص پس از عمل پلاتین به وجود می آیند. در اینجا به برخی از مهم ترین آن ها پرداخته ایم:

درد مداوم یا تیرکشنده

یکی از رایج ترین علائم درد ناشی از پلاتین در ستون فقرات، درد مداوم یا تیر کشنده در قسمت کمر است. این درد گاهی به صورت پیوسته و گاهی ناگهانی و شدید بروز پیدا می کند. گاهی این درد به سمت پاها یا باسن هم منتشر می شود.

احساس سنگینی یا خشکی کمر

بسیاری از بیماران پس از عمل پلاتین، احساس سنگینی یا خشکی در کمر را تجربه می کنند. این احساس باعث سفت شدن عضلات یا محدودیت حرکت در مفاصل و مهره ها می شود. به ویژه در ابتدای دوران بهبودی، حرکت طبیعی و راحت در ناحیه کمر برای بیماران دشوار است. این حس به مرور زمان کاهش پیدا می کند؛ البته در برخی از بیماران نیز ادامه دار می شود.

محدودیت حرکتی و خستگی در ناحیه عمل شده

پس از عمل پلاتین، برخی از بیماران با محدودیت حرکتی در ناحیه عمل روبرو می شوند. این محدودیت به دلیل تثبیت مهره ها توسط پلاتین یا کاهش انعطاف پذیری طبیعی ستون فقرات رخ می دهد. همچنین بیمار احساس خستگی و کاهش توانایی برای انجام فعالیت های روزمره را تجربه می کند.

چگونه درد ناشی از پلاتین کمر تشخیص داده می شود؟

تشخیص درد کمر بعد از جراحی با پلاتین، یک فرایند پیچیده است و نیاز به ارزیابی دقیق با استفاده از شیوه های مختلف دارد. معمولاً پزشکان برای شناسایی علت درد و تعیین درمان مناسب، از ترکیب معاینه بالینی و آزمایش های دقیق تصویربرداری استفاده می کنند. در اینجا به 3 روش اصلی تشخیص این درد پرداخته ایم:

معاینه بالینی

اولین قدم در تشخیص درد ناشی از پلاتین، انجام معاینه بالینی توسط پزشک متخصص است. پزشک در ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی و سپس علائم او را ارزیابی می کند. معاینه فیزیکی شامل ارزیابی دامنه حرکتی، قدرت عضلات، حساسیت قسمت های مختلف کمر و تست های عصبی برای بررسی فشار بر اعصاب است.

عکس برداری ساده ؛ CT یا MRI

پس از معاینه بالینی، پزشک از روش عکسبرداری برای ارزیابی دقیق تر استفاده می کند. این روش شامل عکس برداری ساده (رادیوگرافی) برای بررسی وضعیت پلاتین و موقعیت آن است. گاهی نیاز به تصویربرداری تخصصی مانند CT (توموگرافی کامپیوتری) یا MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) است. این روش ها تصاویری دقیق از ساختار ستون فقرات و پلاتین ایجاد می کنند. بنابراین امکان تشخیص مشکلاتی مانند جا به جایی پلاتین، فشار به اعصاب و سایر مشکلات وجود دارد.

تست های عملکردی

برای ارزیابی عملکرد ستون فقرات پس از عمل جراحی پلاتین، متخصصان از تست های عملکردی استفاده می کنند. این تست ها شامل ارزیابی توانایی بیمار در انجام حرکات خاص مانند خم کردن یا چرخاندن کمر و تست های فیزیوتراپی برای بررسی قدرت و انعطاف پذیری عضلات است. با این تست ها پزشک متوجه این موضوع می شود که آیا بیمار محدودیت حرکتی یا درد مرتبط با پلاتین دارد یا خیر؟

به نقل از وبسایت کلینک جامع توانبخشی امید: شایع ترین عوارض شامل درد در ناحیه جراحی، واکنش های التهابی، مشکلات در حرکت و در مواردی آسیب به بافت های اطراف است. در برخی موارد، پلاتین ممکن است در اثر فشار زیاد یا حرکت نادرست از محل خود جابجا شود. این وضعیت نیاز به جراحی مجدد دارد. همچنین، برخی افراد ممکن است به دلیل حساسیت به مواد فلزی دچار واکنش های آلرژیک شوند که می تواند به طولانی شدن روند بهبودی منجر شود.

درمان درد پلاتین کمر چگونه انجام می شود؟

درمان درد پلاتین کمر به عواملی مانند شدت درد، علت آن و شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد. معمولاً متخصصان از ترکیب روش های دارویی، فیزیوتراپی، تزریقات تخصصی و... استفاده می کنند. در ادامه به بررسی هر کدام از این روش ها می پردازیم:

دارو درمانی و ضد التهاب ها

یکی از بهترین روش ها برای کنترل درد کمر بعد از عمل پلاتین، استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب است. این داروها باعث کاهش التهاب و درد در قسمت آسیب دیده می شوند. داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها، مسکن های غیراستروئیدی و در موارد شدید تر داروهای ضد التهاب کورتیکواستروئیدی توسط پزشک تجویز می شوند. این داروها برای کنترل التهاب و درد ناشی از واکنش بدن به پلاتین موثر هستند.

فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی

گاهی اوقات متخصصان از فیزیوتراپی و ورزش بعد از عمل دیسک کمر با پلاتین استفاده می کنند. این تمرینات تحت نظر فیزیوتراپیست انجام می شوند و باعث بهبود دامنه حرکتی، تقویت عضلات پشتی و بهبود وضعیت ایستادن و نشستن بیمار می شوند.

