شیوه های متداول پیشگیری از بارداری

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

تنظیم خانواده

شیوه های متداول پیشگیری از بارداری عبارتند از :

1- قرصهای ضدبارداری خوراکی

الف : قرصهای ضدبارداری ترکیبی : که به دو دسته تری فازیک (سه مرحله ای ) و قرصهای ترکیبی یک مرحله ای تقسیم میشود.قرصهای یک مرحله ای عبارتند از قرصهای ال . دی و قرصهای اچ .دی این قرصها فقط در 21 روزاز سیکل قاعدگی خورده میشود .
ب: قرصهای پروژسترونی تنها ( لاینسترونول )این نوع قرص در زمان شیردهی توسط مادر مصرف میشود و مانع از شیردهی نمیشود و درتمام روزهای سیکل قاعدگی باید مصرف شود .

2- کپسولهای کاشتنی یانورپلانت

شش کپسول است که بوسیله بی حسی موضعی در زیرپوست بازو کاشته میشود و به مدت 5 سال از بارداری جلوگیری میکند درزمان شیردهی هم میتوان از آن استفاده نمود .

3- آی . یو . دی

وسیله ای است ازجنس پلاستیک که جهت پیشگیری از بارداری درداخل رحم گذاشته میشود و به مدت شش تا هشت سال از بارداری جلوگیری میکند .

4- بستن لوله های زنان ، بستن لوله های مردان

وشی است که احتیاج به یک عمل جراحی کوچک دارد درزنان همراه یک بیهوشی عمومی مختصرولی در مردان بدون بیهوشی و باعملی سرپایی انجام میگیرد و برای همیشه ازبارداری جلوگیری میکند.

5- آمپولهای تزریقی

بین ترکیبات به صورت عضلانی برروی عضله باسن و یا بازو تزریق میشود و پس از تزریق به تدریج وارد جریان خون میشوند . این آمپولها به چند روش قابل تزریق هستند و تکرار تزریق آنها بستگی به نوع داروی ان دارد که در انواعی از دارو سه ماه یکبار ،درفرمی دیگر دو ماه یکبار دربرخی نیز هر شش ماه یکبار (که فعلاً تحت مطالعه است) تزریق میشود .
قرصهای ترکیبی جلوگیری از بارداری نوع ال.دی
یکی از روشهای مؤثر و قابل برگشت جلوگیری از بارداری ،مصرف قرصهای ترکیبی پیشگیری از بارداری نوع ال دی است مصرف این نوع قرص بهترین روش پیشگیری از بارداری برای زوجهایی است که بلافاصله پس از ازدواج نمی خواهند بچه دار شوند.

شروع قاعدگی :

قرصهای خوراکی ترکیبی جلوگیری از حاملگی ،بعداز زایمان از هفته سوم به بعد (درصورتیکه شیردهی وجودنداشته باشد ) و درموارد سقط یا کورتاژ،بلافاصله بعداز آن مصرف شود .
فواید قرصهای ضد بارداری ترکیبی نوع ال .دی
کاهش دردهای قاعدگی و خونریزی قاعدگی
کاهش خونریزی از رحم و در نتیجه پیشگیری از خطرکم خونی ناشی از فقر آهن .
عموماً این نوع قرص ،مصرف کننده را ازابتلاء به کیستهای تخمدان ،عفونت های لوله های رحمی ،اندومتریوز (بیماریی که درآن دردهای شدید قاعدگی وجود دارد و احتمالاً باعث نازایی میشود) و سرطان تخمدان ورحم محاظفت میکند .کاهش شیوع ورم مفاصل

همراه با مصرف قرصها ممکن است عوارض جزیی بروز نماید که این عوارض عبارتند از :
خونریزی یا لکه بینی بین قاعدگیها
حالت تهوع (بهتراست هنگام خواب قرص را مصرف کنید تا ازاین احساس دچار ناراحتی نشوید )
کاهش و گاهی افزایش وزن به علت تغییر اشتها (تغییر وزن نباید بیش از 3/2 کیلوگرم درماه باشد )
حساسیت پستان ، سردرد خفیف و خستگی
کاهش مختصر جریان خون قاعدگی یا عدم ایجاد قاعدگی
آکنه (جوش صورت )
لک صورت و پیشانی در بعضی از خانمها
تحریک چشم دربعضی ازمصرف کنندگانی که از لنز استفاده میکنند.
هرگاه با عوارض بالا روبرو شدید
مصرف قرصها را با سه دوره ادامه بدهید این عوارض معمولاً طی این مدت ناپدید میشوند اگر ناپدید نشدند با یک پزشک یا مامای مراکز بهداشتی درمانی مشاوره نمایید .

