رادیولوژی دیجیتال چیست و چه مزایایی دارد؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

رادیولوژی یکی از روش های تصویربرداری پزشکی است که به کمک آن میتوان به نحوی درون بدن انسان را دید و از این طریق به تشخیص درست بیماری کمک زیادی کرد. این تصویربرداری به وسیله تابش اشعه ایکس x-ray انجام میشود. اشعه ایکس از پوست و عضلات عبور کرده و به صفحه حساس برخورد میکند. در رادیولوژی دیجیتال به جای فیلم رادیولوژی، گیرنده تصویر حاوی یک صفحه الکترونیک است که همان کار را انجام میدهد. برخورد اشعه ایکس که از بدن بیمار عبور کرده است بر روی صفحه الکترونیک موجب تحریک نیمه هادی هایی که بر روی آن قرار دارد میشود. این نیمه هادی ها برحسب شدت اشعه ای که به آنها برخورد کرده شدت جریان الکتریکی را ایجاد میکنند.

اطلاعات این سیگنال های الکتریکی به توسط کامپیوتر پردازش شده و بر روی مانیتور قابل دیدن است. سرعت و کیفیت بالای تهیه تصویر باعث تمایز رادیولوژی دیجیتال شده است و همین امر باعث شده تا بسیاری از افراد از این روش بیشتر استفاده کنند. رادیولوژی دیجیتال در مقایسه با رادیولوژی سنتی، ضریب خطای بسیار کمتری دارد و دقیق تر است؛ زیرا بر اساس نرم افزارهای پیشرفته با دز اشعه کم برای تصویربرداری تنظیم شده است. بنابراین می تواند برای تشخیص انواع بیماری ها بسیار مفید باشد. در مواقعی که پزشک بخواهد تصاویر دقیق تری از بافت یا ارگان های بدن دریافت کند، ممکن است رادیولوژی دیجیتال را به شما توصیه کند.

کاربرد رادیولوژی دیجیتال

1. به دست آوردن تصاویر رنگی با کنتراست از شکم، کلیه، معده، مری و …
2. بررسی انواع شکستگی ها یکی از بهترین روش ها شناخته می شود.
3. عکس برداری از ریه برای بررسی و تعیین وضعیت سلامت
4. بررسی ستون فقرات
5. بررسی های سریع و ساده از کلیه، روده و…

مزایای رادیولوژی دیجیتال

این فناوری که به تولید عکس با کیفیت بالا کمک می کند، مزایای بسیاری را نسبت به انجام آزمایش های مخرب در پی دارد از جمله:

• کوتاه بودن زمان نور دهی
• توانایی استفاده از ابزار تجزیه و تحلیل و نرم افزارهای تشخیص عیب
• توانایی تشخیص جزئیات تغییر یافته یا بهبود یافته
• صرفه جویی در وقت زیرا نیازی به پردازش فیلم نیست.
• از مواد شیمیایی در پردازش استفاده نمی شود و برای محیط زیست بی خطر است.
• تصویرهای دیجیتال با کیفیت بهتر و توانایی ذخیره سازی داده ها
• کارایی بیشتر
• قابل حمل بودن
• با به کارگیری افزایش دامنه دینامیکی شما قادر خواهید بود که ضخامت های مختلف را در یک عکس ببینید
• سرعت در نتیجه گیری
• توانایی انتقال آن به افراد به صورت الکتریکی

انواع رادیولوژی دیجیتال

رادیولوژی دیجیتال انواع متفاوتی دارد که در این قسمت در مورد متداول ترین نوع آنها صحبت می کنیم.

1) CR- Computer Radiology

دستگاه های رادیولوژی CR، جایگزین مناسبی برای رادیوگرافی های قدیمی فیلم اشعه ایکس هستند. این روش در مقایسه با سایر روش های رادیولوژی دیجیتال هزینه مناسب تری داشته اما به زمان بیشتری برای گرفتن تصویر نیاز دارد. در این روش، کاست که حاوی گیرنده های تصویر است، زیر عضو قرار می گیرد. بعد از تابش اشعه به کاست، با دستگاه هایی تحت عنوان Reader، اطلاعات ذخیره شده درون گیرنده ها را به تصویر تبدیل می کنند. در آخر تصاویر مورد نظر با کیفیت مناسب بر روی مانیتور ظاهر می شود.

2) DDR -Direct Digital Radiology

این نوع از رادیولوژی دیجیتال به عنوان مهم ترین و سریع ترین روش دریافت و پردازش تصاویر شناخته می شود. این روش از صفحات حساس به اشعه ایکس برای گرفتن اطلاعات استفاده می کند و این اطلاعات بلافاصله به کامپیوتر منتقل می شود.

اجزای عملکردی رادیولوژی دیجیتال

رادیولوژی دیجیتال توسط یک سیستم شامل اجزای عملکردی زیر انجام می شود :

• گیرنده تصویر دیجیتال
• واحد پردازش تصویر دیجیتال
• یک سیستم مدیریت تصویر
• دستگاه های تصویر و ذخیره سازی داده ها
• رابط کاربری به یک سیستم اطلاعاتی بیمار

اقدامات قبل از رادیولوژی دیجیتال

از یک روپوش سربی و محافظ مخصوص استفاده می شود که در واقع این روش را بسیار ایمن کرده است. ممکن است از شما خواسته شود که جواهرات، عینک و هر شی ء فلزی دیگر خود را از ناحیه ای که تحت عکسبرداری است دور کنید؛ زیرا ممکن است در تصاویر اشعه ایکس اختلال ایجاد کنند. متخصصین اعتقاد دارند که با رعایت احتیاط و نکات لازم، خطرات رادیولوژی در بارداری برای زنان وجود ندارد؛ اما توصیه می کنند که از انجام آن خودداری کنند.

روش انجام رادیولوژی دیجیتال

روش انجام رادیولوژی دیجیتال با توجه به اینکه از چه اندامی قرار است تصویربرداری انجام شود، متفاوت است؛ بنابراین ممکن است کارشناس رادیولوژی از شما بخواهد بر روی تخت دراز بکشید و یا اینکه برای انجام تصویربرداری بایستید. در مرحله بعد با تابش اشعه ایکس بر روی بدن افراد و عبور آنها از بافت های بدن، اطلاعات مورد نظر دریافت می شوند. سپس این اطلاعات به صورت جریان الکتریکی به دستگاه مخصوص می رسند و تصاویر با کیفیت زیاد بر روی کامپیوتر ثبت خواهند شد.

عوارض رادیولوژی دیجیتال

در رادیولوژی دیجیتال، مقدار دز دریافتی اشعه و تکرار آن پایین بوده و تصاویر کیفیت بالاتری دارند بنابراین بیماران مدت زمان کمتری در معرض اشعه قرار می گیرند.

هزینه رادیولوژی دیجیتال

هزینه بر اساس تعرفه وزارت بهداشت انجام می شود. متناوب بودن هزینه برای افرادی که از بیمه های تأمین اجتماعی و خدمات درمانی استفاده می کنند طبق تعرفه بیمه تعیین می شود.