تزریقات تخصصی در فضای اپیدورال

پزشکان برای بیمارانی که درد شدیدی دارند و با درمان های دارویی و فیزیوتراپی بهبود پیدا نکرده اند، تزریقات تخصصی در فضای اپیدورال را تجویز می کنند. این تزریقات شامل داروهای استروئیدی ضد التهاب است که به ناحیه اطراف اعصاب ستون فقرات تزریق می شوند. تزریق اپیدورال باعث کاهش التهاب و فشار به اعصاب می شود.

در صورت لزوم بررسی مجدد وضعیت پلاتین با مشورت جراح

اگر علائم درد ادامه دار باشند یا به مرور زمان بدتر شوند، بررسی مجدد وضعیت پلاتین ضروری است. در این مرحله جراح باید با دقت این موضوع را بررسی کند که آیا پلاتین در جای خود قرار دارد؟ آیا نیاز به عمل جراحی مجدد برای تغییر در موقعیت پلاتین وجود دارد یا خیر؟ در صورتی که پلاتین جا به جا شده باشد و یا تثبیت آن به صورت صحیح انجام نشده باشد، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.

آیا نیاز به خارج کردن پلاتین وجود دارد؟

در برخی از موارد درد و ناراحتی بعد از کارگذاری پلاتین کمر به قدری شدید است که پزشک تصمیم به برداشتن پلاتین از کمر می گیرد. البته این تصمیم به مواردی مانند علائم بیمار، وضعیت پلاتین و نظر جراح بستگی دارد. معمولاً در شرایط زیر و پس از بررسی های دقیق پزشکی، متخصصان تصمیم به خارج کردن پلاتین می گیرند:

در چه شرایطی ممکن است پلاتین برداشته شود؟

• جا به جایی یا لق شدن پلاتین: اگر پلاتین به طور غیر طبیعی حرکت کرده یا شل شود، باعث ایجاد درد و مشکلات فراوان در ستون فقرات می گردد. در چنین مواردی پزشک تصمیم به خارج کردن پلاتین می گیرد تا مشکلات ناشی از آن برطرف شوند.
• التهاب مزمن یا عفونت در اطراف پلاتین: در صورتی که بافت های اطراف پلاتین در اثر التهاب یا عفونت آسیب ببینند و درمان های دارویی مناسب نباشد، پزشک تصمیم به برداشتن پلاتین می گیرد.
• درد مزمن و ادامه دار: گاهی اوقات در ناحیه ای که پلاتین قرار دارد، درد شدید و مزمن به وجود می آید. در صورتی که درمان های دیگر برای رفع این درد موثر نباشد، تنها راه چاره برداشتن پلاتین است.
• نیاز به یک عمل حراجی دیگر: در صورتی که عمل جراحی جدیدی برای ستون فقرات لازم باشد، ممکن است متخصصان پلاتین قبلی را بردارند تا عمل جراحی جدید به درستی انجام شود.

خطرات و مزایای احتمالی خارج کردن پلاتین

برداشتن پلاتین از کمر، مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد که بهتر است با آن ها آشنا شوید:

مزایای خارج کردن پلاتین

• کاهش درد: به خصوص در مواردی که درد مداوم و شدید باشد.
• رفع عفونت و التهاب: در صورتی که پلاتین باعث ایجاد التهاب و عفونت شده باشد، برداشتن آن به رفع عفونت و التهاب کمک می کند.
• افزایش حرکت و انعطاف پذیری: در برخی از بیماران برداشتن پلاتین باعث بهبود حرکت و کاهش محدودیت های حرکتی در ناحیه ستون فقرات می شود.

خطرات خارج کردن پلاتین

• عوارض عمل جراحی: مانند هر عمل جراحی دیگری، برداشتن پلاتین ممکن است با خطراتی مانند خونریزی، عفونت یا آسیب به بافت های مجاور باشد.
• عدم بهبودی و برگشت درد: گاهی اوقات با برداشتن پلاتین، درد همچنان ادامه پیدا می کند و حتی بدتر می شود. (به خصوص اگر علت کمر درد بعد از عمل جراحی چیزی غیر از پلاتین باشد.)
• مشکلات تثبیت استخوان: در صورتی که پلاتین به منظور تثبیت مهره ها استفاده شده باشد، خارج کردن آن باعث عدم تثبیت کافی ستون فقرات و ایجاد مشکلات جدید می شود.

سوالات متداول درباره درد کمر بعد از عمل پلاتین

1- آیا درد پلاتین کمر طبیعی است؟

بله؛ درد پلاتین در ناحیه کمری پس از جراحی و نصب پلاتین طبیعی است؛ اما اگر ادامه دار یا شدید شد، باید توسط متخصص بررسی شود.

2- چند وقت بعد از جراحی ممکن است درد شروع شود؟

درد کمر بعد از عمل پلاتین، معمولاً پس از عمل جراحی شروع می شود و در برخی از موارد، پس از چند هفته تا چند ماه نیز همچنان ادامه دارد.

3- آیا امکان دارد پلاتین جابه جا شده باشد؟

بله؛ در صورت حرکت یا شل شدن پلاتین، امکان جا به جایی آن وجود دارد و باید این موضوع توسط یک پزشک متخصص بررسی شود.

4- آیا فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد کمک کند؟

بله؛ فیزیوتراپی با تقویت عضلات و بهبود انعطاف پذیری آن، به کاهش درد و بهبود حرکت بیمار کمک فراوانی می کند.

5- چه زمانی باید به فوق تخصص درد مراجعه کرد؟

در شرایطی که درد شدید، مزمن یا غیر قابل تحمل باشد و نتوان آن را با درمان های معمولی برطرف کرد، مراجعه به متخصص ضروری است.

نسخه اصلی مطلب درد کمر بعد از عمل پلاتین؛ علت، علائم و روش های درمان مؤثر را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---