مزایای رادیوگرافی معمولی و دیجیتال

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

رادیولوژی (رادیوگرافی) انواع متفاوتی دارد. متداول‌ترین آن‌ها رادیوگرافی ساده است. در حال حاضر از نوع جدید رادیوگرافی به نام رادیوگرافی دیجیتالی هم استفاده می‌شود. این دو نوع رادیوگرافی در مقایسه با هم تفاوتها و شباهت هایی دارند که به بررسی این موارد می‌ پردازیم.

رادیوگرافی ساده

در رادیوگرافی ساده، ناحیه موردنظر بدن بیمار بر روی فیلم قرار داده‌شده و بر آن ناحیه اشعه ایکس تابیده می‌شود. اشعه ایکس از پوست و عضلات عبور کرده و به صفحه حساس برخورد می‌کند. بدین ترتیب پس از ظاهر شدن فیلم استخوان‌ها به رنگ سفید دیده می‌شوند. رادیوگرافی ساده روش مناسبی برای بررسی استخوان‌ها، شکستگی‌ها و بیماری‌های مختلف است.

رادیوگرافی دیجیتال

در رادیوگرافی دیجیتال از فیلم استفاده نمی‌شود و تصاویر بر روی صفحه مانیتور قابل دیدن می‌باشد. تصاویر تهیه‌شده از بیمار در رایانه به نمایش گذاشته می‌شود. برای تشخیص بهتر و دقیق‌تر بعضی ضایعات از رادیوگرافی استفاده می‌شود. در این روش به بیمار، مواد خاصی تزریق شده و یا خورانده می‌شود. شایان‌ذکر است که بگویم، در رادیوگرافی دیجیتال می‌توان تصاویر را بر روی فیلم هم چاپ کرد.

مزایای رادیوگرافی دیجیتال

• در رادیوگرافی دیجیتال، تصویر بر روی یک فیلم تهیه نمی‌شود و به‌صورت مستقیم به روی صفحه مانیتور مشاهده می‌شود.
• در این روش، می‌توان با تزریق مواد خاصی به بیمار، تصویربرداری رنگی تهیه نماییم.
• سرعت در تهیه تصویربرداری بالا است. در رادیولوژی‌های قدیم باید چند مرحله طی می‌شد تا تصویر تهیه شود؛ ولی با رادیولوژی دیجیتال در همان لحظه می‌توانیم اطلاعات را مشاهده نماییم.
• در رادیولوژی دیجیتال می‌توان به صورت آرشیو، عکس‌ها را در کامپیوتر داشته باشد. این کار در روش‌های قدیمی، امکان‌پذیر نمی‌باشد.
• پزشک به‌راحتی می‌تواند به تصاویر و اطلاعات دسترسی داشته باشد. در روش‌های قدیم بعد از عکس‌برداری، مدت‌زمانی برای آمادگی تصویر وجود داشته ولی این کار، بسیار راحت‌تر است.
• در این روش، می‌توانیم اطلاعات بیمار را ارسال کنیم. در روش‌های قدیم تنها عکس به بیمار داده می‌شد درصورتی‌که این روش، امکان ارسال اطلاعات را ایجاد می‌کند؛ بنابراین بیمار، تصاویر خود را می‌تواند حتی به مسافت‌های مختلف ایجاد کند.

عکس گرفته‌شده می‌تواند بر اساس سایز دلخواه، ذخیره شود. بحث بزرگنمایی در این تصاویر بسیار اهمیت دارد، زیرا با بزرگ کردن، می‌توان مطلب مورد نظر را دقیق‌تر تفسیر، نماییم.
کم بودن اشعه مصرفی در رادیولوژی دیجیتال، اهمیت بالایی دارد. اگر سرعت، بالا برود در نتیجه اشعه موردنیاز برای بیمار، بسیار کمتر می‌شود.
کیف بالای تصاویر در مرکز رادیولوژی دیجیتال، بسیار بهتر است.

عوارض رادیوگرافی دیجیتال

انجام رادیوگرافی دیجیتال یک روش تصویربرداری بدون هیچ گونه عارضه می باشد. با وجود اینکه در این عکسبرداری از اشعه ایکس استفاده می شود باید گفت این عکسبرداری بدون عارضه است؛ زیرا اشعه ایکس در مقایسه با برخی از بیماری های دهان و دندان از عوارض کمتری برخوردار است . به هر حال انجام رادیوگرافی یا opg دندان به دلیل وجود اشعه می تواند منجر به بروز برخی از عوارض احتمالی شود .

مزایای رادیوگرافی معمولی

• کیفیت بالای تصویر
• بسیاری از مطب‌ها با این دستگاه‌ها تجهیز شده‌اند که کاملاً قابل‌استفاده هستند و تغییر آن‌ها به صرف هزینه زیادی نیاز دارد.
• فیلم رادیوگرافی نازک‌تر از سنسور دیجیتال است؛ بنابراین زمانی که در دهان بیمار قرار می‌گیرند، ناراحتی کمتری برای بیمار ایجاد می‌کنند.
• نیازی به آموزش پرسنل نیست.
• ضدعفونی تجهیزات در این روش ساده‌تر است.
• فیلم‌های رادیوگرافی را نمی‌توان تغییر داد درحالی‌که امکان ویرایش تصویر دیجیتال، وجود دارد. این ویژگی باعث بروز دعوی‌های تقلب و مسائل حقوقی در مورد رادیوگرافی دیجیتال می‌شود.

عوارض رادیوگرافی ساده

به طور کلی فواید رادیوگرافی خیلی بیشتر و مهمتر از عارضه احتمالی پرتوتابی است. در دوز پرتوتابی مناسب تصویربرداری تشخیصی، شواهد بسیار کمی دال بر اثر بر سلامتی موجود است.پرتوی مورد استفاده در X-ray از نوع اشعه یونیزه است. تحقیقات پزشکی در اثبات تاثیر اشعه یونیزه در دوز تشخیصی X-ray در مریض هایی که در معرض قرار گرفته اند ناتوان است.

تفاوت رادیوگرافی دیجیتال با رادیوگرافی معمولی

مانند دیگر رسانه‌های فیلمی، رادیوگرافی دندان نیز از فیلم‌های سنتی به دیجیتال رسیده است. در حال حاضر استفاده از رادیوگرافی دیجیتال دندان در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های مجهز دندانپزشکی رواج بیشتری دارد. در مطب‌های خصوصی و قدیمی استفاده از رادیوگرافی معمولی رایج‌تر است. هزینه بالا و کار زیاد برای نصب تجهیزات جدید و آموزش پرسنل مطب، از مهم‌ترین عواملی هستند که باعث عدم تمایل دندان‌پزشکان به استفاده از این روش در مطب‌های خصوصی می‌شود. با این حال با در نظر گرفتن تفاوت رادیوگرافی دیجیتال با رادیوگرافی معمولی می‌توان به مزایای این روش برای بیمار و دندان‌پزشک پی برد.

امروزه به آرامی رادیولوژی خوب در تهران با تکنولوژی دیجیتال، جای خود را در مطب‌ های دندانپزشکی باز کرده است. هر یک از این روش‌ها از مزایا و معایبی برخوردار هستند و بر دیگری برتری خاصی ندارند. به طور کلی، هزینه مورد نیاز، راحتی بیمار در مطب دندانپزشکی و میزان آموزش دستیاران در محیط کار، عمده تفاوت رادیوگرافی دیجیتال با رادیوگرافی معمولی در دندانپزشکی است.