تغذیه در دوران شیمی درمانی برای مبتلایان سرطان پستان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

عوارضی مانند کاهش اشتها، سوزش دهان و گلو، مشکلات دندانی و لثه، تغییر حس چشایی و بویایی، تهوع و استفراغ، اسهال و یبوست، افسردگی و خستگی همگی در طول شیمی درمانی بر تغذیه ی فرد مؤثر هستند. تغذیه در مبتلایان به سرطان پستان دو مرحله دارد یکی طی دریافت درمانها می باشد که به طور معمول 6 ماه الی 12 ماه اول بعد از تشخیص را شامل می شود که در سطرهای بعد به آن می پردازیم و دیگری پس از طی مدت مذکور می باشد که در مطلب اصلاح شیوه ی زندگی به آن پرداخته خواهد شد.

شیمی درمانی بیماران سرطان پستان و نکات تغذیه ای

در تغذیه ی بیماران مبتلا به سرطان که تحت درمان به سر می برند بر مصرف بیشتر غذاهای پرکالری به خصوص پر پروتئین تأکید می گردد همچنین خوردن یا نوشیدن مقادیر بیشتر شیر، خامه، پنیر و تخم مرغ آب پز توصیه می شود و حتی به این بیماران استفاده ی بیشتر از کره پیشنهاد می گردد. بنابراین حذف گوشت قرمز و روی آوردن به رژیم های گیاهی مربوط به دوران شیمی درمانی نیست و مربوط به دوره پس از اتمام شیمی درمانی است.

نان و پنیر، کلوچه، بستنی، میوه و فرنی از خوراکی های آماده و ساده هستند که لازم است در دسترس بیماران قرار داشته باشد. بیماران می توانند از همه ی سبزیجات و میوه جات استفاده کننده به شرطی که به خوبی شسته شده باشند. مثلاً خوردن هویج هیچ اشکالی ندارد ولی چون از داخل خاک خارج می شود و معمولاً بطور کامل قابل تمیز کردن نیست، اگر از تمیز شدن آن مطمئن نیستیم بهتر است از آن استفاده نکنیم یا بصورت بخارپز یا پخته شده استفاده نماییم که تمام میکروب های احتمالی آن، از بین رفته باشد. همین مورد برای سبزیجات صدق می کند.

رعایت نکات تغذیه ای حین شیمی درمانی

همه ی میوه ها و سبزیجات خام باید به خوبی شسته شود و اگر شکل آنها به گونه ای است که قابل شستن کامل نیستند مثل تمشک و توت، از خوردن آنها خودداری شود. سطوح خارج میوه هایی مانند خربزه و هندوانه قبل از قاچ کردن به دقت شسته شود. دستها و ابزار مورد استفاده در آشپزخانه مثل چاقو و تخته برش باید قبل از استفاده کاملاً شسته شود. گوشت و تخم مرغ به طور کاملاً مغز پخت مصرف شود. نکته مهم دیگر این است که گاهی نزدیکان به نیت تقویت بیمار شروع به تجویز غذاهای پرکالری می کنند که در صورت ادامه، احتمال بروز چاقی شدید وجود دارد که برای سلامتی مناسب نیست و باید از آن پرهیز کرد.

به یاد داشته باشید که حتی خوردن آب میوه در حد زیاد مثلاً سه لیوان در روز، به دلیل داشتن قند زیاد باعث بروز چاقی می شود. بطور خلاصه در حین شیمی درمانی، پرهیزهای غذایی شدید مانند نخوردن گوشت قرمز یا گرفتن رژیم گیاه خواری و موارد مشابه توصیه نمی شوند و از طرف دیگر پرخوری زیاد به نیت تقویت بنیه بدنی نیز توصیه نمی گردد. خود بیمار بتدریج متوجه می شود که در این دوران بدن وی با چه غذاهایی سازگارتر است و استفاده از این نوع مواد غذایی ممانعتی ندارد. در مبتلایان به سرطان پستان در دوران شیمی درمانی ممنوعیت غذایی واضحی وجود ندارد. بعضی منابع استفاده از سویا به مقدار زیاد (مثلاً قرص های این گیاه که حالت تغلیظ شده دارند) را منع می کنند.