اگر هنگام مصرف قرصها موارد زیر روبرو شدید فوراً به پزشک یا ماما مراجعه نمایید :

درد شکمی شدید یا ناراحتی شکم
درد شدید قفسه سینه یا تنگی نفس
درد شدید در ساق پا
سردرد شدید
ناراحتی چشمی مثل تاری دید
دستور مصرف قرصهای خوراکی ترکیبی از نوع ال.دی
شروع مصرف قرص باید زیرنظر پزشک ،ماما و یا مرکز بهداشتی درمانی باشد و ازمصرف خود سرانه آن پرهیز کنید .
اولین روز قاعدگی ، روز اول محسوب میشود و اولین قرص درروز پنجم قاعدگی ،خواه خونریزی تمام شده و یا هنوز ادامه داشته باشد خورده میشود.
دراولین دوره مصرف قرص (اولین بسته)در دوهفته اول باید علاوه برآن از روش دیگری نیز برای جلوگیری ( مثل کاندوم )استفاده شود ،از هفته سوم به بعد قرص کاملاً مطمئن است.

اولین بسته نخست به هیچ وجه دیرتر از روز پنجم شروع نگردد زیرا که احتمال حاملگی به وجود می آید هر شب درساعتی معین یک عدد از قرصها خورده شود تا بسته قرصها پس از21 شب تمام شود پس از21 شب که قرصها تمام شد هفت روز کامل قرص خورده نمیشود و سپس از روزهشتم بسته بعدی آغاز میشود.

21 شب مصرف 7 شب استراحت
اینکه دراین هفت روز چه زمانی قاعدگی رخ میدهد و آیا پس از هفت روز هنوز خونریزی ادامه دارد و یا اینکه قطع شده است اهمیت ندارد مهم این است که بین مصرف دو بسته قرص باید هفت روز کامل فاصله باشد اگر پس ازاتمام بسته قرص ، درطی هفت روز استراحت ، قاعدگی ایجاد نشد به شرطیکه قرص طبق دستور صحیح مصرف شده باشد برای باراول اشکالی ندارد و باید از روز هشتم بسته بعدی را آغاز کنید ، اگر پس از اتمام بسته دوم نیز قاعدگی ایجاد نشد مصرف قرص را بایستی قطع کرده و دراسرع وقت با یک پزشک یا ماما مشورت کنید.

اخطار :

درموارد زیر حتی چنانچه قطع قاعدگی برای باراول رخ داد بایستی به پزشک یا ماما مراجعه کنید تا احتمال حاملگی رد شود:
مصرف نامرتب قرص
ابتلاء به اسهال و استفراغ شدید
مصرف بعضی داروها مثل : آمپی سیلین ، آموکسی سیلین ، تتراسیکلین ، داروهای ضدتشنج و ملین ها

توجه : درتمام موارد فوق روش دیگری همزمان با قرص باید استفاده گردد .
اگر خوردن قرص فراموش گردد.
درصورتیکه خوردن قرص را یک شب فراموش کردید بایستی تا نوبت بعد هر موقع که به خاطر آوردید قرص را بخورید ودرصورتیکه تا نوبت بعد به خاطر نیاوردید شب بعد دو عدد قرص مصرف کنید .اگر دوشب پشت سرهم قرص را فراموش کردید دردوشب بعد هربار دو عدد قرص بخورید وتا آخر بسته از روش دیگری مثل کاندوم برای جلوگیری استفاده کنید .درصورتیکه سه شب و یا بیشتر پشت سرهم قرص را فراموش کردید از خوردن بقیه ، قرصها خودداری کنید واز روش دیگری برای جلوگیری استفاده نمایید تا قاعدگی ایجاد شود سپس از روزپنجم قاعدگی بسته جدید را آغاز کنید .
قرصها را نباید تنها مواقعی مصرف نمود که نزدیکی انجام میشود و همچنین به صورت ناپیوسته ، مثلا یک ماه درمیان و یا دو ماه درمیان و غیره مصرف نگردد بلکه برای موثر بودن باید آنها را به طور مرتب و طبق دستور صحیح مصرف نمود .
باروری مجدد
بعد ازقطع قرصها ،پس از مدت کوتاهی ( حداکثر تاسه ماه ) قدرت باروری طبیعی باز میگردد.
مراقبتهای لازم درخانمهایی که قرص ترکیبی می خورند .

خانمی که قصد مصرف این نوع قرص را دارد ، قبل ازشروع به مصرف باید برای انجام معاینات لازم به مرکز بهداشتی درمانی ویا خانه بهداشت مراجعه نماید و سپس سه ماه بعد و درصورت سالم بودن بازهم سالی یکبار توسط پزشک یا مرکزبهداشتی درمانی کنترل شود و معاینات لگنی و معاینه پستان و آزمایشات خونی لازم ازوی بعمل آید.
از نظر سنی دیگر محدودیت سابق برای قرص وجود ندارد و خانمهای واجد شرایط که از نظر جسمی از سلامت کامل برخودار باشند میتوانند تا 45 سالگی از قرصهای ترکیبی استفاده کنند .فقط خانمهای سیگاری (با مصرف بیش از 15 نخ سیگار درروز ) بهتراست که بعد از 35 سالگی دیگر از قرص استفاده نکنند .

مصرف درزنان شیرده

از آنجا که قرصهای ضدباروری ترکیبی باعث کم شدن شیر میشوند ، زنان شیرده بهتراست از قرص مخصوص دوران شیردهی (لاینسترونول) که ترشح شیر را کم نمی کند استفاده نمایند .